Atlanten - 01.01.1907, Page 384
- 384 —
lagt. Da nu den væsentligste Del af deres Løn bestod i Procenter
af Overskuddet af Produktionen og denne var lig Nul siger det
sig selv, at deres Kaar bleve stærkt forringede. Hertil kom, at den
Proviant, der blev opsendt til Grønland, naturligvis beregnedes til
den Pris, den kostede i Danmark, og denne var just i disse Aar
meget høj. F. Eks. kostede i Danmark i 1813 en Td. Hvede 231
Daler Kurant (38 Rigsbankdaler), 1 Td. Rug 120 D. K. (20 Rbdl.),
1 Td. Smør 1500—2000 D. K. (250—332 Rbdl.*). Paa denne
Maade kom Selskabets Embedsmænd selvfølgelig i Gæld til Han-
delen. Men da nu tillige ved Regnskabets Opgør, der desværre
faldt sammen med Statsfallitten, det Tilgodehavende, de grøn-
landske Købmænd havde staaende i Handelens Kasse, uden videre
blev nedskrevet som al anden Regnskabsgæld, medens der blev
krævet Betaling i fuld klingende Mønt for den Proviant, der var
nydt i Grønland**), bleve de alle fattige Folk.
Det er langt vanskeligere at efterspore de Følger, Krigen fik
for den indfødte grønlandske Befolkning udover, hvad vi allerede
have fortalt om Nøden under Krigen. Betragte vi midlertid Folke-
tallet, bliver det indlysende, at Krigen har tynget haard t paa den.
1 Aarene 1789 til 1805, altsaa umiddelbart før Krigen, steg Folke-
tallet nemlig fra 5122 til 6046 Indfødte, skønt der netop i disse
Aar rasede en hæftig Koppeepidemi (1801) og andre smitsomme
Sygdomme. Men i Krigsaarene daler det igen saa stærkt, at det
1816 opgøres til 5836***). Dette er utvivlsomt foraarsaget af Man-
gel og Nød paa Grund af Krigsspærringen. Men Krigen fik ogsaa
den sørgerlige Følge, at Udviklingen standsede for en lang Aar-
række. Missionsarbejdet og det dermed sammenhørende Skole-
væsen stod nærmest stille i Aarene efter Missionærernes Bortrejse.
Netop lige før Krigens Udbrud havde Direktionen haft en ud-
mærket Plan om at oprette en Slags Højskole for Indfødte især for
at uddanne dem til at komme i Handelens Tjeneste, en Plan, som
var støttet af Inspektør Alotzfeldt, men nærmest modarbejdet af
Inspektør Myhlenpfort. Nu standsede naturligvis ogsaa Arbejdet
herpaa og er aldrig senere bleven genoptaget. For saa vidt har
Krigen altsaa virket hæmmende lige til vore Dage. Manglen paa
Penge gjorde naturligvis ogsaa sit til, at den foreløbige Stagnation
gik over til at blive kronisk.
*) Danmarks Riges Historie, Edvard Holm.
**) Samling af Betænkninger og Forslag 1856 S. 215.
***) Nu ca. 12000.