Þjóðviljinn - 14.02.1987, Side 12

HEIMURINN
Svíþjóð
Menning Sama í hættu
Tjernóbílgeislar eyðileggja hrein-
dýrakjöt. Nútímamenning saumar
að öldnum þjóðsiðum
Mjög alvarleg vandamál
steðja um þessar mundir að
ævafornri menningu Sama í
sænska hluta Lapplands.
Árum saman hafa þeir barist
hatrammri baráttu gegn ýmsum
áhrifum nútímamenningar til
varnar sínu litla en sérstæða
samfélagi sem á engan sinn líka í
Vestur Evrópu. En það er við
ramman reip að draga í sænska
iðnveldinu. Sí og æ er verið að
klípa af landrými Samanna, árnar
eru mengaðar efnaúrgangi og
ekki fara þeir varhluta af hinu
svonefnda „súra regni“,
rammmengaðri úrkomu.
Og lengi getur vont versnað.
Tsjernóbíl kjarnorkuslysið í fyrra
er mönnum enn í fersku minni.
Það hafði hrikalegar afleiðingar í
för með sér fyrir þennan þjóð-
flokk. Vindur stóð í útnorður
þegar ógæfan dundi yfir og geisla-
virkt úrfelli helltist yfir Lapp-
land. Fyrir vikið varð að slátra
lunganum úr hreindýrastofni Sa-
manna og var kjötið síðan unnið í
skepnufóður.
hafa reikað um hrjóstrug fjöll og
firnindi árið um kring. Nú voru fá
dýr í stíunum. Nokkrir aldnir
heiðursmenn í hinum litskrúðuga
þjóðbúningi Samanna sáust sitja í
hnapp út undir réttarvegg og rifja
upp liðna tíð. Engum stökk bros.
-ks.
Aldinn
hreindýra
bóndi
meðhund-
inn sinn.
Kjarnorka
Norðmenn spyrja um þungt vatn
ísraelskar bombur úr norsku hráefni?
Það var lítil huggun harmi gegn
að sænska stjórnin bætti Sömun-
um hið efnalega tjón sem þeir
urðu fyrir er stofninn var skorinn
niður.
Mjög dauft hljóð var í
hreindýrabændum á hinum ár-
lega vetrarmarkaði í Jokknokk
nú nýverið. Um aldir hefur safn-
inu verið smalað þangað eftir að
Osló - Norski utanríkisráðherr-
an Knut Frydenlund sagði í Stór-
þinginu í gær að norska stjórnin
ætlaði að biðja ísraelsmenn að
leyfa rannsókn á afdrifum 20
tonna af þungu vatni sem selt hef-
ur verið til Israels síðan 1959.
Grunur leikur á að þunga vatn-
ið hafi verið notað til að fram-
leiða kjarnorkuvopn eftir að
kjarnorkufræðingurinn Vanunu
sagði í bresku blaði að ísrael
hefði ráðið yfir kjarnorkuvopn-
um í tvo áratugi. Samkvæmt
leynisamningi um vatnssöluna frá
1959 hafa Norðmenn rétt til að
rannsaka til hvers varan er notuð
í ísrael, en með þungu vatni má
búa til plútóníum. Israelsmenn
neita statt og stöðugt að þeir búi
yfir kjarnorkuvopnum, en gæta
kjarnorkustöðva sinna vandlega.
Norðmenn hafa beðið Alþjóða-
kjarnorkustofnunina (IAEA) í
Vín að annast rannsóknina, og er
nú að sjá hvort heimilað verður í
ísrael.
írar banna
Kynlífsyndi
Skírlifendum vex
brekkumegin
Ritskoðunarráð írska lýðveld-
isins tekur ekki í mál að verk
doktors Alex Comforts, Kynlífs-
yndi, verði gefið út á ný og vinni
frekari spjöll á guðrækni lands-
manna.
Bókin kom fyrst út árið 1974 og
var snimmhendis sett á svarta
lista hins hreinlynda ráðs. Hins-
vegar var fyrra banninu ekki fylgt
eftir af yfirvöldum og því gátu
írar velt sér upp úr subbuskap og
sora þeim er bókin hefur að
geyma uns upplag hennar þraut
rétt um áramótin.
