Dagblaðið Vísir - DV - 12.06.2003, Page 12
12
FTMMTUDAGUR 12. JÚNÍ 2003
FIMMTUDAGUR 12. JÚNÍ 2003
--------%
agasín
Mi
agasm
DV DV
gólfur Guóbrandsson stendur ó tímamótum:
Það fagra sem
leimurinn býður
„Þaö kynnist enginn heiminum ööruvísi en skoöa hann meö eigin augum. Menningaráhrif frá Evrópu bárust hingaö seint,
nema sem einhvers konar bergmál. Fyrir þetta geldur þjóöin enn. Segja má aö viö höfum misst úr þúsund ár af
menningarsögunni. Fólk vaknar á góöum ferðalögum.“
Ferðalög íslendinga eru að flestra mati
orðin ómissandi þáttur í lífsmynstri al-
mennings. Fæstir hugsa út i hve þessi þró-
un gerðist hratt. Án nokkurs efa má full-
yrða að Ingólfur Guðbrandsson sé sá maður
sem þama hafi haft mest áhrif. Lagt grunn-
inn að ferðalögum þjóðarinnar í dag. Fyrst-
ur manna hóf hann Spánarferðir árið 1958
og nam í framhaldi af því lönd á ströndum
Spánar, allt frá Costa Brava tO Marbella á
Costa del Sol.
Tók stökk meö þotuöld
Ingólfur var stofnandi Útsýnar árið 1955,
sem var umsvifamesta ferðaskrifstofa lands-
ins um langt árabil. Um leið og þotuöldin
hófst færðist Útsýn í aukana - og Ingólfur
tók upp leiguflug til Ítalíu sem haldið var
uppi í nærri tuttugu ár og þá bættist við
Júgóslavía og siðar einnig Grikkland. Fyrir
réttum tuttugu árum byrjaði Ingólfur síðan
ferðir til Albufeira í Portúgal, sem er nú í
tölu vinsælustu sumarleyfisstaða íslend-
inga.
Árið 1980 var haldið veglega upp á 25 ára
afmæli Útsýnar með fyrstu heimsreisu ís-
lendinga sem var með leiguflugi til
Mexíkós. Þær reisur hafa orðið svo vinsæl-
ar að flöldi fólks hefur ferðast um allar álf-
ur heimsins í sérskipulögðum ferðum
Heimsklúbbs Ingólfs og ferðaskrifstofunnar
Prímu.
Tímamót hjó Heimsklúbbnum
Um þessar mundir eru tímamót í starfi
Ingólfs Guðbrandssonar. Nýr eigandi er að
taka við starfi Ingólfs sem forstjóri Heims-
klúbbsins Primu, Halldór N. Lárusson.
„Við Halldór áttum ágætt samstarf að
ferðamálum fyrir rúmum áratug, þar sem
hann reyndist bæði góður skipuleggjandi og
afburðavinsæll fararstjóri," segir Ingólfur.
„Hann þekkir því þarfir ferðafólks alveg of-
an i kjölinn. Siðasta áratug hefur hann ver-
ið búsettur í Bandaríkjunum og aflað sér
mikillar viðskiptareynslu í ábyrgðarstarfi
stórfyrirtækis með rekstur í nokkrum ríkj-
um Bandaríkjanna. Á grundvelli þess tel ég
Halldór vel í stakk búinn til þess að taka við
starfi mínu, en milli okkar er umsamið að
ég verði honum til halds og trausts við
stjóm fyrirtækisins fyrst um sinn. Halldór
hefur áform um breytingar og stækkun fyr-
irtækisins, til dæmis að breikka hóp við-
skiptavina en einnig taka upp skipulagðar
menningarferðir um ísland fyrir útlend-
inga.“
Feröalög eru menntandi
„Alltof fáir gera sér grein fyrir því hvað
ferðalög eru menntandi. Það er mjög lær-
dómsríkt að skoða ný lönd og upplifa nýja
menningarheima," segir Ingólfur.
Á fallegum snemmsumardegi sitjum við á
heimili hans í Reykjavík.
„Má ekki bjóða þér eitthvað að drekka?"
segir Ingólfur og ég þigg kók í glasi. Við
komum okkur þægilega fyrir í leðursófan-
um í stofunni sem er prýdd fjölda listmuna
víðs vegar að úr heiminum. Þetta er heimUi
sem ber yfir sér fjölþjóðlegan blæ og Ingólf-
ur Guðbrandsson er heimsmaður I sál og
sinni. Hann hefur farið víða - og sumir telja
að hann sé víðförlasti íslendingurinn fyrr
og síðar.
