Lesbók Morgunblaðsins - 12.11.1939, Side 3
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
355
þeirra og stjettarbræðrum, og sje
að höfðatölu til 2% af ensku þjóð-
inni, en eigi samt 64% af þjóðar-
auðnutn. Sem frekari sönnun fyrir
fullyrðingu sinni segja þeir, að
árið 1934 liafi 170 af þingmönnum
haft til samans 650 framkvæmda-
stjórastöður!
Aðrir eru aftur þeirrar skoðun-
ar, að í enska þinginu sitji ein-
valalið, forustusveit Englands, ó-
eigingjarnir brautryðjendur og
landnémar nýs tíma í líkingu við
Drake, Raleigh og Rodes, foringj-
ar og leiðtogar á borð við Well-
ington, Marlborough, Gordon og
Kitchener og spekingar eins og
Bacon, Calyle, Ruskin og Shake-
speare. í enska þinginu sje að
finna inntak alls þess, sem enska
þjóðin hefir átt best og mest.
Líklegt er, að báðir hafi nokkuð
til síns máls. En erfitt er fyrir
okkur, sem nú hvirflumst með í
liringiðu tímans, að leggja saló-
monsdóm á slíkar staðhæfingar.
Hinn endanlega dóm mun sagan
fella, því að eins og enskt máltæki
segir: „History is past politics,
and politics is present history".
-ic
Hum! — Forsetinn ræskir sig. —
Áheyrendunum er það ljóst, að
þingstörfin eru að hefjast. Þau
bjrrja venjulega með spurninga-
tíma. Þingmennirnir spyrja að
jafnaði til samans 60—80 spurn-
inga á dag, sem viðkomandi ráð-
herrar verða að leysa úr.
Fyrsta fyrirspurnin í dag er um
Memel. Butler, sem er ritari í ut-
anríkismálaráðuneytinu, verður
jafnan fyrir svörum, ef spurt er
um utanríkismál í House of Comm-
ons, því að Lord Halifax utan-
ríkismálaráðherra á ekki sæti í
deildinni. Butler er maður alvöru-
gefinn og orðprúður og svarar
hinum nærgöngulustu spurningurn
með sniðugri lægni. Enda hefi jeg
hevrt hann sjálfan segja frá því
í fyrirlestri, að andstæðingarnir
teldu svör sín annað tveggja, „óljós
eða ekki tæmandi!“
Síðan rekur hver spurningin
aðra viðkomandi utanríkismálum:
Um hertöku Albaníu, varnir Malta,
ástandið í Palestínu o. s. frv.
Brátt fara þó að slæðast með
spurningar um fjármál, enda þótt
Sir John Simon.
fjármálaumræðurnar eigi ekki að
fara fram fyr en seinna í dag.
Þá kemur til kasta fjármálaráð-
herrans, Sir John Simon, að svara.
I gær hjelt Sir John fjárlagaræð-
una. Það var góð ræða, enda þótt
hún muni varla verða eins í minn-
um höfð og t. d. fjárlagaræður
Pitts, sem gerðu fjárlagaræðurnar
að þungamiðju þinghaldsins, eða
þrettán fjárlagaræðurnar, sem
Gladstone gamli hjelt. Fyrstu
fjárlagaræðu sína flutti hann árið
1853. Sú ræða stóð yfir í fimm og
hálfa klukkustund, og hóf hún
hann þegar á æðsta bekk fjár-
mála- og ræðusnillinga. Einn and-
stæðingur Gladstones komst svo
að orði, að hann hefði „breytt töl-
um í tónlist", svo mikið fanst
honum til um mælsku Gladstones.
En Sir John var nú kannske nokk-
ur vorkunn í gær, þótt hann skák-
aði ekki Gladstone í ræðusnillinni,
því að á tímum Gladstones var
tekjuskatturinn aðeins 7 d. af
hverju £, en nú er hann 5 s. 6 d.
af hverju £, og auk þess eru út-
gjöld frumvarps þess, sem Sir
John verður að mæla með, tuttugu
sinnum hærri en ríkisútgjöldin
voru á tímum Gladstones. Sir John
er ímaður gæddur köldum reikni-
gáfum og leysir úr hverri spurn-
ingu með mestu röggsemd, enda
eru flestar spurningarnar bygðar
á skynsamlegum grundvelli, að
undanteknum upphrópunum kom-
múnistans Willy Gallacher, sem
ekki getur setið á sjer að gjamma
fram í með gatslitnum vígorðum
eftir Karl Marx, eins og t. d.:
„Ágóði er arðrán!“ — Lengi jórtr-
ar tannlaus kýr á litlu fóðri, má
víst segja um það!
Hvað persónu Sir Johns viðvík-
ur, þá er hann eins og flestir
kannast við af myndum, hár mað-
ur vexti og með einkennilegt topp-
lagað höfuð, sem inniheldur eitt
feiknarfár af gáfum. Bæði lag höf-
uðsins og innihald þess hefir bak-
að eigandanum talsverðrar tor-
trygni á meðal kjósendanna. Al-
menningur í Englandi hefir aldrei
verið ginkeyptur fyrir snilligáf-
um eða ofspekingum. Þar við bæt-
ist svo, að maðurinn kvað gjarnan
vilja hafa íbúðaskifti og flytja sig
iir Downingstreet 11, þar sem hann
nú er til heimilis, yfir í Downing-
street 10 — forsætisráðherrabú-
staðinn. í augnablikinu hvíla
skattamálin samt þyngst á honum,
því að þrátt fyrir margspeki sína
virðast honum hafa verið heldur
mislagðar hendur í sumum grein-
um þeirra. En til þess í eitt skifti
fyrir öll að Ijetta af honum öllum
áhyggjum af tekjuöflun, mætti
benda honum á útreikninga, sem
einn landi hans hefir gert sjer til
dægrastyttingar: f Englandi eru
árlega veitt 3.000.000 leyfi til þess
að hafa hunda. Uppihald meðal
bunds kostar rúmlega 8 £ á ári.
Árlegur beinn kostnaður við
hundahald í Englandi er því um
25.000.000 £. Sú uppbæð nægir til
þess að borga vexti af 500.000.000
£ láni. En síðastnefnd fúlga myndi
vera feikinóg til þess t. d. að
byggja upp meginið af verstu fá-
tækrahverfunum; í Englandi. Ráð-
ið virðist sem sje vera að farga
hundunum og skattleggja eigend-
urna um hundskostnaðinn! Eng-
inn haldi þó, að hjer sje verið að
grípa fram fyrir hendurnar á Sir
John. Þetta er aðeins heilræði!
En sleppum þessu, því að uú er
eitthvað merkilegt á seiði.
Framh.
— Þjer verðið að hætta að
reykja og drekka áfengi og fara
að hátta klukkaií 9 á kvöldin. A8
öðru leytl..........
— Þakka yður fyrir, lækriir,
þetta er nóg. Jeg sje á öllu, að
konan mín hefir verið hjer á und
an mjer.