Atlanten - 01.01.1907, Síða 104
— 104 —
særligt færøsk Skriftsprog. Dette har haft sin Betydning til at
løfte os.
Det er af Separatisterne ofte blevet stærkt fremhævet, at
den ved Grundloven og Lagtingsloven bestemte Ordning af de
statsretlige Forhold paa Færøerne og af den sproglige Ordning
deroppe har været og er til Skade for vor Udvikling. Det for-
holder sig imidlertid absolut ikke saa. Folk fra den gamle Tid,
fra Tiden før Lagtinget blev oprettet, leve endnu, og desuden
tale Tallene. I 1855, kort efter Lagtingets Oprettelse, var Folke-
tallet paa Færøerne 8,137, nu er det 16,349. Det er altsaa mere
end fordoblet i de ca. 50 Aar. Med Aaret 1855 begynder en
aarlig Tilvækst i Folketallet af ca. 1 pCt., nu for Tiden er den
aarlige Tilvækst ca. iy2 pCt. Det er en Del højere end her nede
i Kongeriget. Tilvæksten i det sidste Femaar var paa Færøerne
7,3 pCt., hernede i Kongeriget 5,7 pCt. Jeg skal oplyse, at Ind-
vandring og Udvandring paa Færøerne have ikke haft nogen Be-
tydning, som er værd at tale om. Derimod har i samme Tid
Død ved Ulykkestilfælde spillet en meget stor Rolle, langt større
end her nede i Kongeriget.
Naar Folketallet paa disse Øer er steget saa meget, maa
man dog formode, at det slet ikke er saa ilde at være der, og
at den Befolkning, som har boet der, maa have haft det ret
godt. I 1855 vare Færingerne yderst fattige, og hvad der var
endnu værre, var det, at den, der ikke ejede Jordegods, det vil
sige den besiddelsesløse, kunde den Gang vanskelig klare sig
uden Hjælp fra andre; han var som Regel henvist til at søge
andres Hjælp. Ofte maatte han befatte sig med at tigge; Tryg-
leriet var meget udbredt i den Tid. Færingerne havde den
Gang ingen Skibe, ingen Handelsforretninger; de havde slet intet
Skibsfiskeri, de havde alene deres Jord og aabne Baade og saa
godt som ingen Forbindelse med Omverdenen. Hvorledes
er det nu? Ja, nu ser det ganske anderledes ud. Der kan
nævnes meget, men det vilde føre for vidt at omtale det i En-
kelthederne. Jeg skal kun nævne, at der nu findes 3 Damp-
skibe og omtrent 120 store Fiskekuttere. De Herrer ville kunne
se nogle af disse Skibe her i København for Tiden, og De ville
ogsaa kunne se deres Besætninger; de Folk se ikke ud til at
have det daarligt. Nu findes der desuden flere mindre Skibe.
Færingerne have Part i Hvalfangerstationer, de have Værfter
med Skibsbeddinger, de have nogle Fabrikker, Sparekasser, Bank,