Lesbók Morgunblaðsins - 27.04.1941, Page 8

152
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
laðandi fyrir ókunnuga á að
líta. Eins og jeg hef áður get-
ið, var Færeyingahöfn eina
fríhöfnin í Grænlandi, og mátt-
um við því ekki stíga fæti okk-
ar annars staðar á land.
Þar var afar hrjóstrugt og
hrikalegt landslag á að líta.
líta. Maður sá varla grasblett,
svo nafn mætti gefa, aðeins
hraun og jökla. Landið er enn-
fremur mjög vogskorið, enda
líka eru mjög góðir lendingar-
staðir þar víða. T. d. er Færey-
ingahöfn Bjerstaklega góður
lendingarstaður, og geta skip
lagst fast að landi, því aðdýpi
er svo mikið. I Færeyingahöfn
er sjómannaheimili. Þar voru
haldnar guðsþjónustur hvern
sunnudag. Menn fengu, að
skrifa sendibrjef sín þar, og
voru lögð til öll ritföng ókeypis.
Það var Færeyingur, eldri mað-
ur, sem stjórnaði heimilinu, og
var stjórnsemi hans prýðilega
leyst af hendi.
Einnig var spítali þarna, sem
tók um 30 sjúklinga. 1 danskur
læknir og þrjár hjúkrunarkon-
konur störfuðu við spítalann,
og mættum við í hvívetna alúð
og lipurð, ef einhverrar aðstoð-
ar þurfti með. Enginn alvarleg
slys eða önnur veikindi urðu á
mönnum alt úthaldið, og mátti
telja það vel farið.
Þarna var og Loftskeytastöð
og einn danskur loftskeytamað-
ur sem starfaði við hana.
Þrjú íveruhús voru fyrir
starfsfólkið, og er þar með upp-
lalinn húsafjöldinn í Færey-
ingahöfn.
í einu húsinu bjuggu 5 eski-
móar, sem voru við ýms störf á
staðnum. Eskimóar þessir voru
fremur smávaxnir og dökkir á
hörund, og einnig skáeygðir,
líkast og Kínverjar. Þeir höfðu
dvalið í Danmörku um hríð og
lært að tala og skrifa dönsku,
en að öðru leyti virtust þeir
fremur fávísir og mentunar-
snauðir.
Líf okkar mátti teljast yfir-
leitt mjög einmanalegt og
hversdagslegt, hjeldum okkur
aðallega um borð, er við lágum
í höfn, því ekkert var um að
vera í landi. sem gat slytt tím-
ann. ítalarnir voru mjóg .,mús-
ikkalskir“, og höfðu ýms hljóð-
færi meðferðis, og spiluðu og
sungu með, höfðu flestir okkar
yndi og ánægju af. Var þetta
helsta dægrastytting okkar, á-
samt fjörugum samræðum.
Sambúð okkar og Italanna
var svo sem best verður á kosið.
Aðbúnaður Italanna var frekar
ljelegur, samanborið við okkar,
t. d. var mataræði þeirra mjög
einhliða, og vakti oft óánægju
meðal þeirra, einnig voru þeir,
sem sagt hlífðarfatalausir sum-
ir hverjir. og hjálpuðum við
þeim um hlífðarföt er við mátt-
um án vera.
Kaupgjald Italanna var mjög
lágt, 700 lírur á mánuði, eða
sem svarar 140 íslenskra króna,
og engin önnur hlunnindi. Ital-
arnir voru ekki ánægðir með
kjör sín, og þótti sem vonlegt
var, mikill munur á kaupi og
kjörum okkar íslendinganna.
III.
Þann 10. september lögðum
ið af stað frá Grænlandi, og
var ferðinni heitið til Nýfundna
lands. Skipin fylgdust öll að,
eins og áður. Við fengum ágæt-
is veður.
Menn voru kátir og hressir í
bragði við tilhugsunina um að
kanna nýtt land, því að flestir
voru búnir að fá nóg
eftir vistarveruna í Grænlandi.
Ferðin gekk eftir bestu óskum,
og var hin skemtilegasta. Eftir
5 sólarhringa siglingu vorum
við komnir á áfangastaðinn, og
var það Harbour Grace í Ný-
fundnalandi, sem var fyrirfram
ákveðinn dvalarstaður.
Landið var mjög fagurt og
aðlaðandi, hvar sem við litum
yfir það. Þarna eru mjög fagr-
ir skógar og þéttvaxnir, Har-
bour Grace er fremur fámennur
og lítill bær, svipaður að stærð
og fólksfjölda og Hafnarfjörð-
ur.
íbúðarhús eru flest bygð úr
timbri og eru að ytra útliti
,,gamaldags“ og ljeleg í saman-
burði við hjer á landi.
Alþýðufólk þarna var fremur
fátækt og atvinnulítið. Aðalat-
vinnuvegurinn var fiskveiðar
og lítilsháttar landbúnaður.
Flestir tóku okkur vel, því
koma okkar skapaði fókli tals-
verða atvinnu. ítalarnir fengu
fisk keyptan úr ,,skonnortum“,
er stundað höfðu veiðar, víðs-
vegar kringum landið. Var það
einnig ágóði fyrir Italana, því
að þeir fengu fiskinn með hag-
kvæmu verði, og bætti það upp
tap þeirra við Grænland.
Eftir 10 daga fóru togararnir
á fiskveiðar á Nýfundna'ands-
banka. Skipin fóru tvær ferðir
og öfluðu lítið, því að íiskur
var horfinn af miðunum. Franslc
ir togarar höfðu stundað veiðar
þarna um sumarið, og aflað á-
gætlega, en við urðum of seinir
fyrir.
Fiskur sá, er við fengum í
vörpuna, var vænn, en vatns-
meiri og meirari en sá, er veið-
ist hér við land. Dvölin við Ný-
fundnaland var 6 vikur. Úr því
var veiðum hætt, og búist til
heimferðar.
Við fórum á skipunum til St.
Fear, sem er frönsk nýlenda
við Nýfundnaland, og voru skip
in skilin þar eftir, því að ítal-
arnir hugðu að stunda fisk”eið-
ar þarna næsta vor, en þélti of
kostnaðarsamt að fara á skip-
unum heim aftur. Við fórum
samdægurs með skipi til St.
John, biðum þar í þrjá daga,
þar til skipið ,,Nýfundnaland“
kom, sem hafði áætlunarferðir
milli Englands og Nýfundna-
lands. Var nú ferðinni heitið til
Liverpool, og fengum við gott
leiði yfir hafið og fljóta ferð.
Líðan var yfir höfuð ágæt
hjá öllum, fengum nóg af góð-
um mat. Það var fátt fárþega
með, þessa ferð vegna þess að
svo var orðið áliðið sumars, að
fólk var hætt að ferðast.
%
Frá Liverpool fórum við til
Hull og þaðan heim til íslands.
Magnús Haraldsson.
Indíánar eru ekki útdauðir enn.
í Norður-Ameríku eru 350.000
,hreinræktaðir‘ rauðskinnar dreifð-
ir um 26 ríki.