Ritskoðunarráð írska lýðveld-
isins var stofnsett fyrir fjörutíu
árum og hefur margur
heimsfrægur ritsnillingurinn orð-
ið að gjalti í kvörnum þess síðan
þá. - ks.
Egyptaland
Andstaðan
sundruð
Stærsti stjórnarandstöðuflokk-
ur Egyptalands, Nýja WAFD,
sem þykir hægrisinnaður, hefur
þvertekið fyrir allt samstarf við
aðra stjórnarandstöðuflokka.
Múbarak lét kjósa í gær um hvort
senda ætti þingið heim, og er bú-
ist við að meirihluti fylgi honum.
Úrslit verða ljós í dag.
Flokkur þjóðarleiðtogans,
Nýja lýðræðisfylkingin, hefur
yfirgnæfandi meirihluta fulltrúa á
þingi landsins.
Samstarfstregða WAFD hefur
dregið verulega úr sigurlíkum
andstæðinga forsetans því til þess
að flokkur fái fulltrúa á þjóðþing-
ið þarf hann að fá átta prósent
atkvæða hið minnsta.
APÓTEK
Helgar-, og kvöld varsla
lyfjabúða í Reykjavík vikuna
13.-19. febr. 1987 erí
Laugarnesapóteki og Ingólfs
Apóteki.
Fyrrnefnda apótekiö er opiö
um helgar og annast nætur-
vörslu alla daga 22-9 (til 10
fridaga). Síöarnefnda apó-
tekiö er opiö á kvöldin 18-22
virka daga og á laugardögum
9-22 samhliða hinu fyrr-
nefnda
Hafnarfjarðarapótek eropið
alia virka daga frá kl 9 til 19
og á laugardögum frá kl. 10 til
14.
Apótek Norðurbæjar er opið
mánudaga til fimmtudaga frá
GENGIÐ
12. febrúar 1987 kl.
9.15. Sala
Bandaríkjadollar 39,360
Sterlingspund 59,808
Kanadadollar 29,287
Dönsk króna 5,7439
Norskkróna 5,6217
Sænsk króna 6,0577
Finnskt mark 8,6582
Franskurfranki.... 6,5085
Belgískurfranki... 1,0477
Svissn. franki 25,6125
Holl. gyllini 19,2103
V.-þýskt mark 21,6860
(tölsk líra 0,03047
Austurr. sch 3,0828
Podúg.escudo... 0,2782
Spánskurpeseti 0,3068
Japansktyen 0,25592
Irsktpund 57,682
SDR 49,7546
ECU-evr.mynt... 44,6834
Belgískurfranki... 1,0348
kl. 9 til 18.30, föstudaga kl. 9
til 19 og á laugardögum frá kl.
10 til 14.
Apótekln eru opin til skiptis
annan hvern sunnudag frá kl.
10 til 14. Upplýsingarísíma
51600.
Apótek Garðabæjar
virkadaga 9-18.30, laugar-
daga 11-14 Apótek Kefla-
víkur: virka daga 9-19, aðra
daga 10-12. Apótek
Vestmannaeyja: virkadaga
8-18. Lokaöíhádeginu 12.30-
14 Akureyri: Akureyrarapót-
ek og Stjörnuapótek, opin
virkadagakl. 9-18. Skiptastá
vörslu, kvöld til 19, og helgar,
11-12og 20-21. Upplýsingar
s. 22445.
Sjúkrahúsið Húsavík: 15-16
og 19.30-20. /
LOGGAN
Reykjavík....simi 1 11 66
Kópavogur....sími 4 12 00
Seltj.nes....sími 1 84 55
Hafnarfj.....sími 5 11 66
Garðabær.....sími 5 11 66
SiuKkvilið og sjúkrabílar:
