Lesbók Morgunblaðsins - 25.05.1969, Side 14
É.
lg átti nú að vera einn
þarna frammi á eyjunni allan
daginn, gæta að ánum sem ó-
bornar voru, þeim sem borið
höfðu nóttina áður og eins
þeim sem kynnu að bera yfir
daginn, en um kvöldið ætlaði
Sigurður að koma og vera hjá
mér næstu nótt. Ég sótti
hestinn fyrir Sigurð og hann
lagði af stað heimleiðis, en ég
varð einn eftir.
Ein af ánum sem borið hafði
um nóttina var tvílembd. Var
hún orðin nokkuð fullorðin en
mikil kostaær og mjólkaði vel
lömbum sínum. Svo var einnig í
þetta skipti, en sá hængur var
á að lömbin voru mjög lítil, en
ærin hafði sérstaklega stóra
spena, átti ég þessvegna að
gefa henni nákvæmar gætur og
hjálpa lömbunum. Ég fékk mér
eitthvað að borða, fór síðan til
ærinnar, rak hana inn í hús,
náði henmi í einu horninu og
batt hana við stoð. Fór ég síð-
an að reyna að koma lömbun-
um á spena, það ætlaði ekki að
ganga vel, því að þau voru svo
ósköp lítil, en mikið var gaman
að fást við þessa litlu hrokk-
inhærðu hnoðra. Mikið voru
þau svöng og dilluðu dindlin-
um ótt og títt, en ósköp voru
þau klaufaleg. Þau náðu alls
ekki utan um spenann með litla
munninum, en við skulum reyna
aftur, og við reyndum og ég
var að þessu bjástri þar til mér
fannst þau vera búin að fá fylli
sína, þá lét ég þau út, en ær-
in fór ekkert frá húsunum og
þrisvar þurfti ég að láta lömb-
in sjúga, en eftir þenman fyrsta
dag virtust þau vera búin að
ná tökum á spenunum.
milli þess sem ég hjálp-
aði lömbunuim gekk ég um
fremri hluta eyjunnar og yfir í
Grundamesið og hugaði að án
um, sem þar voru. Þar virtist
allt vera í bezta lagi. Ég labb-
aði aftur heim að húsunum og
fékk mér að borða. Ósköp var
þetta allt undarlegt og eyðilegt
að sjá enga manneskju. Mér
fanmst ég ekki geta farið heim
að bænum, sem ég hafði átt
heima í mörg undanfarin ár.
En þá var mamma þar alltaf
og Valli bróðir. Já, mamma mín,
hvað skyldi hún vera að gera
núna? Skyldi hún vita að ég
er hér aleinn frammi á Borg-
areyju, svona lítill eins og ég
er. Einhver einmanakennd
greip mig. Ég horfði til fjall-
anna í austri og vestri. Jú, þau
voru þarna öll, þar sem þau
höfðu alltaf verið, og bóndabýl
in kúrðu sig ýmist stór og
reisuleg eða lítil og lágreist,
þar sem þau höfðu verið frá
fyrstu tíð. En var hér allt ó-
breytt? Nei, hér var enginn í
bænum okkar, sem pabbi hafði
byggt. Hann stóð þama auður
og yfirgefinn og bar þess merki
að mannshöndin hlynnti ekki
lengur að honum, því að þar
var farið að hrynja úr veggja-
hleðslum, og hurðir höfðu geng
ið af stöfum, fénaður hafst þar
við á haustin og útigangshross
leitað þar sikjóls á vetrum.
Þetta vakti allt sárar og ömuæ-
legar tilfinningar í huga mín-
um.
mt egar við vöknuðum
þennan morgun og létum féð út
hafði verið hið fegursta vor-
veður, en þegar lieið að há-
degi þyngdi í iofti með all-
sterkri suðaustangolu og vatns-
lykt úr loftinu, og laust eftir
hádegi sleit rigningahhragl-
anda öðru hverju fram undir
miðaftan, þá fór að rigna án
þess að upp stytti eða væru
skúraskil. Á meðan var þurrt
veður fór ég til ánna, gekk í
kringum þær og leit eftir hvort
allt væri tíðindalítið. Ég gekk
nú heim undir bæinn og suður
fyrir hann og að baðstofuglugg
anum Ég gægðist inn um
gluggann og veit nú ekki vel
hve lengi ég lá þarna. Minn-
ingar liðinna ára sóttu á hug-
ann, ljúfar og hlýjar, og
minntu mig á að þá hafði ég
verið frjáls og undir öruggri
vernd mömmu og pabba. Ein-
hver kökkur sótti upp í háls-
inm á mér. Ég reyndi að kingja
honum og hraðsði mér vestur
fyrir bæinn, og fram með bæj-
arveggnum að vestanverðu og
út að fjárhúsunum. Þá verður
mér á að líta út yfir sveitina
til Hegraness, Staðarfjalla og
Tindastóls. Tindastóls! Þar fyr-
ir neðan var Sauðárkrókur, —
og þar var mamma.
