Lesbók Morgunblaðsins - 13.02.1955, Síða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
79
fatakistu sína til góðrar lyktar.
Hljóp allt þetta hátt á uppboði.
Upphæðina munum vér ekki“.
Af peningum fannst ekki annað
þarna en 5 ríkisdalir. Var þá hafin
leit að sjóvettlingunum, sem menn
vissu að hann geymdi peninga sína
í. Kom það þá fyrst upp úr kafinu,
að hann hafði fengið þá geymda
um tíma í húsi Bjarna amtmanns
Þorsteinssonar. Það stóð þar sem
nú er Landssímastöðin og hafði
Bjarni keypt það af Edvard Siem-
sen 1855. Þegar Halldóri þótti óráð-
legt að hafa peningana þar lengur,
kom hann og sótti þá, og fór nú
með þá heim til frú Ingileifar Mel-
sted og bað hana að geyma þá fyrir
sig. Frú Ingileif bjó í litla húsinu
Suðurgötu 2, sem enn stendur (var
áður kallað Dillonshús). Hafði hún
keypt það 1862. Þarna voru nú
peningar Halldórs geymdir um
hríð. En það fór sem fyrri, að hon-
um þótti það of mikil áhætta að
hafa þá þar til langframa; hefir
eflaust hugsað sem svo, að smám
saman mundi það vitnast hvar þeir
væri niður komnir, þar til það yrði
á almanna vitorði, og væri þjófar
þá vísir til að reyna að ná í þá.
Nokkru fyrir andlát sitt hafði
hann svo komið til frú Ingileifar
og sótt peningana. En hvert hann
fór með þá, vissi enginn maður og
aldrei hafa þeir peningar komið til
skila. Seinasti maðurinn, sem hann
bað að geyma þá fyrir sig, hver
sem hann hefir nú verið, gaf sig
ekki fram. Einhvern grun hafa
menn þó sennilega haft um, hvar
þeir lentu, því að Jón Borgfirð-
ingur segir um það: „Líklega hafa
þeir (peningarnir) ekki komizt í 2.
ættlið hjá geymandanum“.
Þannig fór þá um ævilaun Hall-
dórs Absaions, sem hann hafði
dregið saman með súrum sveita og
gætt eins og sjáaldurs auga síns.
Varkárni hans að láta menn ekki
vita hvar hann geymdi peningana,
ALEXIS CARREL:
BÆIMIINi
í DESEMBER 1940 skrifaði höfundur þessara hugleiðinga grein á
ensku um „Mátt bænarinnar“ fyrir hið víðlesna, ameríska tímarit
„Reader’s Digest“. Greinin var birt snemma á árinu 1941, er einn
útgefendanna hafði stytt hana og umsamið. Síðan var hún þýdd á
frönsku, sennilega í Sviss, og prentuð í „Journal de Genéve". Enn
síðar birtist hún í „Semaine religieuse" í Frakklandi. Þá fyrst frétti
höfundurinn af þýðingunni. Hann var ekki ánægður með hana og
ákvað í janúarbyrjun 1944 að
IJJÁ okkur, Vesturevrópubúum,
^virðist skynsemin standa hug-
sæinu framar. Við tökum skilning-
inn langt fram yfir tilfinningarnar.
Vísindin blómgast meðan trúin
visnar. Við fylgjum Descartes en
yfirgefum Pascal.
Þess vegna leggjum við líka
mesta stund á að auka skilning
okkar. Hæfileikar þeir, sem ekki
heyra greindinni til, eins og til-
finningin fyrir því, sem gott er og
fagurt, og þá sérstaklega guðdóms-
kenndin, mega heita í algerðri van-
hirðu. Ef grundvallarhæfileikat
nútímamannsins lamast, verður
hann andlega bhndur. Slík örkuml
svipta hann getu til að leggja
viðgangi þjóðfélagsins lið. Við
hljótum að kenna ágöllum einstak-
varð seinast til þess að þeir hurfu
og komust í óverðugra hendur.
Sem betur fór gerði Halldóri þetta
ekkert til, því að nú var hann dauð-
ur og hafði enga þörf fyrir pen-
inga, og laus við allar áhyggjur af
þeim. Og sýnu betra var að þeir
skyldu hverfa þannig, heldur en ef
þeim hefði verið rænt frá honum
í hfanda lífi. Sá missir hefði honum
eflaust gengið hjarta nær.
Á. Ó.
skrifa nýa grein um bænina.
hnganna um hrun menningar okk-
ar. Það er staðreynd, að andleg
þróun er jafn nauðsynleg til vel-
gengni og skynræn og efnisleg
þróun. Þess vegna ber nauðsyn til
að lífga við hina andlegu hæfileika,
sem veita mönnum þrótt og per-
sónleika í miklu ríkari mæli en
skilningurinn. Sá af þessum and-
legu hæfileikum, sem minnst hefur
verið hirt um, er guðdómskenndin
eða trúhneigðin.
Guðdómskenndin kemur gleggst
í ljós í bæninni. Bænin er að sjálf-
sögðu andlegt fyrirbæri eins og
guðdómskenndin. Og — vísinda-
menn okkar hafa enn ekki náð að
kanna heim andans. Hvernig eig-
um við þá að afla okkur jákvæðrar
þekkingar á bæninni? Vísindin ná
yfir allt það, sem hægt er að skoða
og rannsaka, og fyrir milligöngu
lífeðlisfræðinganna geta þau náð
til andlegra fyrirbæra. Þess vegna
getum við fræðzt um bænina, upp-
haf hennar og áhrif, með því að
athuga á kerfisbundinn hátt fólk,
sem biðst fyrir.
gÆNIN virðist fyrst og fremst
vera þrá sálarinnar eftir hinum
ólíkamlega kjarna heimsins. Venju-
lega er hún harmatölur — skelf-
ingaróp — ákall um hjálp. Stund-