Atlanten - 01.01.1907, Side 662
— 663 —
tionen og til at maatte tage min Kritik i mig igen. Netop f. Eks.
en Gang i et Hellefiskespørgsmaal: vi fandt det urimeligt, at Prisen
var sat lavere i Vintertiden, højere i den gode Sommertid. Indtil en
Samtale med en Grønlænder paa en Ikke-Fiskeplads belærte mig
om, at en højere Pris om Vinteren, naar Befolkningen fra andre
Steder henter Fisken dér, hvor den er rigelig, i høj Grad vilde van-
skeliggøre dette.
Andre Pletter end den omtalte har Beretningen sikkert ikke.
Man læser den med største Interesse, paaskønner, at Ekspeditionens
Besultater kunne have megen Betydning for et vigtigt Reserve-
erhverv for Befolkningen, bl. a. med Hensyn til at modvirke Bov-
drift, samtidig med at man ønsker, at kritisk Omsigt og fremsynet
Resignation maa raade, hvor Fristelsen er stor til at omsætte Pro-
duktionen i klingende Mønt. Jeg siger dette med en selvfølgelig
Ængstelse for at synes ubeskeden.
* *
*
Den Plads, der er levnet mig i Tidsskriftet, vil jeg forsøge at
benytte til at resumere Gangen i den Grønlandsopfattelse, jeg har
ladet komme til Orde i »D. IndfL«. Jeg foranlediges dertil ved
Mag.s Indlæg; thi ligesaalidt som han synes at have gjort sig klar
den Forskel, der er mellem Fiskeri som væsentligt direkte Fødekilde
og som Eksporterhverv, ligesaalidt har han anlagt den Vurdering,
jeg troede at kunne vente, paa, hvad han kalder »Eksperiment«.
Men det er da ogsaa her nødvendigt at se historisk paa Sagen.
Det er unyttigt at gaa længere tilbage end til Rink og hans
Redegørelse for Karakteren af og Faktorerne i Tilbagegangen; jeg
sammenfatter dem saaledes: Handel etableres som fast Institution;
den nøjes ikke med at tage Form som en Udvidelse af Ernærings-
mulighederne (Garnfangst f. Eks.) indenfor en given Ramme, en
Assurance mod Katastrofer, en Reserveerhvervets Reserve, men til-
lige som Berøvelses- og.Lokke-(Luksus-)handel, og indvirker der-
ved ændrende og forstyrrende paa Forholdene i Samfundet, tende-
rende til at omdanne dette fra væsentligt kommunistisk, som det
passede for et Jagtfolk, til en usikker Blanding af Kommunisme og
Kapitalisme, med videre Følger, navnlig Tilbagegang i det nationale
Erhverv og den til denne knyttede Samfundshygiejne, fysisk og
psykisk.
Rink viser os ikke alene Sygdommens Aarsag, men ogsaa
Lægemidlet imod den, idet han med al den Styrke, der kan lægges i