Nýtt dagblað - 12.09.1941, Blaðsíða 1

Smolensk í skofmáli sfórskofalíds rauða
hersíns. Auknar hernaðaradgerðír Þjóð«
verja á Ishafssfrondínní 04 Suður-Ukraínu
Molotoff, utanrikisþjóðfulltrúi Sovétríkjaima, hefur sakað búlg-
örsku stjórnina um fjandskap við Svoétríkin, í orðsendingu sem
aíhent var í gær sendiherra Búlgara í Moskva,
í orðsendingd þessari segir Molotoff að búlgarska stjórnin
sé að uiulirbúa árás á Sovétríkin, Hún Iiafi lánað Þjóðverjum til
aínota hernaðarstöðvar landsins, flugvelli, járnbrautir og hafnir
til undirbúnings hernaðaraðgerða gegn Sovétríkjunum.
Þýzki flotaforinginn von Baeder, sem nú dvelur í Búlgaríu,
ei að undirbúa sjóhernaðaraðgerðir á Svartahafi gegn lierstöðvum
í Sovétríkjunum, og gert er ráð íyrir að búlgarskar hafnir verði
notaðar sem bækistövar þý/.kra herskipa segir í orðsendingu Sov
étstjórnarinnar.
Hundruð brezkra
sprengjuflugvéla
sendar til Sovétrfkjanna
Brezkar orustuflugvélar eru
nú sendar til Sovétríkjanna
hundruðum saraan, að því er
Churchill, forsætisráðlierra
Bretlands, skýrði neðri mál-
stofunni frá í gær.
Allmargt af flugvélum þess-
um eru þegar komnar austur,
og hefur ráðherra flugvéla-
framleiðslunnar í Bretlandi
skipulagt afhendingu þeirra,
Talið er að orustuflugvélun-
um muni vera flogið til Sov-
ótríkjanna.
Franskír járnbraula-
vcrkamcnn leggja
níður vínnu
Járnbrautarverkamenn í nágrenni
Parísar liafa gert verkfall, sem
veldur þýzku herstjórninni í Paris
mikilla óþæginda. Víðar um hinn
hernumda hluta Frakklands hafa
járnbrautarmenn lagt niður vinnu,
þrátt fyrir hótanir nazista um L;f-
látshegnmgu.
Verkalýðsleiðtogarnir í Osló,
sem tekni voru af lífi í fyrradag
voru hinn kunni lögíæðingur
Viggo Hansteen og maður að
nafni Vikström. Fjórir leiðtogar
verkalýðssambandsins hafa verið
dæmdir í ævilangt fangelsi, tveir
í 15 ára fangelsi og einn í 4 ára
fangelsi.
Þing sænska verklýðssambands-
ins minntist hinna myrtu félaga í
gær. Þegar þingfundur hófst, var
norskur fáni borinn upp á ræðu-
pallinn og stóð þingheimur í þögn
eina mínútu. Forseti sænska
verkalýðssambaildsins sagðist
ekki ætla að láta í ljós t.ilfinning-
ar sínar vegna þessa atburðar,
en aldrei, aldrei skyldu sænskir
verkamenn gleyma þessum norsku
bræðrum, sem orðið hefðu píslar-
vottar í baráttunni fyrir frelsi
Noregs.
Þessar aðgerðir eru ekki í sam-
ræmi við vilja og hagsmuni búlg-
örsku jijóðarinnar né hina góðu
sambúð sem verið hefur milli
Óáoaegja magnasl í
Rúmeníu
„Þúsundir fjölskldna liafa misst
fyrirvinnu sína borgin er öll í
sorg”, segir í bréfi frá Búkarest,
sem svissnéskt blað birtir.
í brcfi þessu segir að hið óskap
lcga mannfall rúmenska hersins
á Odessavígstöðvunum sé farið að
valda alvarlcgum áhyggjum í
Rúmeníu. Særðir hermenn, ný-
komnir frá vígstöðvunum skýra
svo frá að þýzku liðsforingjarnir
reki rúmensku hersveitirnar í
dauðann eins og það væru skepn-
ur,
Matarskortur er þegar orðinn
mikill í Rúmeníu, einkum borgun-
um, segir bréfritarinn. Loftárásir
Sovétflugvéla hafa gert mikinn
Framhald á 4. síðu.
