Lesbók Morgunblaðsins - 20.09.1931, Síða 2

29Ó
LEöBÓK MOKG UNBLAÐBiM S
Píslarsaga munaðarlausra
barna í Rússlandi.
(Útdráttur úr merkri bók).
lieiman til framandi landa í stór-
um stíl. Ln á «emui öldum hai'a
ivinvei'jar og Indverjar farið að
dœmi þeirra. Nú sein stendur á
fjöldi Kínverja lieinia í Austur-
indlandi, Indlandseyjum Hollend-
inga, Nýju Guineu, Kyrrahafseyj-
um, Mexikó og i’erú. tíægur- af
þeir flytst og árlega til Mongolíu
og öíberíu. í Kaliforniu er líka
fjöldi Kínverja og hafa þó Banda-
ríkin beitt öllum brÖgðum til þess
að sporna við innfiutningi þeirra.
Og Astraiía er einráðin í því að
lileypa ekki inn öðruni en hvítum
n’önnum.
Indverjar flytjast aðallega vest-
ur og suður, tii Mesopotamíu, Ara-
bíu, Austur- og Suður-Afríku og
liafa stofuað þar mannmargar ný-
lendur. Einnig flytst nokkuð af
þeim til Trinidad (Vestindia),
Guayana og norðurhluta Suður-
Ameríku.
Oft virðist svo, að jörðin sje
orðin of lítil fyrir þann 'fóiks-
fjölda, sem á henni lifir — en þó
ei sannleikurinn sá, að meginhluti
liennar er óbygður eða lítt bygður.
Og hjeruð sem áður voru talin
óbyggileg hafa nú vinnuvísindi og
læknavísindi gert byggileg. Hita-
sóttiu gerir þó enn stór landflæmi
óbyggileg, en þegar læknavísindin
liafa fundið örugt meðal við henni
og öðrum hitabeltissjúkdómum, þá
verður hægt að nema gríðarstór
löud.
Þótt lönd þau, sem hafa upp
a best loftslag að bjóða, sje fyrir
löngu fullnumin, eru enn gríðar-
stór landflæmi, bæði í hitabeltinu
og kuldabeltinu, sem hafa nóg að
bjóða öllum mannanna börnum. Ef
iriannkynið hefði vit á því að
dreifa sjer um jörðina og gera sjer
hana undirgefna, í stað þess að
lmappast saman á litlum blettum,
þá þyrfti engin fátækt að eiga sjer
stað.
Hún: Nei, elskan mín, það tjá-
ir ekki að tala nm það, að við
giftum okkur fyr en þú getur
látið mjer líða eins vel og stúlk-
unum, seni jeg hefi sjeð á kvik-
myndum.
Niðurl.
III.
I formála að lagasaíni einu, er
nefnist „Kjettarstaða barna í
IiBFSR“, útg. af dómsmálastjórn-
inni, 1927, má lesa eftirfarandi:
„Alda byitingar öreiganna hefir
ekki að eins lyft undir rjettindi
verkalýðsins, rjett þjóðernis, rjett-
indi kvenna og gert þau að veru-
leika, heldur og i’jettindi barn-
anna“, og enn fremur: „Engin
náð skal hlotnast kúgurum og
blóðsugum barnanna. iíödd dómar-
ans, sem refsar yfirtroðslum á
rjettindum barna, verður að
liljóma hátt og snjalt í öllu Sovjet-
Iýðveldinu“. — Að vísu eru þessar
meginreglur alls ekki nýjar, en
ákefð sú og ofstopi, sem þær eru
kunngerðar með hjá Bolsjevikum,
hafa ef til vill sanníært suma um,
að ný írelsisöld bernskunnar væri
að renna upp austur þar. Þegar
2(4 mánuði eftir byltinguna í okt.
1918, var gefin út tilskipun, er
mælti svo íyrir, að eigi skyldi
mega lögsækja ungmenni innan 18
ára aldurs fyrir hinum almennu
dómstólum. Skyldj reyna að bæta
afvegaleidda unglinga með góðu
uppeldi og lækningum. Vissulega
eru þetta mannúðleg lög, en brátt
ljetu Bolsjevikar samt af fram-
kvæmd þeirra. Tilsk. frá 4. mars
1920 mælir svo fyrir, að mál ung-
linga, eldri en 14 ára skuli reka
fyrir almennum dómstólum, ef
gengið sje úr skugga um, að ekki
sje hægt að bæta þá með uppeldi
og íækningum, eða með öðrum orð-
um: Fangelsin voru opnuð á ný
fyrir unglinga á aldrinum 14—18
ára. Tók Sowjetstjórnin þannig
upp aftur aðferð þá, er notuð hafði
verið fyrir byltinguna og hún
hafði fordæmt. — Á sviði fræðslu-
málamia er í rauninni sömu sögu
að segja: Stóryrði og fögur fyrir-
heit á pappímum, en alt annað,
er til efndanna kemur. Að vísu i'á
erlendir blaðamenn og gestir
Sowjetstjórnarinnar að sjá fyrir-
myndarskóla og barnaheimili,- en
liver sá, sem skygnist á bak við
þessa gyllingu, er að eins er á yfir-
boröinu og útlandinu er sjei-stak-
lega ætluð til ginningar, sá fær að
kynnast eyrnd þeirri, sem undir-
niðri býr. Steína keisarastjórnar-
innar rússnesku í mentamálum, er
alræmd. Fáir eða engir munu nú
íást til að mæla henni bót. En ef
til vill mun það koma mörgum á
óvart, að nú.er varið mikiu minna
fje til alþýðumentunar i Kúss-
landi en fyrir byltinguna. Auðvit-
að minnast Bolsjevikar ekki á
þetta í ræðum þeirn, sem þeir
ætla ölluin almenningi, en í sjer-
fræðilegum bókmentum sínum við-
urkenna þeir það afdráttarlaust.
— Eftir opinberum skýrslum að
dæma hefir Bowjetstjórnin árlega
varið 40—50% rninni upphæð til
alþýðumentunar en gert var á tím-
um keisarastjórnarinnar. — Verka-
, mannastjettin er nú á tímum vafa-
■ laus sjerrjettindastjett í Ilúss-
landi, og stjórnarvöldin gera sjer
far um að gera svo mikið, sem
. hægt er fyrir hana. Sarnt sem áður
má lesa eftirfarandi lýsingu á á-
standi verklýðsskólanna, í verka-
mannablaðinu „Trud“, 22. mai,
1927: „Ásigkomulagi skólanua í
verkamannahjeruðunum er mjög
ábóta vant, eins og yfirleitt öllu
því umhverfi, sem verklýðsbörn
alast upp í. Víða er ókeypis skóla-
fræðslu að eins að finna á pappírn-
um. Undir yfirskyni alls konar
frjálsra tillagna verða verkamenn
í raun og vem að leggja á sig tölu
verð útgjöld, til þess að öðlast
þessa „ókeypis“ fræðslu. Svo ramt
er að kveðið, að tilliig verka-
íiiannanna eru alt að því lielmiug-
u r þess fjár, sem varið er til skól-
anna. Skólarnir eru illa úr garði
gerðir, peningaráðin mjög af skorn
imi skamti, og æfinlega eru það
verkamennirnir sjálfir, sem verða
að hlaupa undir baggann og leggja
þar til sinn síðasta eyri“. — Kenn
ararnir fá sultarlaun og Verða að