Reykjavík....sími 1 11 00
Kópavogur....simi 1 11 00
Seltj.nes....sími 1 11 00
Hafnad|.... simi 5 11 00
Garöabær.... sími 5 11 00
SJUKRAHUS
Heimsóknadímar: Landspít-
alinn: alla daga 15-16,19-20
Borgarspitalinn: virka daga
18.30- 19.30, helgarl 5-18, og
eftirsamkomulagi. Fæðing-
ardeild Landspitalans: 15-
16. Feðratími 19.30-20.30.
Öldrunarlækningadeild
Landspítalans Hátúni 10 B:
Alla daga 14-20 og eftir
samkomulagi. Grensásdeild
Borgarspítala:virkadaga 16-
19, helgar 14-19 30 Heilsu-
verndarstöðin viö Baróns-
stíg: opin alla daga 15-16 og
18.30- 19.30. Landakotss-
pitali: alla daga 15-16 og 19-
19.30. Barnadeild Landa-
kotsspítala: 16.00-17 00. St.
Jósefsspitali Hafnarfiröi: alla
daga 15-16og 19-19.30.
Kleppsspítalinn: alla daga
15-16og 18.30-19.Sjúkra-
húsið Akureyri: alla daga
15-16og 19-19.30. Sjúkra-
húsið Vestmannaeyjum:
alladaga 15-16og 19-19.30.
Sjúkrahús Akraness: alla
daga 15.30-16og 19-19.30.
LÆKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavik,
Settjarnarnes og Kópavog
er í Heilsuverndarstöö
Reykjavíkur alla virka daga
frá kl. 17 til 08, á laugardögum
og helgidögum allan sólar-
hringinn. Vitjanabeiðnir,
símaráðleggingar og tíma-
pantanir I sima 21230. Upp-
lýsingar um lækna og lyfja-
þjónustu eru gefnar í sím-
svara 18888.
Borgarspítalinn: vakt virka
daga kl.8-17 og tyrir þá sem
ekki hafa heimilislækni eöa
ná ekki til hans Landspítal-
inn: Göngudeildin opin 20 og
21. Slysadeild Borgarspital-
ans: opin allan sólarhringinn,
simi8 1200 Hafnarfjörður:
Dagvakt. Upplýsingar um
DAGBOK
næturvaktirlæknas. 51100
Garðabær: Heilsugæslan
Garöaflöts. 45066, upplýs-
ingar um vaktlækna s. 51100.
Akureyri: Dagvakt 8-17 á
Læknamiöstööinm s. 23222,
hjá slökkviliðinu s. 22222, hjá
Akureyrarapóteki s. 22445.
Keflavík: Dagvakt Upplýs-
ingars. 3360 Vestmanna-
eyjar: Nevöarvakt lækna s
1966.
YMISLEGT
Hjálparstöð RKI, neyöarat-
1 hvadfyrirunglingaTjarnar-
götu35. Sími: 622266, opiö
allansólarhringinn.
i Sálfræðistöðin
i Ráðgjof isálfræðilegumeln-
j um. Simi 687075.
j MS-félagið
Álandi 13. Opiö virka daga frá i
kl. 10-14. Sími68r''',0.
Kvennaráðgjófin Kvenna-
húsinu. Opin þriöjud. kl. 20-
22. Símí 21500.
Upplýsingar
umeyðni
Upplýsingar um eyðni (al-
næmi) í slma 622280, milli-
liðalaust samband viö lækni.
Fyrirspyrjendur þuria ekki aö
gefa upp nafn. Viðtalstímar
erufrákl. 18-19.
Frá samtökum um kvenna-
athvarf, sími 21205.
Húsaskjól og aðstoð fyrir kon- •
ur sem beittar hafa verið of-
beldi eöa oröiö fyrir nauögun.
Samtökin '78
Svaraö er í upplýsinga- og
ráögjafarsíma Samtakanna
'78 félags lesbia og homma á
Islandi á mánudags- og
fimmtudagskvöldum kl. 21 -
23. Símsvan á öörum tímum.
Simmner 91-28539.
Félag eldri borgara
Opiö hús i Sigtúni viö Suður-
landsbraut alla virka daga
milli 14og 18. Veitingar.
SÁÁ
Samtök áhugafólks um ó-
fengisvandamáliö, Síðumúla
3-5, simi 82399 kl. 9-17, Sálu-
hjálpiviölögum81515. (sím-
svari). Kynningadundir í Síöu-
mula 3-5 fimmtud. kl. 20.