þjóða Sovétríkjanna og Búlgara,
og inótmælir Sovétstjórnin þeim
jiví liarðlega.
Bútgarska útvarpið réðist lieift-
arlega á Sovétríkin og Bretland
í gærkvöld.
Frá vígsíödvunum
At' vígstöðvunmn er þetta helzt
að í'rétta:
Gagnsólin Tímosjenkos á mið-
vígstöðvunum heldur áfram, og
Smolensk er nú í skotlínu lang-
drægra rússneskra fallbyssna, að
því er segir í fregnum frá í nótt.
Nyrzt og syðst á hinni 3000 km.
víglínu, við Múrmansk og syðst
í Ukraínu heíur þýzki lierinn sótt
fram að því er virðist.
Þjóðverjar viðurkenndu í gær-
kvöld, að þeir byggjust við vetr-
arstyrjöld í austurveg. Þýzka út-
varpið sagði að um Leningrad
séu nú háðar íeykilegar stórskota
liðsorustur og geisi eldar í borg-
inni cttir dag- og næturárásii'.
Herstjórnartilkynning rauða
hersins í nótt segir aðeins: Harð-
ir bardagar héldu áfram í dag á
öllum vígstöðvum.
Mármansk
öflugur þýzkur her frá Noregi
^ióf i gær áhlaup á varnarstöðvar
raúða hersins á tshafsströndinni, og
sækir frain: í átt til Murmansk. Lít-
ið hefur verið um bardaga á þessuni
vígstöðvum að undanförnu, en s. 1.
þriðjudag réðust hrezk herskip á
stóra skipalest, er var að flytja
birgðir til Þjóðverja nyrz't i Noregi
og þótti það benda til aukins liðs
Safnaðar á þeim slóðuni.
• Fínnskar ví^síöðvar
Um 350 km. suður af Múr-
mansk hefur rauði hei'inn hafið
gagnáhlaup, og náð á vald sitt
hernaðarlega þýðingarmiklum
stöðvum. Á þessum slóðum er
mjóst mili laudamæra Finnlands
og Hvítahafs, og hafði finnski
herinn sótt þar nokkuð fram í
áttina til Múrmanskjárnbrautar-
innar.
Lcníngrad
Báðir aðilar tilkynna enn að mjög
harðar orustur geysi á Leningrad-
vígstöðvunum. Þjóðverjar endurtóku
í gær fullyrðingu sína um töku bæj
arins Slússelbúrg við Ladoga, og
bættu því við að þeir hefðu náð á
vaid sitt stórri raforkustöð, er sér
fjöidaverksmiðju í Leningrad fyrir
orku.
í sovétfróttum var í gær skýrt
frá því, að Þjóðverjar hafi beitt
miklum fjölda flugvéla til árása á
Leningrad, en skemnulir hafi orðið
litlar, vegna þess að loftvarnir borg
arinnar hafi reynzt framúrskarandi
vel. Þjóðverjar hafa varpað niður
flugmiðum í Leningrad, 'Og hótað
borginni gereyðingu á sama liátt og
Rotterdam og Varsjá, ef borgin gef
ist ekki upp.
Smolcnsk
Gagnsókn Tímosjenko mar-
sUálks á miðvígstöðvuniun heldur
áíranx með góðum árangri,
Báðir aðilar skýra frá liarð-
vítugum orustum norður, austur
og suður af Smolensk. I útvarpi
frá Róm er sagt að rauði lieriun
haldi uppi öflugum gagnáhlaupum
150 km. austur af Smolensk. Mik-
ili fjöldi sltriðdreka tekur þátt í
oriistum þcssum, og er tillxynnt
af Þjóðverjar liafi misst 538
skriðdreka á miðvígstö'ðvxinum
undanfarna daga.
