Nýtt dagblað - 10.10.1941, Qupperneq 1

0flugur sovéfher ver leíðírnar til Moskva en sóknarher-
ínn þokast nasr korgínní, Harðastir bardagar norður af
Orel og í nágrenní borganna Vjasina og Brjansk
Alþíngí kvatf
tíl fundar á
mánudagínn
Aiþingi liefur verið kvalt til funil
]ar á mánudaginn kl. 2.
Ekki mun ríkisstjórnin sjálf vita
enn nákvæmlega hvað hún leggur
fyrir þingið, en i höfuðatriðum eiga
]iað að vera dýrtíðarmálin, áfengis-
Mestu og ægilegustu orustur veraldarsó'gunnar standa yfir á
miðvígstöðvunum í Sovétrikjunum, þar scm rauði herinn ver megin*
her Hitlers leiðirnar til Moskva.
Er talið að 3—1 milljónir manna eigist við á þessum vígstöðv-
um, að því er segir í Lundúnafregnum.
Ilerstjórnartilkymiing rauða hersins á miðnætti i nótt nefnir
engin ný bardagasvæði, og segir að orusturnar séu harðastar á
Vjasma-, Brjansk- og Melitopolsvæðunum, en það er samliljóða til-
kynningunni sólarhring áður. Telur Lundúnaútvarpið það staðfesta
það álit, er einnig liafi fengizt af öðrmn heimildum, að viðuám
rauða hersins sé geysiöflugt og verði sóknarherinn að kaupa
hvern spöl leiðarinnar til Moskva óskaplega dýrt.
Einn af hinum vösku flugmöimum sovétflotans, Vjasnikoff höfuðs-
maður, er nýlega var getið í herstjórnartilkynningu fyrir að skjóta
niður fjórar þýzkar flugvélar í einni viðureign.
Orusfur víd Orcl
Hvorugur styrjaldaraðili gaf í
gær nákvæmar lýsingar á því, sem
er að gerast á miðvígstöðvunum.
Norður af Orel eru háðar stór-
kostlegar skriðdrekaorustur, með
mörg hundruð skriðdreka hvoru
megin, og segir í Moskvafregnum,
að Þjóðverjum hafi ekki tekizt að
sækja þar fram í gær.
Orusturnar um Orel stóð í þrjá
daga, og eyðilagði sovétherinn öll
helztu mannvirki borgarinnar áð-
ur en hann yfirgaf hana, og tókst
að halda undan skipulega. Barizt
var um hverja götu og hvert hús
í borginni og beið þýzki herinn
gífurlegt manntjón í bardögum
þessum.
Hernaðaraðgerðir brezka
flotans og landhersins
Lundúnaútvarpið tilkynnti í gær
að brezkur togari, vopnaður einni
fallbyssu, hafi komið sigri hrós-
andi inn til Gíbraltar, eftir að
hafa sökkt þýzkum kafbát. Var
sagt frá atburði þessum í ýtar-
legri hernaðartilkynningu frá
flotamálaráðuneytinu, og þess^et-
íð að konungur hefði veitt stjóm-
anda togarans.hið virðulega heið-
ursmerki D. S. O.
Þá var einnig skýrt frá því, að
könnunarflokkar Breta við To-
brúk hefðu sig mjög í frammi, og
tókst þeim í gær að stórskemina
eða eyðileggja þýzkan skriðdreka.
B rczk loffárás á Ostende
Brezkar Hurricane-flugvélar gerðu
i gær djarfa og vel heppnaða árás
á hafnarinannvirk'i í Ostende, skip á
hðfninni og sjóflugvélar er þar lágu.
Urðu iniklar skemmdír á flugskýhmx
liafnarinannvirkjum og skipum og
eiu sjóflugvél var eyðilögð.
Sovófherír ínníkróadír
vtd Vjasma og Brjansk
Lundúnaútvarpið telur líklegt,
að við Vjasma og Brjansk hafi
tekizt að loka inni til hálfs eða
umkringja alveg nokkurn hluta af
her Timosjenko marskálks. Þjóð-
verjar tilkynntu í gær, að auk
hers þess, er væri innikróaður við
Vjasma væri þrír sovétherir um-
kringdir við Brjansk, og biði
þeirra ekki annað en eyðilegging.
Borgin Vjasma er enn í höndum
sovéthersins, en í fregnum frá
London er talið ekki ólíklegt, að
þýzki herinn sé kominn framhjá
borginni og talsvert nær Moskva.
Þjóðverjar hafa bedid
gifurfegf mannfjón og
hergagna
I sovétfregnum segir, að í
þriggja daga orustum í nágrenni
Vjasma hafi Þjóðverjar misst þús-
undir hermanna, skriðdreka hundi’
uðum saman og tugi ílugvéla.
Tvöhundruð fallhlífarhermeuu,
sem svifu til jarðar í námunda
við ílugstöð eina að baki sovét-
hernum, voru stráfelldir.
Stórkostfegar fofforusf~
ur þráff fyrtr vefrarveður
í gær voru háðar stórkostlegar
loftorustur yfir miðvigstöðvmium,
þrátt fyrir það að hrugðið hefur til
vetrarkulda og snjóa.
Þjóðverjar beita steypiflugvélum
sínum alstaðar á undan sóknarhern
um, en hafa inisst fjölda þeirra
vegna þess að loftflotanum þýzka
liefur hvergi tekizt að ná yfirráð-
[unum; í lofti.