Skrifstofa Al-Anon
aðstandenda alkóhólista,
T raöarkotssundi 6. Opin kl
10-12 alla laugardaga, simi
19282. Fundir alla daga vik-
unnar.
Fréttasendingar ríkisút-
varpsins á stuttbylgju eru nú
á eftidöldum tímum oq tíön-
um:
Til Norðurlanda, Bretland og
meginlands Evrópu: Dag-
lega, nema laugard. kl. 12.15
til 12.45 á 13759 kHz, 21.8m
og 9595 kHz, 31.3m. Daglega
kl. 18.55 til 19.35/45 á 9985
kHz, 30.Om og 3400 kHz,
88.2 m.
Til austurhluta Kanada og
Bandaríkjanna: Daglega kl.
13.00 til 13.30 á 11855 kHz,
25.3m, kl. 18.55 til 19.35/45 á
11745 kHz, 25.5m, kl. 23.00
til 23.35/45 á 7290 kHz,
41 2m. Laugardaga og
sunnudaga kl 16.00 til 16.45
á 11745 kHz, 25.5m eru há-
degisfréttir endursendar, auk
þess sem sent er fréttayfirlit
liöinnar viku.
Allt íslenskur tími, sem er
sami og GMT/UTC.

f n
1 L
SUNDSTAÐIR
14 30 Laugardalslaugog
Vesturbæjarlaug: virka
daga 7-20.30, laugardaga
7.30-17.30, sunnudaga 8-
15.30. Uppl. umgufubaöi
Vesturbæís. 15004
Brelðholtslaug: virkadaga
7.20-20.30, laugardaga 7 30-
17.30, sunnudaga 8-15 30
Upplýsingar um gutubað o.fl.
s 75547 Sundlaug Kópa-
vogs: vetradimi sept-mai,
virka daga 7-9 og 17.30-
19.30.laugardaga8-17,
sunnudaga9-12. Kvennatim-
ar þriðju- og miðvikudögum
20-21. Upplýsingar um gufu-
böö s 41299 Sundlaug Ak-
ureyrar: virka daga 7-21,
Iaugardaga8-18, sunnudaga
8-15 Sundhöll Keflavikur:
virka daga 7-9 og 12-21
(föstudagatil 19), laugardaga
8-10og 13-18, sunnudaga9-
12. Sundlaug Hafnarfjai
ar: virka daga 7-21, laugar
daga 8-16, sunnudaga 9-
11.30, Sundlaug Seltjarn-
arness: virka daga 7.10-
20.30, laugardaga 7.10-
17.30, sunnudaga 8-17.30.
Varmárlaug Mosfellssveit:
virka daga 7-8 og 17-19.30,
laugardaga 10-17.30, sunnu-
daga 10-15.30.
t 2 i m • 6 a 7
r i L J •
• p '11
12 # 1«
r^ 11 i* P
t7 11 r^ L J 16
s— r^ 22 23 m
24 □ 26 JLj
Reykjavik. Sundhollin: virka
daga 7-20.30. laugardaga
7.30-17.30, sunnudaga 8-
KROSSGÁTA NR. 20
Lárétt: 1 flík 4 tál 8 orkuna 9 gabb 11 elska 12 merkin 14
bardagi 15 bylgja 17 augnlok 19 eyða 21 stjórna 22
hrúga 24 ímyndun 25 vegg
Lóðrétt: 1 ávalt 2 fyrirhöfn 3 dánar 4 tími 5 félaga 6
spyrja 7 bolta 10 hljóður 13 anga 16 úrgangsefni 17 skar
18 skel 20 hræðist 23 þyngdarmálseining
Lausn á síðustu krossgátu
Lárétt: 1 særa 4 höll 8 ófrægja 9 sein 11 snót 12 sprett
14 sa 15 mauk 17 hitar 19 oti 21 ána 22 fáti 24 suða 25
sina
Lóðrétt: 1 sess 2 róir 3 afnema 4 hæstu 5 ögn 6 Ijós 7
latari 10 eplinu 13 tarf 16 koti 17 hás 18 tað 20 tin 23 ás
12 S(ÐA - ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 14. febrúar 1987