Þjóðviljinn - 11.12.1986, Blaðsíða 12

BÆKUR
Rúnar Ármann Arthúrsson.
Algjörir
byrjendur
Út er komin hjá bókaforlaginu
Svart á hvítu unglingasagan Al-
gjörir byrjendur eftir Rúnar Ár-
mann Arthúrsson. Þetta er
samtímasaga sem gerist í Reykja-
vík og segir frá unglingsstráknum
Grímsa, kunningjum hans, fjöl-
skyldu, vinnu- og skólafélögum.
Enda þótt Grímsi sé ekki aldinn
að árum, hefur margt á daga hans
drifið og veturinn sem sagan ger-
ist er allt á fleygiferð í lífi hans.
Heima hjá honum steðja að erf-
iðleikar sem hann reynir að tak-
ast á við með dyggri aðstoð vinar
síns; í skólanum draga smávægi-
legar glettur þeirra félaga drjúg-
an dilk á eftir sér og ofan á ailt
annað kynnist Grímsi nú ástinni.
Algjörir byrjendur er nærfærin
saga um umbrot í Iífi unglings-
drengs, segir í forlagskynningu.
Hún er skrifuð á góðu máli og er
skemmtileg og spennandi aflestr-
ar. Höfundur hennar hefur lengi
fengist við ritstörf en þetta er
fyrsta skáldsaga hans.
Sjóferðir Jóns
Steingrímssonar
Hjá bókaútgáfunni Vöku-
Helgafelli er komin út sjóferða-
saga Jóns Steingrímssonar, skip-
stjóra, Um höf til hafna, þar sem
hann tekur upp þráðinn frá fyrri
minningabók sinni Kolakláfar og
kafbátar. f bókarkynningu segir
m.a.:
í þessari bók rekur Jón sjó-
ferðasögu sína um öll heimsins
höf og staldrar við minnisverða
punkta, en margt bar til tíðinda á
ferðum hans og ævintýrin eltu
hann eins og málmur segul. í
upphafi bókarinnar segir Jón frá
stóru smyglmáli við íslands-
strendur og kemur þar margt
óvænt fram sem kann að þykja
reyfarakennt. Siglingar Jóns með
íslenskum og erlendum skipum
eru síðan meginefni bókarinnar.
Handbók um
Finnland
Árið 1954 kom út handbók um
Finnland í bókaflokknum „Lönd
og lýðir“, en hún er nú löngu upp-
seld. Síðan hefur upplýsingarit
um Finnland verið ófáanlegt á ís-
lensku. Til að bæta úr þessum
skorti hefur finnska útgáfufyrir-
tækið Otava, í samráði við frétta-
og menningardeild finnska utan-
ríkisráðuneytisins, gefið út 32
blaðsíðna handbók um Finnland í
dag, með yfirliti um sögulega
þróun landsins. Bókin er aðal-
lega ætluð skólum og bókasöfn-
um. Heiti bókarinnar er „Hvað
veistu um Finnland“? og er rituð
af Seppo Sauri. Hún er ríkulega
myndskreytt í fjórum prentlitum.
Þýðinguna gerði Kristín Mántylá
og prentun annaðist Prentsmiðj-
an Oddi.
Furðulegur
ferðalangur
Æskan hefur gefið út bókina
Furðulegur ferðalangur eftir
norska verðlaunahöfundinn
Björn Rönningen. Bókin er
myndskreytt af Vivian Zahl Ol-
sen.
Sagan segir frá systkinunum
Vilhjálmi, Danna og Telmu sem
gleyma aldrei hinu einstaka
sumri með frænda sínum, Vil-
hjálmi Orkan - furðulegum
ferðalangi.
Vilhjálmi frænda fylgja nýjar
uppgötvanir og óskiljanlegir at-
burðir. Leynidyr, sem hafa verið
lokaðar, ljúkast upp og saman
hverfa systkinin, frændinn - og
við - á vit ævintýranna...
Tvær íslenskar
barnabækur
Afi sjóari, kemur út hjá Skjald-
borg. Höfundur þessarar bókar
er Jóhann Ævar Jakobsson, og
hefur hann einnig teiknað kápu
og myndir, sem bókina prýða. -
Hér segir frá bræðrunum Nonna
og Jonna, sem eru níu og tíu ára,
hafa þeir gaman af smávegis
prakkarastrikum og sögum af
óvenjulegum uppátækjum. Þeir
fá líka nóg að heyra, eicki aðeins
hjá afa sjóara. Þær eru einnig
skemmtilegar sögur Kalla
frænda, sem líka er sjómaður og
enn á besta aldri...