Ifatir# Ungverjar og Sló
vakar berjasf med
Þjóðverjum
Þjóðverjar tilkynniiui í igær, að auk
þýzka hersins tæki ítalsknr, ung-
verskur og slóvakiskur her þátt í
orustum þessum.
Sfaðan í SudurÚkra-
ínu enn óljós
Engar nánari fregnir hafa borizt
af bardögunum við Melitopol. Þjóð-
verjar endurtók(u; í igær þá staðhæf
ingu, að stór liluti af lier Búdjonní
marskálks væri umkringdur á þess-
um slóðum, og að borgin Mariupol
á Asovshafsströnd væri fallin þeim
á vald.
Raudí herínn gcr-
ír $agnáhlaup vid
Lcningrad
Engar mikilvægar breytingar
virðast hafa orðið undanfama sól-
arhringa á vígstöðvunum við Len-
ingrad og Odéssa og á Perekop-
eiðinu.
Her Vorosíloff marskálks held-
ur stöðugt áfram gagnáhlaupum
á Leningradvígstöðvunum og hef-
ur rauða hernum tekizt að bæta
nokkuð aðstöðu sína á ýmsimi
hlutum víglínunnar.
Þjóðverjar sögðu í gær frá öfl-
ugum skriðdrekaáhlaupum rauða
hersins á Leningradvígstöðvunum-
Sovétflugvélar gerðu óvænta á-
rás á einn af flugvöllum Þjóðverja
I nánd við Leuingrad í gær. Tókst
þeim að eyðileggja 40 þýzkar flug
vélar í 20 mínútna árás.
tíöbbels cndurfekur
^sígurfrcgnír^ frá 12. júlí
Þjóðverjar hafa undanfama tvo
daga endurtekið nær orðrétt til-
kynningar sínar frá 12. júlí sl.
að sovétherinn hafi verið molað-
ur og eigi ekki viðreisnar von,
Sovétríkin megi heita gersigruð,
vegurinn til Moskva sé opinn, o. s.
irv.
Blaðastjóri nazista skýrði frá
því í gær, að 2. okt. hafi Hitler
gefið þýzka liernum dagskipun,
þar sem sagt er að nú byrji úr-
Blöð og útvarp í Moskva draga
enga dul á það, að ástandið á mið
vigstöðvunum sé stórhættulcgt. En
ölluin fregnum ber saman um, að
íbúarnir í Moskva séu rólegir og
öruggir að mæta bverju því, cr að
hönduin kann að be«a.
„Pravda”, aðalblað Kommúnista
flokks Sovétríkjanna, segir í gær
í ritstjórnargrein m. a.:
„Það er barizt. upp á líf og
dauða. Hitler hefur sent fram til
sóknar allan meginher sinn og ó-
hemju fjölda skriðdreka og flug-
véla. Meira að segja setulið úr
herteknu löudunum hefur verið
málin og „ástands‘‘-málin, líklega
skýrt frá samningum um utanrikis
mál.
k Undanfarna daga iiafa veldamenn
Itjóðstjórnarinnar verið að bisa við
nð handjárna þingmemi þjóðstjórn-
urflokkanna, til þess að fá þá inn
á Iausn þá, sem vaidaklikau óskar
eftir. Hafa ýmsir þingmenn verið
erfiðir viðureignar, þvi þeir vijta
hve mögnuð andúðin er gegn stjórn
inni hjá fólkinu og vita að kosn-
ingar nálgast ólijákvæmilega.
Það reynir nú á það á þvi þingi,
senr nú hefur verið kvatt til fund-
I
ar, hvort þingmenn úr þjóðstjómar
liðinu þora að koma fram sem frjáls
ir menn og rísa upp gegn samsæi.
valdaklíkunnár í landinu — eða hvort
þeir láta handjáma sig að vanda.
Þjóðin mun biða með kvíðabland-
inni eftirvæntingu úrslitanna.
slitaorustumar í herferðinni gegn
Sovétríkjunum, og muni það verða
síðustu stórorusturnar á þessu ári.
Hvað sem það kosti skuli rauði
herinn gersigraður fyrir veturiiéiT;
og þar með ekki einungis SovéL
ríkin yfirunnin, heldur einnig náð
úrslitum í baráttunni við Bret-
land, er missti síðasta bandamann
sinn á meginlandinu.
Þjóðverjar sögðu í gær að Timo
ejenko marskálkur hafi á ml'v*^
stöðvunum fórnað þeim eina rúss-
neska her, sem eftir hafi verið
öflugur og vel vopnum búinn og
sé mestur hluti hans innikróaður
á tveimur stöðum, við Brjanslc og
Vjasma.
flutt til vígvallanna, en i stað
þess settir rosknir hermenn og
særðir. Ibúar Moskva og allra
Sovétríkjanna vita hver hætta er
á ferðum, og munu taka sér hetju
vörn íbúanna í Leningrad og Od-
éssa til fyrirmyndar”.
Bandarískur fréttaritari sagði í
útvarpi frá Moskva í gærkvöld, að
hvergi í Moskva yrði vart liræðslu
eða vaustilliugar, fólkið legði
meira að sér við vinnu síua cn
venjulega, ynni mun lengur, en
hvar sem væri fyndi rnaður sama
æðruleysið, sama stálviljann að
berjast þar til yfir lýkur, hver á
símun stað.
„imisi n stmilli lil nrnsr"
Moskva fekur sér Lcnínsrad til fyrirmyndar