Kieff
Þjöðverjar tilkynnifcii i gær að hei
þeirra hefði unnið mikinn sig norð-
ur af Kiefif i ;gær.
í fregnum frá Londiön i gær var
talið að gagnáhlaup rauða hersins
við Ciomel hafi ekki veríð nógu
sterk til að hindra áframlialdandi
sókn Þjóðverja suður á bóginn, í
átt til Kieff. I Moskvafregnum er
sagt að sovétherinn liafi sigrað tvö
Framhald á 4. síðu.
Aukinn hernaðar
viðbúnaður Japana
Mikill hernaðarviðbúnaður er
nú í Japan, Hefur landinu verið
skipt í fjögur landvamarsvæði
og karlar og konur skyldaðar til
þjónustu að iandvarnarstörfum ef
stjórnin telur þuría.
Japanskeisari boðaði hermála-
ráðherra á fund sinn i dag, og
nokkru síðar Konoje forsætisráð-
herra. Síðdegis í gær hafði keis-
ari boð inni fyrir alla ráðherrana
og æðstu menn liers, flota og
flughers.
Hergagnaframleiðsla
Bretlands og banda-
rfkjanna samræmd
John Biggers, aðalframkvæmda -
stjóri hergagnaframleiðslu Banda-
rikjanna, er kominn til Bretlands,
1 viðtali við blaðamenn hefur hann
gefið í skyn, að erindi sitt sé að
kynna sér brezka hergagnafram-
leiðslu með það fyrir auguin að
samræma hergagnaframleiðsluna í
Bandaríkjunum og Bretlandi.
Tannctr fer til
Berlín
Tanner, verziunar- og iðnaðar-
málaráðherra Finna, íer i lieim-
sókn til Berlín í næstu viku, að
liví er þýzka útvarpið skýrði irá
í gær.
Tanner er sem kunnugt er só-
síaldemókrat eitt lielzta átrúnað-
argoð Finnagaldursmannanna, og
að þvi er virðist einn þarfasti
þjónn Hitlers í Finnlandi í nú-
verandi styrjöld.
Hið kunna sænska blað „Göte-
borgs Handels och Sjöfartstidn-
ing” ræðir hernaðarbandalag
Finna og Þjóðverja. Segir blaðið
að yfirleitt séu menn hættir að
trúa á sigur Þjóðverja. Ef Finn-
ar ætli sér að halda áfram að
berjast við hlið þeirra, megi þeir
búast við því að sæta samskonar
örlögum og Þjóðverjar að styrj-
öldinni lokinni,
Bandaríkjanefndin að leggja
af stað á floskvaráðstefnuna
Cordell Hull, utanríkisráðlierra
Bandaríkjanna skýrði frá því i
gær að bandaríska sendinefndin
á þríveldaráðstefnuna í Moskva
muni Icggja af stað til Bietlands
nú í vikulokin.
Úmanskí, sendiherra Sovétrikj-
anna í Washington, ræddi i gær
við Roosevelt forseta og Cordell
Hull. um málefni er varða sam-
skipti Bandarílcjanna og Sovét-
ríkjanua, að því er tilkynnt hefur
verið vestra,
þráft fvrír grímmdarvcrk nazísfa
Hinar gi'immdarlegu kúgunari'áðstafanir þýzku hernaðaryfir-
vaidanna í Noregi hafa ekki megnað að bæla niður mótþróahreyf
ingu verkalýðsins. Verkföll halda áfram í Osló og breiðast út um
landið. Er gert ráð fyrir að herióg verði sett um iand alit.
Ofsóknirnar hlada áfram. I gær var varaforseti verkalýðs-
sambandsins norska dæmdur tii dauða, en dómnum breytt í ævi-
langt i'angelsi. Annar verkalýðsleiðtogi var dæmdur í æviiangt
fangelsi og tveir í 13 ára tukthús.
Sænsk blöð telja að hér sé einungis um byrjun að ræða,
og megi á næstunni búast við injög alvarlegum atburðum frá
Noregi,