É,
iH/.'////i " -
Jg leit í allar áttir. Það
þyngdi sífellt í lofti og rigning-
arþokan færðist niður eftir
fjallahlíðunum. Enn leit ég í
áttina til Tindastóls og á með-
an ég stóð þarna færðist kökk
urinn aftur upp í hálsinn og
bra-uat ú-t með ofsaigráti. Ég
hljóp inn í fjárhúsgarðann og
henti mér á grúfu ofan á kodd
ann, sem ég hafði undir höfð-
inru nóttina áður. Rigningin og
auðauíitanáttin höfðu aukizt,
þegar leið á daginn. Ég kúrði
mig þarna í garðanuim, og ef
til vill hefir mér runnið blund-
ur á brá. En hvað var þetta?
Var ekki einhver hreyfin'g
þarna frammi við dyrnar? Ég
leit út undan mér án þess að
hreyfa mig, undarlega hlýju
lagði um huga minn, og ég
fann að einhver var þarna hjá
mér. Ég þurfti ekki að opna
augun til þess að vita það, ég
hafði fundið þessi áhrif áður
og þekkti þau vel. En af
•hverju leyfði hann mér ekki
að sjá sig? Á meðan þessi hugs-
un fór gegnum huga minn,
fann ég að einhver var kom-
inn að garðanum til mín, studdi
sig vfir garðabandið og horfði
á mig. Ég leit upp. Ósköp
hafði hann iítið breytzt. Það
var sama hýran í auigunum,
Skeggið var eins og áður og
sama hógværa framkoman,
Þarna stóð hann, gamli maður-
inn úr Grundarnesinu, um-
hyggjusamur og elskulegur
eir.s og áður, en þó um leið
afskiptalaus um það sem hon-
um fannst ekk’ koma sér við.
Við það að sjá hann og finna
umhyiggju hans gagnvart mér,
13 ára snáða, breyttist andlegt
ástand mitt. Ég fann að ég var
ekki einn, helduir var fylgzit
með mér af góðum vinum, og
þegar hann hvarf út um dym-
ar, jafn hljóðlega og hanin hafði
komið, og ég varð einn eftir,
var ég alveg rólegur og öldur
geð.áhræringanna voru horfn-
Sérðu það sem ég sé? Minningar
Hafsteins Björnssonar, miðils
VORANNIR
í SKAGAFIRÐI
an, sem borið hafði um nótt-
ina, Hún r.neri sér við fyrir
innan dyrnar og kumraði um-
hyggjusamlega. og þá röltu
inm á eftir henni litlu, hrokk-
inhærðu börnin hennar. Ósköp
voru þau lítil og rennblaut! Ær-
in nam staðar fyrir innán dyrn
ar og þau gengu til hennar og
jönmuðu auimkunnarlega, en
hún laut niður að þeim, rak
snoppuna í þau. færði sig yfir
þau og dindUlinn á þeim gaf til
kynna, að nú væri allt full-
komnað og þau væru alsæl.
Ég fylgdist með þessari at-
höfn og sá að þarna var lífið
í öllum sínum einfaldleik, og
það lá við að ég öfundaði lömb-
in, en af ’hverju? Jú, það var
af því að þau voru hjá mömmu
sinni.
