Lesbók Morgunblaðsins - 01.08.1926, Blaðsíða 7

1. ágúst '26.
LBSBÖK M0RGDNBLAÐSIN8
T
ins, frá því sem sjeð verður, að
npprnnalega hafi verið, þegar
miðað er við sólargang. Skekkja
]>essi nenmr 10 mínúhim og 18
sekúnduui. Eftir skekkjn þessari
geta menn reiknað út, að bygging
þessi, nmni vera minst 10.600
ára gömul.
1‘otta væri ]x5 veik sönnun, ef
eigi vferi nnnað sem styddi hana.
Hefir l’osmansky fimdið ísaldar
menjar undir Tihsanacu-rústnn-
nra, en ivndir ísaldarmenjunum
aðrar rústir. Er með því sannað,
að borg bafi þarna staðið fyjrir
ísöld.
Þegar Spánverjar kouiu til Suð-
ur-Ameríku vissu Inkarnir ekkert
um sögu Tihuanacn. En forn-
leifa.v, myndastvttur og því um
líkt, sem fundist hafa í Mexíkó,
og meðfram Kvrrahafsströnd Suð-
nr-Ameríkn, eru svipaðar mynda-
leifum þoim, sem fundist hafa í
_ Tihnanhou-rústunum.
í Tihuanaeu-rústunum eru
loifiv af hofum og varnarvirkj-
um. F.” undravert að sjá, hversu
bvggingarlist hefir þar verið á
háu stigi, og er það hulin gáta,
hvernig menn þei.r er borg )>á
hafa bvgt, liafa getað flutt stór-
björg þau langa leið, sem not-
nð hafa verið í bygingar þessav.
Þeir hljóta að hafa verið eins
færir í bvggingíwlistinni eins og
þeir sem bygðu pýramidana í
Egyptalandi.
Eftirtektarvert er það, að
myndir þær sem merm finna í
/ Tihuanaeuvústunum, minna inenn
á myndir Egypta. Þar eru auð-
sjáanlega myndir úr trúarlífi
þjóðarinnar, ámóta og í Egvpta-
landi. Þar orn dýr með manns-
höfðum og men<n með dýrahöfð-
um; en dýr þau sem hjer ern
tekin til fyrirmyndar, eru vit-
anlega önnur en hjá Egyptum.
Margt er enn moldu hulið í
Tihuánacu-riistunum, margt sem
kann að geta gefið bendingar um
líf manna þarna á löngu liðnnra
tímnm, bendingar nm það, hvar
hin elsta menning blómgaðist
Var eitt sinn eitthvert Atlant-
Ls, e." tengdi Suður-Amerfku við
Afríku? Posmansky getur sjer
þess til, þó hann ‘hafi eigi fengið
sönnur á mál sitt.
------—-—
AMUNDSEN
BORINN A GULI-STÓL.
Mikið var um dýrðir á dögun-
um, er þeir Amundsen og fjelagar
hans úr pólförinni komu til Nov-
egs. Þeir komu fyrst til Bergen.
Myndin hjer að ofan er frá uiót-
töknnum þar. Amundsen bor-
inn á gullstóli frá skipi. Riiser-
Larsen fjelagi hans fa?r mikið lof
fyrir dugnað sinn.
Eins og kunnugt er, varð
,.praktiski“ i'vangurinn af flug-
ferðinni ekki mikill, hvað land-
frieðis-uppgiitvanir snertir, — En
fiirin veiðnr ]>ó altaf talin hin
frfí'kilegasta.
UMHVERFIS JÖRÐINA A
17 KLUKKUSTUNDUM.
Flughraði „Cephenemyia.
í hanst sem leið flaug A.J. Wil-
liam, lautinant í sjóliði Ame-
ríkumanna, 266 mílur enskar á
klnkkustund, eða meira en fjórar
mílur á mínútu. Hefði hann get'
að farið hjer um bil 'helmingi
harðara, og vjelin ,’ekki bilað,
hefði hann flogið í kring um
jörðina í 60. breíddargráfin (milli
Skotlands og íslands) á 18
klukkuátnndnm. Ji'vrðin er þar
8312 mílur ummáls.
En slikan ofsahraða á mannlegu
flutningstaeki, með lifandi verum
um borð, hafa fiestir látið sjer
detta í liug. Mönnum hefir talist
svo, að Williaui liafi þarna farið
braðara en nokkur lifandi vera
á jarðríki hafi nokkurn tíma
verið fær um að komast.
En nú ritar dr. Oharles lf. T.
Townsend, firægnr skordýrafræð-
ingur amerískur, sunnan frá Sio
Paulo ríkinu í Brazilíu, að ]>ar
hafi hann evtt miklnm tíma t'l
])ess að rannsaka flugu, er skor-
dýrafræðingar nefna Oephene'
royia, og er náskyld httsflugunni.
Er þó miklu stærri. á stærð við
randaflugu og lík að lifnaðar'
hætti. Þessi fluga, segir hinn
lærði doktor. að eigi heimsmetið
í flngíþrótt. Flugau veæpir eggj-
um í nasir og eyru ýmsra spen-
dýra, t. d. nantgripa og hjaitnr-
dýra. Til þess að finna hentuga
klakstaði, þarf hún oft að fara
<Va vegalengdir, enda svarar
hraði hennar til þess. Segir dokt-
orinn að flng hennar sje svo óg-
nrlega geyst, að mannlegu auga
sje algerlega ófært að átta sig
nokkuð á hreyfingum hennar, áð'
r.” en hún sje horfin. „Maður fær
enga hugmynd um lit eða lögun,
slcynjar aðeins eina leifturstnnd
eins og móðu- eða litarrák fyrir
framan augað. En með hugviís-
samlegum aðferðum hefir dokt*
ornum samt tekist að ákveða
Ivaða flugunnar nokkurnveginn
ábvggilega, að hann telur. Secir
hann að hún muni fara nm 400
yards á sekúndunni!
Doktorinn er svo framgjarn
fvrir hönd meðlwæðra sinna, að
lianu vill að þeir hafi nú 'hugann
á því að jafnast á við þessa
flugu og helst skáka henni. End i
er þafi skiljanlegt, að enginn góð*
ur Ameríkumaður getur lagst
fvrir með gó<Vi samvisku meían
hann veit af því, að það er erleml
fluga, sem fer hraðara yfir jörð-
ina en hann sjálfur eða nokkuð
heinia hjá lionum.
En flugmaðu.”, sem fer 400
vards á sekundunni, fer töluvert
yfir 800 mílur á klukkustund. —
Hann gæti þá farið að heiman