Segja má að Ingólfur hafi breytt heims-'
mynd íslendinga. Lengi vel náði hún ekki
lengra en tU Kaupmannahafnar. Aukin
ferðalög víkkuðu hins vegar sjóndeUdar-
hringinn svo um munaði.
Feröir til framandi landa
Sem ungur maður starfaði Ingólfur sem
kennari í tungumálum og tónlist við Laug-
arnesskóla í Reykavík og bryddaði upp á
ýmsum nýjungum í tónlistarkennslu. Fyrir
tUstUli hans varð hann syngjandi skóli með
morgunsöng fyrir aUa nemendur, hljóðfæra-
kennslu og hljómsveit. Síðar sinnti Ingólfur
tónlistarkennslu við ýmsa framhaldsskóla í
borginni, sem og námskeiðum við Háskóla
íslands á síðasta áratug. Störf Ingólfs að tón-
listarmálum mörkuðu tímamót á því sviði.
Hæst ber starf Pólýfónkórsins sem Ingólfur
stjórnaði um þrjátiu ára skeið. Framhalds-
menntun sína sótti Ingólfur í frægar
menntastofanir í Bretlandi, Þýskalandi og á
Ítalíu.
Engum ofsögum er sagt að með því að
bjóða íslendingum ferðir tU framandi landa
hafi Ingólfur fetað nýjar slóðir. Sama gerði
hann í tónlistinni. Pólýfónkórinn stofhaði
hann árið 1957 og starfaði kórinn óslitið
undir hans stjóm í 31 ár og markaði kórinn
djúp spor í tónlistarlífi landsmanna. Margir
telja að með söng kórsins hafi fyrst borist tU
íslands hinn skólaði söngstUl í glímu við
margslungna tónlist frá tímabUi endur-
reisnar og barokks, auk nútímatónlistar.
Jafnfætis bestu kórum
„Fyrstir tU að að meta þá nýbreytni voru
ágætir tónlistarmenn innlendir og erlendir
og má þar tU dæmis nefna Pál ísólfsson, Jón
Leifs og Bodhan Wodizcko hljómsveitar-
stjóra sem lýsti skoðun sinni svo að ekkert
hefði komið sér meira á óvart á íslandi en
að heyra söng þessa kórs. Hann stæði jafn-
fætis bestu erlendu kórum og væri hæfur tU
að taka þátt í alþjóðlegum tónlistarhátíðum.
Þá átti kórinn aðeins þrjú starfsár að baki
og næsta ár hleypti hann heimdraganum og
fór í stóra tónleikaferð tU Bretlands þar sem
hann hlaut mikla viðurkenningu og söng í
BBC, útvarp og sjónvarp," segir Ingólfur og
heldur áfram:
„Síðar fór kórinn i hljómleikaferðir vítt
og breitt um Evrópu og ásamt Sinfóníu-
hljómsveit íslands til Spánar, meðal annars
með þátttöku í tónlistarhátíðinni í Granada
árið 1982. En stærstar voru Ítalíuferðimar
með Sinfóníuhljómsveitinni þar sem kórinn
kom fram í helstu borgum Ítalíu og söng
meðal annars í Róm fyrir páfann og opnaði
Alþjóðlegu tónlistarhátíðina á Ítalíu á Ári
tónlistarinnar, 1985.“
Tómlæti gagnvart tónlistinni
Starf Pólýfónkórsins lagðist af árið 1989,
eftir að Ingólfur hafði selt fyrirtæki sitt,
Ferðaskrifstofuna Útsýn. „Margir hafa tekiö
svo tU orða að slíkt menningarslys gæti
hvergi gerst nema á íslandi. Ég hafði þrauk-
að launalaust í meira en þrjá áratugi í kreíj-
andi listrænu starfi, en nú gat ég ekki meir.
Opinberir aðUar synjuðu beiðni um tveggja
mUljóna króna framlag á ári tU kórsins."
Ekkert áþreifanlegra, segir Ingólfur,
finnst um tónUæti stjórnvalda í garð hinnar
æðstu listar - tónlistarinnar - er sú stað-
reynd að enn skuli ekkert tónlistarhús vera
tU á íslandi. „Ég var árum saman einn af
baráttumönnum fyrir þessu málefni og gekk
svo langt að bjóða fyrirtæki mitt, Útsýn, tU
eignar og umráða til tekjuöflunar fyrir tón-
listarhús. En hugmyndinni var hafnað á
grundvelli þess að fordæmið gæti verið
hættulegt!"
