Vísir - 23.01.1977, Qupperneq 9

Sunnudagur 23. janúar 1977 vism

Nautakjötssteik eins og t.d.
nautabringa er mjög ljúffengur
og ekki dýr matur.
Uppskriftin er fyrir fjdra.
1 kg nautabringa.
sall
pipar
oregano
salvie
4-5 msk. matarolia
2 boilar nautakjötssoö
öri. rauövfn (má sleppa)
Sveppasósa
3 dl nautakjötssob og sveppasoö
2 msk. hveiti.
1 msk tómatamauk
paprika
salt?
pipar?
1 msk. franskt sinnep.
100 g sveppir.
soönar baunir
heitir tómatar
steinseljukartöflur.
Hreinsiö kjötiö. Ntiiö þaö meö
salti, pipar, oregano og örl.
salvie.
Setjiö 4-5 msk af mataroliu á
pönnu. Brúniö kjötiö vel á öllum
hliöum.
Ef pannan er stór og góö meö
þóttu loki, er ágsett aö steikja
kjötiö á pönnunni.
Bætib kjötsoöi og rauövini
smám saman út á pönnuna. Ef
meö þarf, er hægt aö bæta viö
meira kjötsoöi. Látiö kjötiö
steikjast vib vægan hita þar til
þaö er oröiö meyrt. Stcikin á aö
vera safarlk og meyr.
Agætt er aö hita tómatana
meö kjötinu siöustu minúturn-
ar.
Sósa:
3 dl nautakjötssoö og sveppasoö
2 msk. hveiti
1 msk. tómatmauk
paprika
salt
pipar
1 msk. franskt sinnep.
Hrlstib eöa hræriö saman 2
msk. af hveiti og u.þ.b. 1 dl af
köldu soöi.
Hitiö afganginn af soöinu.
Helliö hveitijafníngnum út i
þegar þab sýöur, hræriö stööugt
I soöinuá meöanogþar til suban
kemur upp aftur.
Sjóöiö sósuna vib vægan hita i
um þaö bil 5 mimitur. Setjiö
sveppinadt i og bragöbætiö meö
tómatmauki, papriku, salti,
pipar og frönsku sinnepi.
Sjóöiö sósuna nokkra stund
meö kryddi og sveppum tii aö
geta dæmt um hvort þarf meira
af kryddi.
Beriö nautasteikina fram meö
soönum bauönum, heitum
tómötum, sobnum kartöfium
(meö steinselju stráö yfir) og
sveppasósu.
vtsm
Sunnudagur 23. janúar 1977
r>" 1 , - ^V***1" ’ 1
DMYNDI SMIÐ
er nú mest sprell
Iviö var orðið til
hu
um
.
éldur á jörð-
seinna/ — eftir að
tíbetmunkum að
af langsóttum

myndlistarmann
Alltaf allt eftir:
Þaö þarf milli 30-40 myndir til aö fylla annan sal Kjarvalsstaöa til
hálfs. Þorbjörg Höskuldsdóttir er einmitt þessa dagana aö streöa
viö aö unga út málverkasýningu af þeirri stærö. Um næstu páska
heldur hún sina fyrstu stóru sýningu i fjögur ár aö KjarvalsstöDum
og deilir salnum meb Hauki Dór Sturlusyni. Hún segir aö þetta sé
geysilega mikil vinna, — sérstaklega ef sffellt sé verib ab hugsa um
þaö pláss sem þarf aö fylla. Þvf er um aö gera aö hugsa ekki um
þaö.
Þorbjörg Höskuldsdóttir er 37 ára og hefur fyrir löngu skotib sér
inn I fremstu röö yngri myndlistarmanna hérlendis. Hún hefur
helgaösig myndlistinni frá þvihún kom heim frá námi 1971 og kveöst
bara bærilega ánægö meö hvernig gengur aö skrimta af þvi. Hún
hefur einnig kennt málun lftillega viö Myndlistarskólann s.l. tvo
vetur og finnst gott aö svissa yfir I kennsluna frá myndsköpuninni.
Þegar viö ræddum saman um hana og myndlistina fyrir skömmu
var ibúöin meira og minna undir lögö unnum og hálfunnum mynd-
um, skyssum og teikningum, vegna fyrirhugaörar sýningar, en á
henni veröa eingöngu áöur ósýnd verk.
„Eg er aö visu búin aö stefna
aö þessari sýningu i um þaö bil
tvö ár. Ég fékk þá starfslaun
beinlinsis til aö vinna aö sýn-
ingu. En svo gripu inn í hlutir
sem stoppuöu mig á timabili,
bæöi persónuleg mál og önnur
verkefni. Þaö var I fyrrahaust
sem viö Haukur Dór ákváöum
aö skella okkur út I þessa sýn,-
ingu. Siöan hef ég veriö aö berj-
ast i þessu, þótt sum verkin á
sýningunni veröi eitthvaö eldri.
