Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 10.09.1939, Síða 2

2
SUNNUD AGU.R
Hlegið í myrkri
Smásaga eftír Egíl Fílok
myndir hafa sýnt upp
spunna sorgarlciki, er átlu a<5
gefasl í þessuni borgum ur
stein&teypu ,og stáli. Reyfara-
höfundar nota hin dularfullu
varnarvirki Maginot-línunnar
sem baksvið í lélegum ástar-
ævintýrum.
Yeruleikinn sjálfur er einfald
ari en skáldskapurinn. Púsund
tugir þúsunda Frakka
þekkja Maginot-virkin aí eigin
reynd, frá herþjónustuýrum
sínum. Peim þykir mörgum und
arlegt fyrstu næturna að sofa í
gluggalausum herbergjum, sem
lofli er dælt inn í eftir flóknu
leiðslukerfi, en þeir sem unnið
hafa í námum kippa sér ekki
upp við slíkt. Og flestir venjast
hrátt hinum nýstárlegu lífsskil-
yrðum, og leysa herþjónustuna
af hendi eins og í hverjum öðr-
um hermannaskála.
Maginot sá er virkjalínan er
kennd við var hermálaráherra
Frakka og kom byggingu þessa
volduga varnarveggs í fram-
kvæmd, en hugmyndina átti
Painlevé hershöfðingi. Yirkin
eru byggð með hliðsjón af
reynslunni cr fékkst í heims-
stvrjöldinni á sviði skotgrafa-
liernaðar, að viðbættri reynsl-
unni frá orustunni miklu við
Verdun. Maginot byggði Frakk-
landi varnarvegg, er átti að
verða eins sterkur og virkin við
Verdun, er stóðust allar árásir
|>ýzka hersins,- og eins óslilinn
og skolgrafir kyrrstö’ðuhernað-
arins.— Pað er vitað að niðri í
virkjunum ganga rafbrautir, er
flytja hermennina milli bryn-
turnanna og tengja sanian hin-
ar ýmsu stöðvar línunnar, virk-
in haía sjálfstæðar rafstöðvar,
þau eru algerlega gastrygg, þar
sem þau geta sjálf íramleitt allt
það súrefni er þarf. Hergagna-
birgðirnar eru svo djúpt í jörðu
að engar sprengjur ná til
þeirra, og eru liergögnin flult í
lyftum upp í brynturnana. Mag
inotvirkin mega því heita sjálf-
stæð lierborg meðfram öllum
þýzku landamærunum.
Pað væri þó rangt að halda,
að engin hernaðarleyndarmál
séu falin í Maginot-línunni.
Eríiöur starfsdagur var á
enda og Hans Reiter ákvað að*
eyða kvöldinu einn, í næði.
Hann íór með srætisvagni ÚL úr
borginni, lil smáþorps skammt
frá, seltist í gistihúsgarð og
bað.um l'lösku af víni. Við borð-
in í kringum hann var fjöldi
íólks, flest ungt- Tal þess og
hlátrar bárust í kyrru kvöldloft
inu til Reiters. Hann var ein-
mana, var fyrir skönnnu kom
inn til borgarinnár og þeklcti
enga sem hann gat verið með.
Fað var orðið framorðið, og
Hans Reit^r gekk fót fyrir fót
framhjá sumarhúsum og görð-
um, á lcið til strætisvagnsins.
Þá heyrði hann allt í einu hlát-
ur í myrkrinu, innan úr trjá-
garði. lJað var kona sem hló
og hláturinn var þýður og
ldjómhreinn, fagur og töfrandi.
Hann slanzaði en hláturinn
þagnaði, hann heyrði aðeins óm
af samtali, án þess að greina
orðaskil. Hann sneri við og
Ekki sízt þessvegna heimtaði
Hitler í sepl. 1938 aíhendingu
tékknésku varnarvirkjanna, er
byggð voru undir stjórn
franskra hernaðarsérfræðinga,
ineð Maginotlínuna sém fyrir-
mynd. Forsætisháðherra
Frakka og hermálaráðherra,
Daladier samdi í Múnchen um
afhendingu þeirra, en vitað er
að tékkneskir herioringjar eyði
lögðu þýðingarmestu áhöldin,
áður en Pjóðverjar komu, á eig
in ábyrgð og björguðu þannig
ýmsum dýrmætum hernaðar-
leyndarmálum Frakka. Prátt
fyrir það hafa Pjóðverjar lært
margt af kynnum við tékk-
nésku Magínol-línuna, t. d. írétt
ist, að stórskotalið Pjóðverja
hefði tímum saman reynt þol
scmentsveggjanna. Engar her-
njósnir hefðu fært herstjórn Hit
lers þann feng í hendur, sem'
reynslan af þeirri æfingu og
öðrum álíka gaf þeim.
gekk mcðíram limgirðingunni
að hliðinu, þar var lálúnspjald
og liann las nafnið við skin frá
götuljósi: Lovísa Loria.
Hann slóð þar lengi, graf-
kyrr, en heyrði ekkert meira
og héll því áfram. Við strætis-
vagnastöðiha var dálílil kaffi-
slofa. Hann fór þangað inn og
fekk lánaða símaskrá.
Lovísa Loria, söngkona, las
hann. Já, það hlaut að vera
söngkona sem gat hlegið svona.
Hann skrifaði símanúmerið hjá
sér og ók heim. En hann lá
lengi andvaka þessa nótt, og
lieyrði fyrir eyrum sér óminn
af dillandi konuhlátri útan úr
myrkrinu.
En hvernig átli hann að kom
ast í kynni við þessa dásamlegu
konu, Lovísu Loria? Hans Reit-
er var orðinn þrjátíu og fimm
ára, en hann var uppbur'íarlaus
í framkomu og hafði aldrei á-
rætt að tala við konu sem hann
hafði ekki verið kynntur. En
hvernig gat hann vænzl þess að
finna hér í bænum, þar sem
hann þeklcti engan, mann, sem
kæmi honum í kynni við Lov-
ísu Loria.
En símanúmerið hennar
lial'ði bre.nnt sig í rninni lians,
svo oft varð honum lilið á bréf-
miðann, sem hann krotaði töl-
urnar á, og einn góðan veður-
dag ætlaði hann að hringja til
viðskiptavinar, en hringdi þá
óvart í þetta númer.
Hann kipptist til þegar hreim
lögur rödd svaraði í símann:
Lovísa Loria! Petta var sama
konan, sem hafði töfrað hann
með hlátri, og hann kom engu
orði upp. Honum varð svo mik-
ið um, að það var líkast því að
tekið væri fyrir kverkar hon-
um.
— Það er Lovísa Loria senr
talar, sagði röddin. Hver er
þarna? Svarar enginn?
— Hans Reiter, verkfræðing-
ur, stamaði Rciter loks, og svo