Barnaheimilið. Höfundur
þessarar bókar er Ragna
Steinunn Eyjólfsdóttir, og hér
segir hún frá Jonna, litlum strák
úr Reykjavík, sem þarf að vera
utan baejar á barnaheimili eitt
sumar. Á bamaheimilinu kynnist
hann Kalla, sem verður besti vin-
ur hans. Þessi saga segir frá uppá-
tækjum Jonna, Kalla og allra
hinna krakkanna á barnaheimil-
inu. Það eru skin og skúrir, eins
og gengur í lífinu. Káputeikningu
og myndir gerði Hanna Kr.
Hallgrímsdóttir, útgefandi er
Skjaldborg.
Minningar
Þuríðar
Pálsdóttur
Bókaútgáfan Forlagið hefur
sent frá sér bókina Líf mitt og
gleði, minningar Þuríðar Páls-
dóttur söngkonu. Jónína Micha-
elsdóttir skráir sögu Þuríðar.
Þuríður hefur komið meira við
sögu tónlistar hér á landi síð-
astliðinn fjörutíu ár en flestir aðr-
ir. Hún er einn af brautryðjend-
unum í óperusögu þjóðarinnar.
Þuríður er nú yfirkennari við
Söngskólann í Reykjavík og hef-
ur með kennslu sinni mótað fjöl-
menna kynslóð ungra einsöngv-
ara.
Saga Þuríðar er ekki aðeins
tengd tónlist. Hún hefur starfað
ötullega að félagsmálum og
stjórnmálum, var m.a. formaður
Félags íslenskra einsöngvara um
árabil og situr nú í Þjóðleikhús-
ráði.
„Frásögn Þuríðar er fjörleg og
hreinskilin,“ segir m.a. í frétt
Forlagsins. „Minnisstæðar eru
þær myndir sem hún dregur upp
af foreldrum sínum, Kristínu
Norðmann og Páli ísólfssyni, að
ógleymdu öllu því litríka fólki
sem hefur orðið henni samferða á
lífsleiöinni. “
Söngbók
barnanna
Út er komin hjá Máli og menn-
ingu bókin Fljúga hvítu fiðrildin,
söngbók barnanna. í henni eru
yfir hundrað kvæði og vísur, bæði
gamlir húsgangar, ættjarðar- og
jólakvæði, skemmtivísur og
gömul og ný barnalög. Hverju
kvæði fylgja nótur og gítargrip.
Það er Helga Gunnarsdóttir tón-
listarfræðingur sem valdi kvæðin
og sá um útgáfuna. Bókin er ríku-
lega myndskreytt með svart-
hvítum klippimyndum og lit-
myndum eftir Ragnheiði Gests-
dóttur sem sá um útlit bókarinn-
ar.
Kvæðunum er raðað í fimm
kafla lauslega eftir efni, hún hefst
á jóla- og vetrarvísum, rekur sig
eftir árstíðunum og endar á rökk-
urljóðum.
Frásagnir
Helgu frá
Dagverðará
Bókaútgáfan Skuggsjá, Hafn-
arfirði, hefur sent frá sér bókina
Öll erum við menn eftir Helgu
Halldórsdóttur frá Dagverðará.
Þetta er fyrsta bók Helgu, en eftir
hana hafa birst greinar í blöðum
og verið flutt erindi í útvarpi.
Helga fæddist árið 1903 á Snæ-
fellsnesi og þar hefur hún búið
mestan hluta ævi sinnar. Hún
hefur ávallt haft mikinn áhuga á
þjóðsögum og þjóðlegum fróð-
leik.
Frásagnir eru af sérstæðum og
eftirminnilegum persónum, svo
sem Magnúsi putta, Þórði sterka,
Siggu mæðu, Guðmundi dúllara,
Prjóna-Siggu, Ingimundi fiðlu og
Leirulækjar-Fúsa. Sagt er frá
Mýrdals-Móra og Hvítarárvalla-
Skottu. Einnig eru hér frásögur
af Ásmundi Hellnapresti, Helga
tíauraskegg og förufólki eins og
Ólafi háa og Jófríði Þorkelsdótt-
ur.
