Lesbók Morgunblaðsins - 23.01.1938, Page 6

22
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
grœna pálmagreinin í höndum
„borgarans mikla“ (Bryans) hætti
að hrevfast.
„Til hvers ætlar þú að yfir-
heyra Colonel Bryant“ spurði
dómarinn.
„Yið nefnum hann til að hera
vitni sem mann, sem er sjerstak-
lega fróður í ritnnigunni“, var
svarið. „Orðstír hans sein fræði-
manns í ritningunum er viður-
kendur um allan heim“.
Raulston dómari spurði Bryau,
eins og horium væri ant um að
hann gæfi kost á þvi, hvort hann
hefði nokkuð á móti því að bera
vitni. Óafvitándi setti hann Bryan
þarna í gildruna. Bryan hafði ekki
um neitt annað að velja, og steig
sporin, sem urðu honum að falli.
Yerkefni hans var ofur einfalt,
en í framkvæmdinni var það ó-
mögulegt. Ef hann átti ekki að
eyðileggja málstað sækjandans,
var^ð hann að halda fast við þá
kenningu að biblíuna bæri að
skilja bókstaflega. Ef svo væri
ekki, gæti hver og einn útskýrt
hana eins og honum sýndist, og
þá væru lögin tilgangslaus og
málið tapað.
*
Darrow hafði undirbúið árás
sína vel. Bryan svaraði skýrt og
hiklaust „já“ við fyrstu spurn-
ingunum, og áheyrendurnir hróp-
uðu hvað eftir annað „amen!“
honum til hughrevstingar. En
smám saman varð hann ráðþrota
undir hinum vægðarlausu spurn-
ingum Darrows. Þvældur, ertur
og særður barðist hann á móti eins
og ljón; stundum stóð hann upp
af vitnastólnum og hjelt ræður
yfir áheyrendunum. En Darrow
var stöðugt rólegur, vægðarlaus
og fullur af fyrirlitningu.
Darrow byrjaði á Jónasi spá-
manni.
„Þegar þú lest, að hvalurinn
hafi gleypt Jónas, skilur þú það
bókstaflega ?“ spurði hann.
Bryan svaraði: „Þegar jeg les
að stór fiskur hafi gleypt Jónas,
þá trúi jeg því. Jeg trúi, að alt,
sem stendur í biblíunni, eigi að
vera tekið trúanlegt, eins og það
er skrifað; jeg trúi á Guð, sein
getur skapað hval og mann, og
látið þá gera það sem honum
þóknast“.
„Ertu reiðubúinn að segja, að
fiskurinn hafi sjerstaklega verið
skapaður til þess að gleypa Jón-
as?“
„Biblían segir það ekki, og þess
vegna er jeg ekki reiðubúinn að
segja það“, var svarið. „En jeg vil
bæta því við, að það er rjett eins
auðvelt að trúa eiuu kraftaverki
sem öðru“.
„Mundir þíi geta trúað því að
Jónas hefði gleypt hvalinn, ef
það stæði í biblíunnif'
„Já, ef það stæði þar“, svaraði
Brvan hiklaust.
„Biblían segir að Jósúa hafi
skipað sólunni að standa kyrri,
til að lengja daginn. Svo þíi trú-
ir þvH“
„Jeg geri það“.
„Trúir þú því að sólin hafi þá
gengið kringum jörðina?“
„Nei, jeg trúi því að jörðin
gangi kringum sólina“.
„Ef dagurinn var lengdur, þá
hlýtur það að hafa verið jörðin,
sem hætti að ganga, eða mundir
þú ekki segja það?“
„Jeg býst við því“.
„Hefir þú nokkra hugmynd um
það, Mr. Bryan, hvað hefði komið
fvrir. ef jörðin hefði verið stöðv-
uð á ferð sinni?“
Bryan varð hissa og sagðist
ekki vita það.
„Veistu það ekki, að hún hefði
óðar bráðnað og orðið að fljót-
andi efnisleðju?“
„Jeg trúi að drottinn hefði líka
getað komið í veg fyrir það“.
„Trúir þú því að flóðsagan í
Gamla testamentinu sje bókstaf-
lega sönn?‘‘
„Já, það geri jeg“.
„Biblían segir að allar lifandi
skepnur, sem ekki voru teknar í
örkina með Nóa, hafi druknað.
Trúir þú því?“
„Já“.
„Og fiskarnir líka, sem eftir
voru skildir ?‘ ‘
Það kom hik á Bryan, en hann
svaraði: „Biblían segir „allar
skepnur“, og jeg vil ekki efast um
það“.
Sú hugmynd, að fiskar gætu
druknað, virtist koma nokkuð
flatt upp á áheyrendurna. Þegar
Bryan var spurður að, hvenær
flóðið hefði verið, leit hann í
„Biblíuskýringar“ Ushers o»
svaraði, að það hefði verið árið
2348 fyrir Krists fæðingu, eða
fyrir 4273 árum. Þegar Darrow
spurði hann, hvort hann vissi ekki
að kínversk menning hefði verið
rakin afturábak að minsta kosti
7000 ár, játaði hann, að hann
vissi það ekki.
Hver spurningin rak nú aðra,
og Bryan játaði, að hann tryði,
að allir menn og öll dýr, sem nú
væri til á jörðinni, væru beinlínis
komnir af mönnum þeim og dýr-
um, sem hefðu verið í örkinni,
þótt hann ekki gæti nefnt nokk-
urn vísindamann, sem tryði því
með honum.
Darrow spurði hann að, hvort
hann gæti nefnt nokkurn vísinda-
mann, sem hann bæri virðingu
fyrir, og Bryan nefndi mann, sem
hann kallaði jarðfræðiskennara og
sagði að ætti heima „vestur frá,
nálægt Lincoln í Nebraska“. Þeg-
ar hann var spurður frekar út í
þetta, gat hann samt ekki munað,
hvað þessi maður kendi.
Saksóknarinn, (Attorney Gen-
eral) Stewart, greip æfur fram í
og vildi fá að vita, til hvers þess-
ar spurningar væru lagðar fyrir
vitnið. Bryan stóð á fætur, fölur
og skjálfandi, hristi hnefann fyrir
ofan höfuðið á sjer og hrópaði
með hárri röddu.
„Tilgangurinn er sá, að gera
hlægilegan hvern mann, sem trúir
ritningunni; og mjer stendur al-
veg á sama þó að allur heimur-
inn fái að vita, hver tilgangur
þeirra er“.
„Tilgangur okkar er“, sagði
Darrow í höstum rómi, ,,að koma
í veg fyrir að ofstækismenn hafi
yfirráð yfir mentun í Bandaríkj-
unum. Það er alt og sumt, og þú
veist það vel“.
Brjmn, sem nú var orðinn mjög
æstur, hjelt eina af ræðum sínum
yfir áheyrendunum; hann virtist
alveg hafa gleymt því, að liann
var í rjettarsal.
„Mjer þykir vænt um að hafa
fengið þessa yfirlýsingu frá Mr.
Darrow“, sagði hann. „Jeg vil