Lesbók Morgunblaðsins - 04.09.1938, Qupperneq 4

LE6BÓK MORGUNBLAÐSINS
.. Skák nr. 28. .......
27<;
eftir forskrift Torfa, íslenska, og
þeir sem lengst komust byrjuðu
á döusku. -Jeg liafði aldrei sjeð
danska bók fyrri. Eu jeg keypti
mjer þarna danska lestrarbók.
1‘eter Hjorths Börneven. Hún var
dýr. Piltur, sem jeg þekti, þurfti
í langferð um það leyti. Seldi jeg
honum húfuna mína, og var sama
sem berhöfðaður eftir. Audvirði
húfunnar fór í bókina. En það
hrökk ekki. Fjelaga minn einu
vantaði axlabönd. Jeg átti ný
axlabönd. og seldi þau. en fljett
aði mjer bönd úr uppröknuðu
snæri í staðinn. Og þá gat jeg
eignast dönsku bökiua.
Torfi lijelt okkur vel að náni
inu. Urðum við að sitja við allan
daginu, nema hvað við fórum út
um stund er kvölda tók. og glínid-
um. Síðau bvrjuðu málfundir.
Við höfðum málfundi á liverju
kvöldi. Torfi var á fundunum og
eins húsbóndinn, Tndriði. Þeir tóku
báðir þátt í umræðunum. Er fram
í sótti fanst Torfa að við þyrftum
líka að æfa okkur í fundarstjórn,
og skiftumst við síðan á um það
að vera fundarstjórar.
Torfi leiðbejndi okkur í ræðu-
menskunni. Jeg hafði aldrei setið
málfund fyrr en þarna kom. með
ræðum og fundarstjórn.
Umræðuefni þessara funda voru
um eitt og annað viðvíkjandi bún
aði og daglegu lífi þeirra tíma.
svo og fyrirspurnir sem við gerð-
um nemendurnir til Torfa.
Eitt sinn var umræðuefnið þetta.
Jivort betra væri fyrir unga menn
að leggja stund á landbiinað eða
sjómensku. Jeg svaraði því fyrir
niitt leyti eitthvað á þessa leið.’
að jeg áleit gott að kunna hvort
tveggja. Að stunda sveitavinnu om
sumartímann og sjó þegar svo
bæri undir á öðrum tímum árs.
Torfa fanst jeg svara þeirri spurn-
ingu vel þó hann væri einkum
hneigður fyrir búskapinn, þá væri
það öllum gagnlegt að kunna að
fara á sjó, þó ekki væri annað en
fara út á árabát til þess að fá í
soðið, þegar lítið væri um aðra
björg.
Það var annars ótrúlegt hve
margvíslegan fróðleik Torfi hafði
jafnan á reiðum höndum um alt
er að búnaði, náttúruvísindum og
Amsterdam, 12. desember 1937.
Slavnesk vörn.
Hvítt: Aljechn.
Svart: Eúwe.
1. Uf:i, d5; 2. c4. c6; 3. e3, Bf5;
(I hinni nýju bók sinni „The
Avorlds chess championship“, sein
sagt var frá í Morgunblaðinu ný
lega, segii- Aljechin að þessi leik-
ur sje hættulegur. ef ekki bein
línis rangur. Miklu betra var
Hf6.) 4. pxp. pxp; 5. Db3, Dc7:
6. Bb5+?, (Gefur svörtu tækifæri
til að skifta á livítu biskupum og
ná þannig undir eins jöfnu tafli.
Best var Rc3.) 6....... Bd7; 7.
Rc3, e6; 8. BxB+. RxB; 9. d4.
Rgf6; 10. Bd2. a6; (Nauðsynlegt.
annars verðuj- Hcl mjög óþægi
legilr leikur fyrir svart; t. d. 10.
.... Be7; 11. Hcl. Db6; 12. DxD.
RxD; 13. Hbð. 0-0; 14. Hc7, o. s.
