Lesbók Morgunblaðsins - 22.07.1956, Blaðsíða 4

392
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
greiöa menn aðeins 4% í vexti af
þeim. En þá koma önnur vandræði
til greina, skortur á býggingarlóð-
um, sem ekki eru ætlaðar stórhýs
um. Aðkomumenn fá ekki að kaupa
hús fyrr en eftir nokkur ár, og ekki
má leigja þeim íbúðir nema með
öllum húsgögnum. Eitt af því sem
borgarstjórnin ætlar að gera til
þess að rýma fyrir fólki inni í borg-
inni, er að nú á að flytja allar verk-
smiðjur þaðan og út fyrir borgina.
Er þeim þar ætlaður sérstakur
staður og svo rúmt svæði, að verka-
menn geti byggt yfir sig þar í
grendinni.
Einkennilegt er það, að langflest
hús i Höfn eru byggð úr tígulsteini,
jafnt gömui sem ný. Það er inn-
lent byggingarefni að öllu leyti. En
þótt Danir eigi stórar sementsverk-
smiðjur, og hafi þar einnig innlent
byggingarefni, eru mjög fá hús
reist úr steinsteypu.
—o—
Eitt setti öðru frsmur svip sinn
á Kaupmannahöfn þá daga sem við
dvöldumst þar. Það var baráttan
gagn lömunarveikinni. í öllum
strætisvögnum og fjölda bíla, í
járnbrautarlestum, í búðum, á torg-
um og söluskálum, í ljósatilkynn-
ingum og blöðum, var áskorun til
manna að láta bólusetja sig gegn
lömur.arveiki. Alla skyldi bólusetja
frá barnsaldri til fertugs, og það
kostaði ekki neitt. Danir framleiða
sjálfir bóluefnið í „Serum“-stofnun
sinni Er það gríðarmikið fyrirtæki,
og svo að segja heilt hverfi í höfuð-
borginni.
—°—
Höfn er þrifaleg borg og ber
hvarvetna vitni um snyrtimennsku
þeirra, sem þar eiga heima. Hún er
ef til vill glæsilegust á kvöldin,
þegar „neon“-ljósin sveipast um
hana og stórhýsin eru uppljómuð
með öllum regnbogans litum frá
grunni að efstu brún. En mikið er
og ger.t til þess að gera borgina að-
laðandi á daginn. Stórir skógar-
garðar eru þar með stuttu milli-
bili, þar sem fólkið getur leitað
hvíldar og friðar. Af þessum görð-
um er Grasgarðurinn (Botanisk
Have) merkastur. Hygg ég að þar
sé saman safnað öllum þeim jarðar-
gróðri er þrifist getur í Danmörk.
Eru prentuð nöfn tegundanna alls
staðar sett við, og geta þeir, sem
einhverja þekkingu hafa á jurta-
fræði, reikað þar um tímunum
saman og aukið þekkingu sína með
því að sjá og skoða. Slíkur garður
er ómetanleg eign, og skil ég vel
þá menn, sem vilja koma upp gras-
garði hér í Reykjavík. Slíkur garð-
ur er betri en nokkur kennslubók.
Margir ágætir baðstaðir eru víðs-
vegar í nágrenni borgarinnar, svo
sem á Amager, úti hjá Charlotten-
lund, uppi á Salröd Strand og niðri
á Bröndby Strand. Sækir fólk
þangað í stórhópum, þegar gott er
vsður og er þar öllum stundum.
Þess má geta hér viðvíkjandi átt-
unum, að Hafnarbúar kalla „upp“
til norðurs og „niður“ til suðurs.
Mikið er gert fyrir íþróttirnar og
er þar stórkostleg íþróttahöll, þar
sem hægt er að æfa allskonar
íþróttir, allt frá sundi að skauta-
hlaupi, en úti fyrir eru víðir vellir
til knattleika og annara útiíþrótta.
Göturnar eru breiðar og yfirleitt
allar sléttar. Kemur það sér betur
því að umferð er geisilega mikil,
sporvagnar, allskonar bílar og hjól-
andi fólk. Er mælt að í engri borg
í álfunni sé eins mikið um hjólreið-
ar eins og þar. Sums staðar eru
lögregluþjónar til þess að stjórna
umferðinni, en yfirleitt stjórnast
hún af ljósmerkjum og virðist fólk
mjög aðgætið og fara nákvæmlega
eftir þeim. Mikið kapp er lagt á að
kenna börnum umferðareglur.
Sögðu bílstjórar að þau trufluðu
miklu síður umferðina heldur en
þeir sem eldri eru.
Fólkið er glaðlegt og frjálsmann-
legt og allir eru reiðubúnir að
greiða götu ókunnugra. Það fer
ekki hjá því ef útlendingur er í
einhverjum vandræðum, að þá
kemur einhver af sjálfsdáðum til
að leiðbeina honum, og telur þá ef
til vill ekki eftir sér að fylgja hon-
um langar leiðir til þess að koma
honum á réttan veg, eða á þann
stað, er hann gat ekki fundið. Þessi
greiðvikni virðist öllum í brjóst
borin, jafnt almenningi á götunum
og í sporvögnunum sem æðri stétt-
ar mönnum. Hafa Danir lengi verið
annálaðir fyrir vilja sinn að greiða
götu einstaklinga, jafnvel á kostn-
að heildarinnar. Sú saga er sögð að
rétt fyrir aldamótin var norskur
strákur á leið frá Þýzkalandi og
ætlaði til Kristianíu, eins og Oslo
hét þá. En lestin sem hann var í
varð fyrir töfum og hann var
hræddur um að ná ekki Kristianíu-
lestinni í Kaupmannahöfn. Hann
símaði þá til stöðvarstjórans þar:
„Kem með Gjedserlestinni og ætla
að halda áfram með Kristianíulest-
inni. Gerið svo vel að láta hana
bíða“. Og svo setti hann sitt ó-
þekkta og einskisverða nafn þar
undir. Og sjá, þegar hann kemur til
Kaupmannahafnar þá stendur
Kristianíulestin þar troðfull af far-
þegum og hefir beðið eftir honum
í 20 mínútur.
—o—
Hestvagnarnir, sem áður voru
algengir í Höfn, eru nær alveg
horfnir. Nú eru það aðeins brugg-
húsin, sem nota hesta, þessa háu,
digru og hófastóru hesta, er troða
göturnar svo að dynur undir, og
vekja nú athygli hvar sem þeir
fara, vegna þess hvað þeir eru
orðnir sjaldgæfir. Þannig þurkast
in eldri einkenni út smám saman.
En sumt er þó enn óbreytt. Póst-