Lesbók Morgunblaðsins - 20.01.1974, Síða 3

þeim. En uppi á Lindargötunni
var auðséð að hverju stefndi: Allt
fast i samfelldri lest svo langt sem
augað eygði innúr. Ég hafði snar-
ar vendingar; fleytti Citroen inn í
húsasund og hljóp innúr. Sumir
voru bersýnilega orðnir mjög óró-
legiri bílunum, líkt og þeirsætu á
of heitu.
Það stóð á endum, að búið var
að opna vínbúðina og svo ná-
kvæmlega fullt út að dyrum, að ég
tróðst með herkjum inn fyrir
dyrastafinn. Þarna voru menn á
öllum aldri, sýndist mér, en lítið
um kvenfólk. Það virtist óraleið
inn að afgreiðsluborðinu og mað-
ur fór að reyna að geta sér til,
hversu óskaplega langan tíma sú
ferð mundi taka. Fyrst gizkaði ég
á tvo tíma. Nújæja, klukkan ell-
efu. Annað eins hefur maður nú
séð á Kilinum. Skrýtið, hvað fáir
virtust fara út. Og þeir virtusl
dasaðir.
,,Er ekki biðröð hér," spurði vel
klæddur herramaður, sem tróðst
inn fyrir dyrastafinn. Menn litu á
hann með fyrirlitningu. Þvílík
spurning. Ekki einu sinni svars
verð. Furðulegt að maðurinn
skyldi ekki vita, að við erum
vaxin upp úr biðröðum. Biðraðir
eru handa félagslega vanþróuðu
fóiki og hópsálum. Hópsálin er
alltaf í biðröð. En ekki hér i rík-
inu við Lindargötu. Hér standa
sjálfstæðir og sérstæðir íslend-
ingar og bíða eftir að fá sitt
brennivin. Bíða og ryðjast. Ýta,
pota sér, djöflast áfram.
Aður en langt um líður er
maður kominn inn í þvöguna
miðja. Þvílík svitalykt. Stymp-
ingarnar hefjast fyrir alvöru,
þegar hinir afgreiddu reyna að
brjóta sér leið út til dyranna.
Menn eru svo hræddir um að tapa
stöðunni. Kannski er þetta sjálf
lífsbaráttan í hnotskurn. Eða eins
og líkingin í kvæði Tómasar,
Hótel Jörð, þar sem sumum liggur
svo lifandis ósköp mikið á, en
aðrir sitja við hótelgluggann og
bíða. Satt að segja sá ég engan af
þeirri sortinni hérna.
Yfirleitt er ég heldúr ónýtur að
pota mér áfram í mannslag af
þessu tagi. Ævinlega eru ein-
hverjir, sem löngu seinna mættu
á hólminn, komnir framúr mér.
Þannig var það líka framanaf.
Unz ég fann það ráð, að láta aðra
öxlina ganga á undan eins og
fleyg. Þannig tókst mér aldrei
þessu vant að halda stöðunni.
En þrýstingurinn óx jafnt og
þétt eftir því sem nær kom
afgreiðsluborðinu. Þeir börðust
eins og ljón innan við borðið svo
margar flöskur sýndust á lofti. Og
síminn hringdi stanzlaust: ,,Halló,
jú, það er opið... Hvannarót, jú
við eigum hvannarót.. .“ A meðan
er maðurinn að braska við að af-
greiða með annarri hendinni.
Rödd úr þvögunni: „Það er ekki
að spyrja að því með þennan
andskotans síma, alltaf er hann
látinn ganga fyrir. Hvernig væri
að reyna að afgreiða mannskap-
ínn hérna?" Önnur rödd nálægt
afgreiðsluborðinu: „Ég er svo
klemmdur, að ég get ekki náð
veskinu. Væri nokkur leið að fá
að losa hendurnar?"
Leiðin yfir að afgreiðsluborð-
inu reyndist þó fljótfarnari en ég
hafði talið i fyrstu. Eftir hálftíma
rann upp sú þráða stund að
maður næði landi þeim megin. En
þá var líka þrýstingurinn að baki
orðinn með þeim ósköpum að ég
var ekki alveg viss um, hvort
lappirnar hefðu jarðsamband.
Maðurinn við hliðina á mér var að
reyna að skrifa ávísun, en gekk
báglega. En þetta var geðprýðis
maður. Hann mælti um öxl:
„Strákar minir, viljið þið ekki
reyna að ýta svolítið betur, þá fer
þetta aðganga."
Þá.'var bara sjálf eldskirnin
eftir: Að komast út aftur. Eftir
því sem bezt er vitað, tókst öllum
það með tilheyrandi stunum.