Höföað til fegurðarkenndar
Fagra veröld. Svo kvað Tómas forðum og
hið sama hefur Ingólfur ævinlega haft að
leiðarljósi í störfum sínum. Hann er fagur-
keri í lífi sínu og störfum, hefur vandað tU
ferðalaga sem hann hefur boðið. Heims-
klúbbur Ingólfs Prima hefur áunnið sér við-
urkenningu á heimsvísu fyrir vandaöar,
innihaldsríkar ferðir. TU marks um það má
nefna að fyrirtækið var útnefht í hóp 25 val-
inna ferðaskrifstofa heimsins árið 2000 und-
ir kjörorðinu „Exclusive Travel Network
for Éxcellence in Travel."
„í ferðaþjónustunni hef ég sambönd úti
um aUan heim og hefur það opnað margar
dyr. Þannig hefur tekist að bjóða íslending-
um svonefhd bestu-kjör á valinni aðstöðu og
þjónustu. Hjá Heimsklúbbnum erum við
með ferðú á fegurstu slóðir heimsins. Bjóð-
um aUt það fegursta sem heimurinn býður.
Við höfðum tU þeirrar fegurðarkenndar
sem er hverjum manni í blóð borin. Tíminn
er fullnýttur með dagskrá af ríkulegu inni-
haldi; fagurri náttúru og mestu listrænu af-
rekum mannkyns."
Ferðalög hafa mikið gUdi, segir Ingólfur.
„Við teljum okkur búa í upplýstu þjóðfélagi
en almenningur er fáfróður um veröldina.
íslendingar tala margir hverjir niðrandi um
ýmis fjarlæg lönd, tU dæmis TaUand, en
vita ekki að þar býr mikU menningarþjóð
með merka sögu og náttúrufar þar er ein-
stakt. Auk þess er verðlagið þar aðeins
fimmtungur af því verði sem við borgum
fyrir flest hér heima. Það kynnist enginn
heiminum öðruvísi en skoða hann með eig-
in augum. Menningaráhrif frá Evrópu bár-
ust hingað seint, nema sem einhvers konar
bergmál löngu síðar. Fyrir þetta geldur
þjóðin enn. Segja má að við höfum misst úr
þúsund ár af menningarsögunni. Fólk vakn-
ar á góðum ferðalögum."
Ferðaveisla lífs míns
Ingólfur er spurður að því hvað við taki
hjá honum nú þegar hann lætur af forstjóra-
starfinu. „Ég held áfram að skoða heiminn.
Hann er óþrjótandi viðfangsefni opnum
huga með fegurðarskyn. Á því veraldar-
flakki langar mig að endurtaka hið besta úr
ferðaveislu lífs míns, en einnig kanna það
sem ég á óskoðað.
Ingólfur segir að vel megi vera að hann
verði fararstjóri í enn einni heimsreisunni
og það fljótlega. „Hnattreisan þræðir hvort
sem er mína eftirlætisstaði á ferðalögum;
Suður-Afríku, Ástralíu, Nýja-Sjáland, Suð-
ur-Kyrrahafseyjar og Suður-Ameríku. Þó ég
sé búinn að fara sjö sinnum í hnattreisur
verður hver um sig ógleymanlegt ævintýri.
Ég upplifi hvern stað á nýjan hátt þegar ég
kem þangað aftur.“
FerÖabók er draumur minn
Ingólfur er maður sem eldist vel og ber
ekki árin utan á sér. Aðspurður gefur hann
þá skýringu að hann sé eðlishraustur mað-
ur, hugsi vel um heilsu sína og mataræði og
stundi líkamsrækt reglulega, innan um fólk
sem er margt helmingi yngra en hann sjálf-
ur. „Ég á samleið með ungu fólki. Það finnst
mér ánægjulegt," segir Ingólfur.
Við blöðum í myndabunkum og ílettum
fallegum ferðabókum sem Ingólfur á, en safn
hans af slíkum bókum er mikið að vöxtum.
„Þótt lesendur kunni að hafa gleymt því
hef ég skrifað allmikið um ævina. Tvær
bækur og fiölda greina sem birst hafa í dag-
blöðum og tímaritum auk kennsluefnis bæði
í tónlist og handbók fyrir fararstjóra. Núna
væri draumur minn að skrifa bók um merk-
ustu ferðamannastaði heimsins í máli og
myndum. Kannski gefst mér tími til að
sinna því í náinni framtíð þegar ég fæ meira
næði en hingað til. Ritstöf hafa lengi heillað
mig, en tíminn verið of knappur. Ég vonast
til að geta enn um skeið leiðbeint og liðsinnt
ferðamönnum, en jafnframt haldiö áfram aö
skoða og skrásefia veröldina á eigin spýtur.“
-sbs
„Þó ég sé búinn aö fara sjö sinnum í hnattreisur verður hver um sig ógleymanlegt ævintýri. Ég upp-
lifi hvern stað á nýjan hátt þegar ég kem þangað aftur,“ segir Ingólfur meöal annars hér í viðtalinu.