Ég rauk á fætur, það hafði
hætt að rigna og þegar ég kom
út fann ég að það hafði 'hlýn-
að í veðri, loftið hafði hreink-
ast og hvar sem litið var lagði
að vitum mínum ilm af gró-
andi jörð. Ég varð léttur í lund
og hugsanir þær, sem höfðu
sótt á mig fyri um daginn
hurfu sem dögg fyrir sólu. Ég
gekk vestur að vötnunum og
sá þá að þau höfðu vaxið frá
því um morguninn, ég fór síð-
an sem leið lá suður eyjuna
og kom þar að rofabakka, sem
myndast hafði á mörgum ár-
um við uppblástur af suðaust-
an stórviðrum.
u„
E
n hvaða skuggi_ kom nú
þarna inn í dyrnar? Ég settist
upp og um leið þokast hægt
og rólega inn í húsið tvílemb-
g/ndir einu rofinu var ær
og fór ég til hennar, en mér
til mikillar undrunar hreyfði
hún sig ekki þó að hún yrði
mín vör. Ég fór að athuga á-
stand hennar og kom þá í ljós
að hún var að bera. Ég reyndi
að hagræða henni eftir því sem
ég hafði vit á, athugaði hvort
væri farið að sjást á lambið, í
því harðnaði sóttin og klauf-
irnar og snoppan komu í ljós.
Ég tór nú að toga í fæturna,
undurvarlega, því að ég ótt-
aðist að annars myndi ég meiða
bæði ána og lambið. En ham-
ingjan var mér nliðholl í þetta
•Skipti. því að um leið og ég
tók í fæturna á lambinu kom
önnur hríð hjá ánni, og þegar
hausinn var kominn var létt
verk að hjálpa því inn í ver-
öldina. Þegar ég hafði Skilið á
milli fór ég fram fyrir ána, tók
um höfuð hennar og vék því
þannig til að hún gat séð það
sem skeð hafði. Það var eins
og hún vaknaði af svefni, því
að hún rak upp lágan jarm,
brölti síðan á fætur og fór að
„kara“ lambið Ég settist upp á
rofabarðið og horfði á hana
meðan hún gekk frá lambinu,
en þegar það var staðið upp
og farið að sjúga, hélt ég sem
leið lá norður og yfir í Grund-
arnesið. Þegar ég kom á bakk-
ann sem skilur aðaleyjuna og
nesið, varð mér litið yfir að
Réttarholti, og sá ég þá bæ
vinar míns, gamla mannsirns, og
stóð_ reykurinn heint upp í loft
ið. Ég hélt nú yfir í nesið, fór
fyrst syðst á nesoddann og
stuggaði við þeim ám sem þanig-
að höfðu farið fynr um dag-
inn, lét þær renna yfir á bakk-
ann bæjarmegin, fór síðan aust
ur á bakkann og labbaði út
allt nesið þeim megin.
egar ég kern á móts við
bæ fomvinar okkar frá fynri
árum, kemur hann til mín og
með honuim var gamli rakk-
in.i hans. Fljótt á litið famnst
mér honum hafa farið aftur,
'hann var lotnari í herðum en
áður og mér virtist hann ekki
vera einis fljótur í ferðum, en
sami góðleikinn var í svip hans
og iasi mér til handa. Þeir
löbbuðu við hlið mér út eftir
bökkunum, hann og hundurinn,
hann virtist líka vera að gá að
einhverju, þó að það væri ékki
sjáanlegt. Skyndilega nemur
hann staðar og bendir mér á
eyri sem kom upp úr miðjum
vötnunum. Ég sé að það liggur
einhver þúst syðst á eyrarodd-
anum og tek jafnframt eftir, að
ofurlítil hreyfing er á þessu.
Eg varð nú allur að augum og
fór að glápa á þetta, hélt fyirst
að þetta væri maður og kall-
aði út í loftið, hvort nokkur
væri þarna, en fé'kk ekkert
svar nema rámt öakur, og in
leið mjakar þústin sér all
snöggt áfram og út í vatnið.
Sá ég þá hverskyns var, að
þetta var selur, urta með tvo
kópa. En það kom alloft fyTÍr,
sérstaklega á fyrri ánum að sel-
ir sóttu fram í Héraðsvötn til
þess að kæpa. Einnig munu
þeir hafa elt lax sem gekk og
gengur enn í Vötnin til þess að
komast á hrygninigamstöðvar
É,
/g fylgdist með ferðum
urtunnar nokkra stund, þar
sem hún lék sér við kópana.
Hún statok sér, en kom síðan
upp alllan/gt frá þeim og gang-
aði, þeir voru nokkra stund að
átta sig á hvaðan hljóðið kæmi,
en tóku síðan viðbragð og hent
ust til mörnmu sinnar, en um
leið og þeir komu að henni var
hún komin í hvarf og skaut
Framhald á bls. 16.
14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
25. maí 1969