Svona var þetta auðvelt og ein-
falt.
Verðugt verkefni hefði það
verið fyrir þjóðhátiðarnefnd að
rannsaka gaumgæfilega hvernig
landsmenn heilsuðu þjóðhátiðar-
árinu. En nú er það of seint. Þar
að auki vill brenna við, að sumir
muni ákaflega illa eftir áramótun-
um og næstu klukkustundum þar
á eftir. Síðari tíma eftirgrennslan
yrði ekki til neins. Nokkrar ein-
faldar staðreyndir vitna þó um,
hvað það var, sem mannskapur-
inn aðhafðist. Til dæmis kom það
i fréttum strax á nýársdaginn, að
fangageymslurnar á Hótel
Hlemmi höfðu verið þrísettar um
nóttina. Var mönnum öðru hvoru
sleppt á guð og gaddinn til 'að
rýma fyrir þeim, sem annaðhvort
voru alyeg tritilóðir eða ósjálf-
bjarga. Náðist þarna sú albezta
sæta —'rúma — og klefanýting,
sem annálar lögreglunnar-greina
frá. Með öðrum orðum: Nýtt og
frækilegt íslandsmet.
i höfuðstaðnum var fólk á ferli
á óliklegustu stöðum þrátt fyrir
kafaldsmuggu og þæfingsfærð.
Nokkrir ökuglaðir sveinar á
jeppa óku til dæmis framá ung-
menni eitt i afskekktum sand-
gryfjum suðaustúr' af Kópavogi
þá er skammt lifði nætúr. Var
ungmennið talsvert rifið og blóð-
ugt i framan, auk þess vólandi.
Vissi hann ekki betur en hann
hefði v.erið á ferð þarna í sand-
gryfjunum með kvenmanrti.
Hvað af henni hafði orðið á þess-
urn ey.ðistað var þó fullkomlega
óijóst; ekki várð heldur- neinn ár-
angur af leit.í gryfjunum, þótt
svei'nninn teldi vist, að hún væri
þarna einhversstaðar. Var honum
ekið heim við svo búið.
Líklega er ástin aldrei blindari
en einmitt í hríðarmúggu á
gamlárskvöld. Þó er verst, ef
kvenmaðurinn týrtist alveg.
Ekki var það alveg -svo slæmt hjá
þeim nýtrúlofuðu á Akureyri,
sem þetta kvöld lðgðu á Öxna
dalsheiðina og var ferðinni heitið
á Blönduós. Þegar jeppinn var
oltinn útaf, tóku þau sér bara far
með öðrum bil og sváfu saman á
Sauðárkróki, meðan Hjálparsveit
skáta kembdi heiðana i leit að
þeim. Var það ekki „rörenne"?,
eins og þær segja konurnar, sem
lesa dönsku blöðin.
Ekki hrærir minna hjörtú vor
að frétta af þeim mapnraunum,
sem sumar ungpiur lentu í við að
rata heim til sin rétt uín þa.ð leýti
er fyrsta skíma dágsrnS'.grámaði
Framhald á bls. 15.
DÆGURLJÓÐ
ÁróSur stórveldanna
i austri og vestri
er umbúðalaus
eins og svartolía,
sem mengar heimshöfin.
Vér hlustum á skvaldur
úr öllum áttum
— jafnvel af fölsuðum segulböndum —
og trúum
eins og heilaþvegnir sauðir
í beitarhúsum samfélagsins.
Vér trúum á NATO og Nixon
eða náð Brezhnevs,
allt eftir upplagi og aðstæðum, —
trúum öllum þeirra árum
fyrir velferð okkar;
eins og saklaus börn
í leik að legg og skel
í sandkössum velferðarríkisins
trúa, að fóstran sé alvörumamma,
en hin aðeins nætur-mamma
í rúminu hjá pabba.
Vér bíðum þess í auðmýkt
að áróðurinn sé plataður í okkur
eins og hafragrautinn á morgnana,
og hreyfum ekki andmælum
þött úr okkur sé skorin tungan
af umhyggju fyrir kerfinu,
svo vér segjum aldrei neitt Ijótt
um forystuna og Flokkinn.
Vér trúum í grandvarleik —
görgum oss hás eins og bjargfugl
og klöppum auma lófana
eins og háskólastúdentar
fyrsta desember.
Og vér hlustum í hrifningu
á vitringana úr austri og vestri,
eins og kjaftaþætti ! útvarpinu,
sem oftast byrja og enda eins:
Ég held ég mundi segja,
ég mundi telja,
ég mundi---------------mundi, o.s.frv.
Ingólfur Kristjánsson