Atlanten - 01.01.1907, Page 278
— 278 —
Hvad den sidste Bestemmelse angaar, skal det bemærkes,
at Renten af den nævnte Kapital (4 %) svarer til det hidtidige
Bidrag til Island af den danske Statskasse, 60,000 Kr. I Til-
knytning hertil bemærkes, at Island ikke tager Del i Omkost-
ningerne ved de fælles Anliggender, saalænge det ikke deltager
i Udøvelsen af Statsmagten over dem (§ 7), men bidrager der-
imod — i Forhold til Landets Indkomster — til Kongens Civil-
liste og Apanager (sst.).
Lad os foreløbig standse her.
Ser vi paa de Indrømmelser, der her er gjort, kan det ikke
nægtes, at Islænderne har faaet overhovedet hvad de altid fun-
damentalt har ønsket. Deres Land er erkendt fuldtud som frit
og selvstændigt med fuld Raadighed over alt, hvad der er dets
eget (»hvert af Landene for sig udøver fuld Raadighed over
alle sine Anliggender«, § 6); Sidestillingen og Selvstændigheden
betegnes ved Landets Optagelse i Kongens Titel; den islandske
Minister er — og det er et Hovedpunkt — ikke ifølge denne
Lov forpligtet til at møde i Statsraadet og der forelægge
Kongen Lovforslag og Love. Angaaende dette Punkt har der
ganske vist tidligere været noget delte Meninger paa Island selv,
men under de senere Faser af Forfatningskampen har man
stærkt ivret imod Ministerens Fremmøde i det danske Statsraad
og da Bestemmelsen herom skulde optages i den islandske For-
fatningslov (1902—03), rejstes herimod som allerede bemærket
en meget kraftig Opposition og Agitation, der førte til Dannelsen
af det saakaldte »Landeværnsparti«. Dette Spørgsmaal er nu
bragt ud af Verden, da »Statsraadet« ikke anføres i § 3 som
fælles. Der er næppe nogen Tvivl om, at Bestemmelsen om
Statsraadet i den islandske Forfatningslov snarest vil blive
fjærnet, saa at det nævnte Parti dermed helt vil miste Grunden
under sine Fødder, hvis det vedblivende staar paa det oprinde-
lige Grundlag. Men det kan ikke nægtes, at det som saa meget
andet har været underkastet »Forvandlingens Lov«, og at det
nu stiller endnu mere yderliggaaende Krav. Island har nu fuld
Raadighed ikke blot over dette Spørgsmaal, »Sagernes Fore-
dragelse for Kongen«, men ogsaa over »de islandske Ministres
Udnævnelsesmaade« (Bemærkninger ad § 6). Det sidste ved-
rører ogsaa et Punkt, som man fra islandsk Side har lagt stor
Vægt paa, nemlig Kontrasigneringen — ikke foretagen ved en
dansk Minister (Konseilspræsidenten).