Lesbók Morgunblaðsins - 14.08.1927, Blaðsíða 6

254
eins og myndirnar sýna, sem tekn-
ar eru úr ágætum þýskum bókum.
Á nóttunni á að vera að minsta
kosti 8 stunda hvíld fyrir barnið
og móðurina. .— Það er leyfilegt að
gefa 6 máltíðir með þriggja stunda
millibili fyrstu vikuna, ef barnið
er veiklað og eru máltíðirnar gefn-
ar á þessum tíma: kl. 6 að morgni,
,kl. 9 f. h., kl. 12 á h., kl. 3 e. h.,
kl. 6 e. h. og kl. 9 eða 10 á kvöldin.
Prá því kl. 10 á kvöldin til kl. 6
á morgnana á að vera alger livíld
og barnið venst því svo vel og
fljótt og sefur oftast í einum dúr
alla. nóttina. Vakni það, má skifta
á því og snvia því, en alls ekki
gefa því neitt. Hafi barnið konust
upp á það að drekka á nóttunni,
þá er það enginn hægðarleikur
fyrir móðurina að venja það af
því.
Þá lremur gerfifæðan, og finst
mjer höf. ætla heldur en ekki að
svelta hvítvoðungana. 1. vikuna á
barnið að fá 1 part mjólk, 3 parta
vatn eða seyði; 2!—4. vikuna 1
part mjólk, 2 parta vatn, og ekki
fýr en það er 5 vikna á það að fá
þá blöndu, sem það í raun og veru
ætti að fá frá ivpphafi, nefnilega
helmingsmjólk' þ. e. jafnt af mjólk
og vatni. Það er því eðlilegt að
barnið þurfi að drekka oft til að
fá þær hitaein., sem því eru nauð-
synlegar, til þess að það deyi ekki
iir hungri og vafasamt hvort það
ekki veslast upp með þessari
blöndu, þrátt fyrir 8 máltíðir. —
Þessi mikla vökvun (og tíðu mál-
tíðir) er alveg gagnstæð skoðnn
sjerfræðinga lijer í Þýskalandi. —
Aður fyr var það venja hjer að
gefa fvrstu vikuna þriðjungs-.
mjólk (1 hluti mjólk, 2 vatn), en
reynslan sýndi að börnin fengu
ekki nóg og döfnuðu eklti, heldur
ljettust og óregla kom á melt-
inguna.
Mjer er alveg ómögulegt að
fara nákvæmlega út í alt sem sagt
er um gerfifæðuna og sem er al-
gerlegá rangt. .Teg set lijer til sam-
anburðar hvernig gerfifæðunni er
hagað hjer í Þýskalandi og getai
mæðurnar svo borið saman hvort
hægara er og einfaldara og geta
reynt hvort börnin þrífast ekki
betur með þeirri aðferð.
Nú er venjan hjer í Þýskalandi,
gð gefa strax fýrstu vikuna helm-
IiDBBÖK MOBOUNBLAÐSÍMB
.... -- . _______t_
ingsmjólk (1 hluti mjólk, 1 hluti
vatn) með 3—5% af sykri. f 1
liter af brjóstamjólk eru 700 hita-
einingar, í 1 líter af kúamjólk er
eitthvað minna, en eru reiknaðar
líka 700, en hlutföllin eru þar önn-
ur. Það er meir af eggjahvítu í
kúamjólkinni; en þegar hún er
blönduð) til helminga, er munurinn
ekki mikill, fita er svipuð, en hún
er líka þynt vít tif helminga, syk-
ur er minni í kúmjólkinni, og er
auk þess þyntur um helming. Það
vantar þá talsvert af fitu og syk-
ur í þessa blöndu, svo að hún hafi
sama næringargildi og brjósta-
mjólkin. Þessa vöntun verður að
bæta upp með sykri og seinna líka
með mjöli. Nota má venjulegan
sykur eða soxhlets-sykur eða báð-
ar teg. saman. — Venjulegur syk-
ur gerir hægðirnar linar, soxhlet-
sykur gerir þær harðar.