í bókinni er mikið af vísum,
sem margar hverjar hafa ekki
birst á prenti áður, og sagt er frá
skáldunum Bólu-Hjálmari, Sig-
urði Breiðfjörð, Jónasi Hall-
grímssyni og Símoni Dalaskáldi
og frá Látra-Björgu og Skáld-
Rósu. Einnig er kafli um Jóhann-
es Sveinsson Kjarval, listmálara.
JÓNAS SVAfÁR
SJÖSTJARNAN
í MEYJARMERKINU
Myndljóð eftir
Jónas Svafár
Bókaforlagið Vaka-Helgafell
hefur gefið út bókina Sjöstjarnan
í meyjarmerkinu eftir Jónas Svaf-
ár og hefur hún að geyma ný ljóð
skáldsins og úrval ljóða frá fyrri
tíð. sum endurskoðuð.
I frétt frá forlaginu segir að
Jónas Svafár hafi notið algerrar
sérstöðu meðal íslenskra nútíma-
skálda allt frá því að hann lagði út
í ritstörf og teikningar árið 1948.
„Hugmyndaflug Jónasar er ótrú-
legt og sömuleiðis hugkvæmni
við að tvinna saman á sinn sér-
stæða hátt orðum og þönkum.
Kímnin skín víða í gegn og hann
kemur lesandanum sífellt á
óvart.“
KONAN
Um Reykjavík
fyrri tíma
Bókaútgáfan Skuggsjá, Hafn-
arfirði, hefur gefið út bókina
Reykjavík fyrri tíma III eftir
Árna Óla, rithöfund og blaða-
mann. Þetta er þriðja og síðasta
bindið af Reykjavíkurbókum
Árna Óla. í þessari bók er Sagt
frá Reykjavík og Svipur Reykja-
víkur endurtúgefnar í einu bindi.
Reykjavíkurbækur Árna Óla
hafa að geyma geysimikinn fróð-
leik um Reykjavík fyrri tíma, um
persónur, stofnanir og staði.
Mikill fjöldi gamalla mynda er í
þessari bók eins og hinum fyrri;
myndir af persónum, sem mót-
uðu og settu svip á bæinn og
myndir af Reykjavík eins og hún
var fyrr á tímum. Bókin er 512
bls.
Göngur og réttir
4. bindi
Þetta merka ritsafn, Göngur og
réttir, kom út hjá bókaútgáfunni
Norðra á árunum 1948-1953 og
safnaði Bragi Sigurjónsson efn-
inu og bjó til prentunar. Nú hefur
þetta ritsafn verið ófáanlegt um
mörg ár. En árið 1983 hóf Skjald-
borg endurútgáfu ritsafnsins í
umsjá Braga, sem raðar efninu
upp á nýtt, greinir frá breytingum
á gangnatilhögun á helstu
gangnaslóðum og bætir ýmsu efni
við, sem aflast hefir.
í þessu fjórða bindi Gangna og
rétta segir af göngum og réttum í
Skagafjarðarsýslu, Eyjarfjarðar-
sýslu, og Suður-Þingeyjarsýslu
að Mývatnssveit og Aðaldal. Þá
er fróðlegur formáli um fráfærur
og ýmsar fráfærnavenjur, og í
bókarauka eru frásagnir af ýms-
um eftirminnilegum leitum síðari
ára, þar á meðal snjógöngunum
1963 á Eyvindarstaðaheiði.
Hin konan
Komin er út bók að nafni Hin
konan eftir bandaríska höfund-
inn Joy Fielding.
í kynningu forlagsins segir svo
um efni bókarinnar: „Ég ætla að
giftast manninum þínum“.
Eiginkonan, Jill, stendur agn-
dofa andspænis þessari óþægi-
legu staðhæfingu ungrar og
bráðfallegrar stúlku. Var henni
alvara eða var þetta ósmekklegur
brandari? Fjögurra ára brúð-
kaupsafmæli sem byrjaði með
magakveisu, tvö fjandsamleg
stjúpbörn, fyrrverandi eiginkona
Davíðs og nú þetta...
Bókaútgáfan Iðunn gefur út.
Anna Ólafsdóttir Björnsson
þýddi.
12 SÍÐA— ÞJÓÐVILJINN Flmmtudagur 11. desember 1986