Atlanten - 01.01.1907, Page 434
— 434 —
nu gældende Ordning — hidtil har en saadan Anstødssten
været godt skjult. At Islænderne vilde have bedst af i Ro og
Fred for den storpolitiske Rummel at søge at ophjælpe Folket
i materiel og kulturel Henseende, staar for mig som en uom-
tvistelig Sandhed, og ikke mindre, at det kan udmærket lade
sig gøre saaledes som Ordningen nu er. Denne lægger saavist
ingen Hindring i Vejen for en sund Udvikling — jeg havde
nær sagt i enhver Retning.
Eller maa hele Sagen tages op til en ny og grundig Be-
handling og det snarest muligt - efter alt at dømme vil det
nu herskende Parti paa Island ikke paa nogen Maade lægge
Sagen til Hvile, men tværtimod forfølge den kraftig. I hvert
Fald er det Hr. Thoroddsens Mening, udtalt i hans eget Blad.
Derfor vilde jeg henstille, om det ikke vilde være hensigts-
mæssigt, at en ny Kommission blev nedsat med det
samme Formaal som den gamle, men med rigeligere Tid til
sin Raadighed, og fremfor alt sammensat paa en anden Maade
end den første; foruden af nogle Parlamentarikere skulde den
ogsaa bestaa af andre indsigtsfulde og retskafne Mænd, hørende
til forskellige Stænder (af de islandske Medlemmer vare de 6
Jurister, kun én var Ikke-Jurist!); jeg indser vel, hvad der
kunde være at indvende herimod fra dansk Side, men jeg me-
ner, at de Betænkeligheder, der kunde næres, maatte overvindes
i Betragtning af Spørgsmaalets Vigtighed.
Der er et Spørgsmaal endnu, som der kunde komme i Be-
tragtning, nemlig: hvorvidt og hvorfor en politisk Forbindelse
mellem Danmark og Island overhovedet bør vedligeholdes.
Dette Spørgsmaal kan jeg dog ikke nu komme nærmere ind
paa — mulig vil man kunne komme ind derpaa under Diskus-
sionen i Aften —; jeg har for længe siden udtalt min Mening
derom, nemlig den, at det er for Island en Livsbetingelse at
være forenet med Danmark, og det af mange forskellige Grunde,
ikke mindst netop af historiske Grunde og de mange — og ret
stærke — Traade, som 500 Aar har spundet, og som jeg me-
ner man ikke ustraffet hugger over. Island kan — efter min
Mening — ikke være sig selv nok, og skal det støtte sig til
andet Land, har det bedst af, at det er og bliver Danmark.