Af þessari blöndu er svo gefið
í lok fyrstu vikunnar 5 x 50 gr.,
aðra vikuna 5 x e. 80 gr., þriðju
vikuna 5 x 110—120 grömm. Nú
er ekki nauðsynlegt að bæta við,
ef barnið dafnar vel fyr en sjáan-
legt er að barnið fær ekki nóg, þá
fyrst er gefið meir, en þessi blanda
er gefin fyrstu 4—5 mán. Þó má
blanda mjólkina með hveitisúpu
úr því barnið er orðið 3 mán. (í
hver 100 gr. a^ mjólk og vatni 3
gr. hveiti). Sykurinn er ekki auk-
inn. — Nú getur móðirin aukið
mjólkina í blöndunni smátt og
smátt svo að þar verði 2 partar
af mjólk og 1 partur af vatni eða
hveitisúpu. Aldrei skal gefa hvU-
voðung eða smábarni meiri vök ,•
un en 200 gr. í einu eða 1 líter á
dag. 250 gr. í máltíð er1 of mik'ð.
Þegar baniið er orðið 4—5 mán.
gamalt er byrjað að gefa því að
borða. Höf. segir hjer, að byrja á
því þegar barnið er orðið 7—8
mán. Það er of seint. Þegar barn
ið er orðið 4—5 mán. og jafnvel
fyr, þarf það að fá meiri sölt )g
meiri vitamin, en eru í mjólkinni,
til að verjast beinkröm. Venju.
lega er byrjað með mjólkurgraut,
en ekki kjötsúpu eins og höf. ráð-
leggur. — flVíjólkurgrauturinn er
venjulega soðinn fyrst með monda-
mini eða maizena, sem er afarfínt
og auðmelt maismjöl, ekki ósvipað
kartöflumjöli. Grautur þessi er
gefinn sem miðdegisverður með
dálitlu af ávaxtasaft út á (bérja-
saft eða appelsínusafa) eða með
eplamauki. Þfgar barnig hefir lært
að borða og vanist grautnuni. er
hann gefinn sem kvöldmatur og
til miðdegisverðar fá börnin græn-
meti, oft soðið í kjötsoði og dá-
lítið af kartöflustöppu með Jeg
hefi sjeð kvartað undan því í blöð-
unum heima, að oflítið skuli vera
tekið tillit til þess í þessari bók,
hvaða mat hægt er að fá heima á
Islandi. Jeg er hrædd um, að þaö
sje frekar að mæðurnar viti ekki
hvernig eigi að matreiða grænmet-
ið, heldur en að það sje ekki fá-
anlegt, í það minsta í Reykjavík.
Höf. telur upp allar þær græn-
metistegundir, sem liægt er að gefa
börnum, en honum hefir láðst að
segja hvernig eigi að matreiða
þær. — Höf. er mjög mikið fyrir
svipur, en sjerfræðingar hjer vilja
sem minsta vökvun (súpur). Egg
vill höf. gefa börnum úr því þau
eru 9 mán., en hjer eru egg alger-
lega bönnuð þangað til barnið er
að minsta kosti 2 ára. — Á mat-
arseðlunum stendur hvergi að gefa
skuli rúgbrauð, heldur hveiti-
brauð. Sjerfræðingar hjer fyrir-
skipa það gagnstæða, því grófara
sem rúgbrauðið er því betra.
Þá koma leiðbeiningar um mjólk
urblandið; hvernig það er vítbúið
og er jeg hrædd um að margri
móðurinni muni finnast seyðiiv
skrítið, t. d. það sem soðið er af
lirísgrjónum í 10 mínútur. Yfir-
leitt er allur lcaflinn um gerfifæð.-
una óhæfur.
Toturnar, segir liöf. er best að
þvo úr grænsápu og sódavatni. Jeg
get ekki að því gert, að rnjer fmst
það óþrifalegt; en því segir ekki
höf, að sjóða þær einu sinni á
dag, eða á eftir hverri máltíð? —
Það er svo miklu einfaldara og þá
getur móðirin verið alveg viss um,
að allir gerlar sem kynnu að sitja
í eða á totunni eru dauðir. Þetta
er reglan á öllum barnahælum,
lijer. Að geyma toturnar í vatni
er úrelt. Gerlarnir þrífast nefni-
lega dásamlega vel í vatni, þess
vegna eru toturnar geymdar þur-
ar í glasi með loki yfir — og glas-
ið er auðvitað þvegið daglega.
Að endingu langar mig að minn-
ast dálítið á kaflann um hægða-
tregðu. Hún ætti aldrei að þurfa,