þjóðhagsfræði laut. En haun var
ekki sjerlega sögufróður. Þarna á
Hvolsskólanum hjelt hann marga
fvrirlestra fyrir okkur. Þar á
meðal talaði hann einu sinni um
rafurmagn. sem var alveg óþekt
fyrrbrigði hjer á landi í þá daga.
Viðkynning almennings, og eink
um ungra manna, við Torfa seni
kennara á þessum skóla, varð til
þess að hann hafði fengið mikið
og verðskuldað álit sem uppfræð-
ari og skólamaðui áður en hann
stofnaði skólann í Ólafsdal. Marg
ir af piltum þeim, sem voru hjá
houum á Hvoli, komu á Ólafsdals-
skólann.
★
En jeg var nágranni Torfa að
kalla í mörg ár og kunnugur hon-
uin og skóla hans, og hafði því
mikið tækifæri til þess að dást
að framfarahug hans öllum og
fjöri og ágætri skólastjórn. Og
það sá jeg oft, að þegar hann
kom þangað sem menn voru við
störf, þá var sem allir fvltust nýju
Hfi og fjöri. Haun var framúr-
skarandi verkstjóri, vann sjálfur
af mikilli lægni og af því kappi,
sem allir, er með lionum voru.
vildu taka Jiátt í. En glaðlyndið
á dagfari öllu gat ekki verið betra.
frv.) 11. ()—<). Bd6; 12. Hfcl. Db6,
13. Dc2, He8; 14. a4, 0—0; 15. «5,
Dc7; (Da7 var e. t. v. betra.) 16.
Dbl, I)b8; 17. h3, Hc6; 18. b4,
IIc4; 19. Ha4. (Ógnaf að loka
hrókinn úti með Rc5.) 19.........
11x11+; 20. Bxll, He4; 21. Hc5,
Bxlí; (E. t. v. þvingað en þó ekki
gott.) 22. d4xB, (Opnar leið fyrir
biskpuinn út á borðið, eða „gefur
honum líf“ eius og Aljechin orðar
það. ) 22....Re5. 23. HxH. DxH ;
24. Bb2, Dc7; 25. Dd3, f6; 26.
Hcl. (Ógnar c6. og neyðir drotn
inguua á óheppilegan reit. Ef 26.
f3, þá Rg5; með fórnarmöguleik
anum Hxp+ og síðan Dg3+;) 26.
.... Dc6; 27. f3, Hg5?; (Betra
var Rg3 og koma síðan riddar-
anum til e7 uiii F5, með því liindr-
ar svart sprenginguna á c6, sem
að síðustu gerir út um skákna.)
28. Ild 1. Rf7; (Slæinur reitur fvr-
ir riddarann. Hd8 og síðan e5 var
betri leið.) 29. fl. Db5??; (Gerir
út um skákina í nokkrum leikj-
um. Miklu betra var Hd8 og skák-
iti hefði að líkindum orðið jafn
tefli.) 30. DxD. pxl);
Staðan eftir 30. leik svarts.
31. e4!, (Mjög vel )eikið. Ef t. d.
31......pxp; þá 32. Hd7 og hvítt
vinnur. Ef t. d. 32....... Rd7; 33.
c6, Rxp; 34. ITxp, Ilb8; 35. a6, og
hvítt vinnur.) 31......... Hd8; 32.
pxp, |ixp; (Ef Hxp, þá 33. HxH.
pxll; 34. c6. og vinnur.) 33. Ilel,
Kf8; 34. Bd4, Ha8; 35. c6!, Rd8;
(Ef pxp; þá 36. Bc5+, Kg8; 37.
a6. o. s. frv.) 36. Bc5+, Kg8; 37.
He8+ og svart gaf, því ef 37. ....
Kf7; þá 38. pxp. Hb8; 39. HxR,
HxH; 40. Bd6, o. s. frv.