Þetta er óskaplega mikil vinna
finnst mér, þótt aöeins sé um
hálfan sal aö ræöa. Ég reyni
bara aö foröast aö hugsa um
þetta pláss sem þarf aö fylla
upp i. En þaö er lika gott fyrir
,,Ég er skorpumanneskja...”
mig aö vinna svona I lotum. Ég
er skorpumanneskja. Samt
finnst mér alltaf allt eftir og ég
veit aö maöur veröur aö alveg
fram á siöustu stundu.”
Staðsetning erfið:
„Nei, ég á nú sjálf heldur erf-
itt meö aö gera mér grein fyrir
þvi hvernig myndirnar hafa
þróast hjá mér. Maöur heyrir
þaö frekar utan af sér frá fólki
sem fylgist meö. Sjálfsagt er
hægt aö kalla þessa hluti sem ég
er aö fást viö nýrealisma, jafn-
vel blandaöan súrrealisma. Þaö
er ekki svo gott aö staösetja
þetta vegna þess aö svo margt
er aö gerast einpiitt núna. Þetta
er ekki eins og þegar abstraktiö
var og hét, og aöeins var sú eina
ákveöna stefna sem fók aöhyllt-
ist. Staösetningin veröur likast
til aö biöa siöari tima. Mér
finnst erfitt aö skýra frá þvi
hvernig viöfangsefnin þrýsta á
mann. Þörfin fyrir aö búa til
myndirer til staöar og svo kem-
ur þetta bara af sjálfu sér. Ég
fæ ekki allt i einu hugmynd og
segi: Nú verö ég aö gera mynd
sem er akkúrat svona. Miklu
frekar byrjar maöur á smáhlut
sem siöan prjónast i kringum.
Ég geri gjarnan skissur sem ég
stækka svo upp i málverk, og i
þessar skissur nota ég oft
klippimyndir. Stundum fæöist
hugmynd út frá slikum mynd-
um sem ég rekst á i blööum, en
stundum byrja ég lika bara á
teikningu út i bláinn.”
Stutt er i fornöldina:
„Þetta lætur mann ekki I friöi
þegar maöur er kominn út I
þetta á annaö borö, og maöur
djöflast bara i hugmyndunum
eftir þvi sem þær fæöast. Nöfn
fá myndirnar hins vegar sjaldn-
ast fyrr en á staönum og stund-
inni. Ég hugsa aö fyrir þessa
sýningu muni ég hafa smá
skimarathöfn á undan opnun-
inni. Ég fæ oftast nokkra kunn-
ingja og vini til aö hjálpa mér
viö nafngiftir. Þótt ég sé sjálf
búin aö gera rr*ér allt aöra hug-
mynd er oft skemmtilegast þeg-
ar nöfnin koma frá fólki sem sér
myndimar i fyrsta skipti og fær
spontant hugmynd. Hvaö mynd-
efniö áhrærir er þaö jú réttaö ég
geri dálitiöaf þvl núna aö hræra
saman fornaldarmótivum og
nútlmahlutum. Ég held reynd-
ar, aö þaö sé ekki svo mikiö bil
,,Ég held aö þaö færi oft ekki vel
fyrir grautarpottunum ef ég ætti
aö sjá um þá og mála...”
þarna á milli, þrátt fyrir alla
tækni. Breytingin er ekki það
mikil hjá manninum sjálfum,
þ.e. hvaö varöar hans andlega
þroska. Þetta þýöir alls ekki aö
égsé svartsýn. Ég held bara aö
of mikiö sé gert úr þessu bili, —
of mikið gert úr þvi hversu langt
við erum komin.”
Jafnréttisbaráttan og
myndlistin:
,,Jú, vafalaust hafa félagsleg-
ar og pólitiskar hræringar um-
hverfisins áhrif á mann. Ég get
á hinn bóginn ekki sagt aö póli-
tík sé neitt atriöi hjá mér sem
myndlistarmanni, þótt maöur
geti auövitaö sagt eins og svo
margir gera: Allt er pólitiskt.
Náttúrlega er ég mjög fylgjandi
jafnréttisbaráttunni og ég hef
fengist viö hana I myndlist inn-
an um og saman viö annaö. Ég
held aö þaö sé rétt aö jafnréttis-
málin hafi hugsanlega sérhæft
val viöfangsefna hjá listakonum
um of undanfariö og þaö stafar
væntanlega af þvi aö um þessi
mál hefur svo mikiö veriö talaö
og svo mikiö hefur veriö gert úr'
þeim. En jafnréttisbaráttan
stoppar ekki. Hún er rétt aö
byrja hér hjá okkur, og nær auð-
vitaö til fleiri sviöa en stööu
konunnar.”
Myndlist er vond fyrir
grautarpottana:
„Aö mörgu leyti held ég aö
það sé tiltölulega auövelt aö
vera kona og vinna i myndlist á
Islandi núna. Þaö er jöfn staöa
kynja innan myndlistarinnar.
