Atlanten - 01.01.1907, Page 339
— 339 —
Grønlandssælen og Normændenes Storfangst.
Ved Journalist Henry Ette.
Grønlandssælen, Vestgrønlændernes Atak, af de Danske i Grøn-
land kaldet Svart- eller Sortside, den Sæl, der i Aarhun-
dreder har været vore Vestgrønlænderes vigtigste Fangstdyr, har
ogsaa fra Normændenes Side været Genstand for en storartet
Fangst i Nordishavet, ikke i Davisstrædet. Sælen kaster som
bekendt sine Unger i alt Fald paa tre forskellige Steder. Paa
Isen under Labrador og New Foundland i Februar og Marts
(Amerikanernes Fangstpladser), i Hvidehavet (Russernes) og et
eller andet Sted paa Isen i Havet mellem Islands Nordkyst og
77° n. B. Der er norske Fangstkaptajner, der mene, at Sælen
i Yngletiden endnu samler sig et eller andet Sted imellem Bjørne-
øen og Novaja Semlja. Ingen har dog endnu bestemt kunnet
paavise dette. Normændenes Fangst paa Grønlandssæl er først
begyndt af Svend Foyn, den Mand, der mere end nogen anden
har givet Stødet til, at Millioner og atter Millioner ere bievne
hentede hjem til Norge. En eneste Kaptajn, J. E. Samuelsen
af Tønsberg, har alene for sin Part hentet over 100,000 Sæl,
eller med et rundt, lavt Tal, 1 Million Kroner. Og alle disse
Millioner ere hentede fra Havene omkring vore Bilande. Des-
værre! Det er selvfølgelig aldeles umuligt nu at opstille nogen
Hypothese om, hvorledes Danmark og vore Atlanterhavsøer
havde set ud, hvis den Mand havde været en Dansker. Men
gid han havde været det. Det er ikke min Hensigt her at give
en detailleret Oversigt over hele den samlede Fangst af Sæl i
Aarenes Løb. Efter al Svend Foyn havde fundet Fangsten, gik
andre Rederier selvfølgelig i hans Spor, saa at en stor Flaade
fra Tønsberg, Arendal, Stavanger og Sandefjord hvert Foraar
gik op i Nordisen og efter et Par Maaneders Forløb vendte
klodlastede tilbage til Norge. Den gamle Reder Smith af Fir-
maet Smith & Thonunesen, som i mange Aar havde tre bark-
riggede Dampere i Fangst, »Viking«, »Njørd«, »Samson«, har
engang sagt til mig: »Jeg gav Penge ud til de tre Fartøjer i
Elve, og jeg fik dem tilbage i Floder!« Saa kom der pludselig
i Slutningen af forrige Aarhundrede paa Grund af de daarlige
Oliepriser et brat Omslag i Fangsten; Rederierne fik kun al-