Þaö er ekki litiö á konu i
myndlist sem konu, heldur
miklu fremur sem myndlistar-
mann — eba myndlistarmann-
eskju. Ég veit aö vlsu ekki
hvernig þetta hefur veriö á fyrri
árum. Viö höfum átt marga
góöa myndlistarmenn úr hópi
kvenna — Ninu Tryggvadóttur,
Júliönu Sveinsdóttur * Geröi
Helgadóttur til dæmis, og ég
veit ekki glöggt hvernig var fyr-
ir þær aö berjast I þessu. En
hins vegar leituöu þær héöan til
útlanda, þótt ég hugsi aö þaö
hafi verið fyrst og fremst vegna
þess aö þær vildu vera I snert-
ingu viö heimsmenninguna. Þaö
er ekki langt siöan erlendir
straumar i listum byrjuöu aö
koma hingaö aö ráöi. Þab er alla
,,A þessum árum var þaö sem
maöur geröi afskaplega fálm-
kennt...”
vega alveg ágætt aö vera kona I
myndlist hér núna finnst mér, —
þaö er aö segja ef maöur er einn
og er ekki meö fjölskyldu. Þaö
hugsa ég aö væri erfiöara mál.
Ég held þaö færi oft ekki vel fyr-
irgrautarpottunum ef ég ætti aö
sjá um þá og mála. Ég hef alveg
forðast þetta. Hef alltaf einblint
á listina.”
Að komást út úr eigin
grufli:
„Nei, ég held aö minar mynd-
ir mótist mjög lltiö af persónu-
legum hræringum I minu lifi.
Valið á viöfangsefnunum mið-
ast viö eitthvað fjarlægara al-
veg ómeövitaö. Engu að siöur
þykir mér gott aö losa mig frá
eigin grufli hér heima hjá mér
ööru hvoru og vinna á öörum
vettvangi, til dæmis i leikhúsi.
Leikhús er mjög lifandi staöur,
og þar vinnur maöur I stórum
hópi. Ég held aö þaö sé gott fyrir
myndlistarmenn aö starfa ööru
hverju á slikum staö til að týn-
ast ekki inn i sjálfa. sig. Ég hef
gert svolitið af þessu, — I Þjóö-
leikhúsinu og einnig talsvert i
Leikbrúöulandi, þar sem ég hef
bæöi unnið aö leikmyndagerö og
brúöugerö og fundist afskaplega
gaman. Éghef lika m.a. fengist
viö aö myndskreyta bækur og
nú fyrir jólin myndskreytti ég
albúmiö af plötu Spilverks þjóö-
anna, Götuskóm. Þaö fannst
mér mjög skemmtilegt og ekki
alveg eins bindandi og bóka-
skreytingarnar. En skemmti-
legast er þó náttúrlega þaö sem
maður er aö gera núna, — aö
mála og teikna eftir eigin
höföi.”
Upphafið:
„Ég geri mér nú satt aö segja
ekki grein fyrir þvi hvenær
eða hvernig myndlistaráhuginn
kviknaöi. Ég held ég hafi haft
gaman af þvi aö krota frá þvl ég
man eftir mér, en þaö leið lang-
ur tími þar til ég tók ákvöröun
um aö fara alveg út I þetta. Ég
átti ósköp ágæta og góöa barn-
æsku hér I austurbænum I
Reykjavik, en þaö var ekki
,,AÖ veröleggja myndirnar min-
ar er þaö leibinlegasta sem ég
geri...”
BYRJUNARÖRÐUGLEIKAR: Þorbjörg viö gamla mynd frá skóla árunum I Kaupmannahöfn
núna kenna viö býrjunaröröugleika.
klassiska uppstilUngu sem hún vill
meiri myndlist eöa myndlistar-
áhugi i kringum mig en gengur
og gerist. En strax i bamaskóla
var ég farin aö baxa viö þetta
ansi mikið, og þetta vildi taka
tima frá öðru. Það bitnaöi aöal-
lega á skólalærdómi, — skyld-
unni sko. Þaö var ekkert annað
áhugamál sem myndlistin
þurftiaðberjast viö. En þaö var
engin mótstaða á minu heimili
gagnvart þvi aö ég helgaöi mig
myndlistinni. Þaö var ákvöröun
sem ég fékk að taka alveg
sjálf.”
Ákvörðunin:
„Ég var oröin 18 eöa 19 ára
þegar ég loksins tók ákvöröun
um aö gera alvöru úr þessu. Ég
haföi I nokkur ár eftir skólann
veriö i hálfgeröu millibilsá-
standi. Var svona aö athuga
minn gang. En svo tók ég
ákvöröun og fór aö ganga i
kvöldskóla I Myndlistarskólan-
um i Reykjavik.Þarkenndi mér
„Auövitaö tek ég yfirleitt mest
mark á minni eigin kritik...”
Ragnar Kjartansson, sem þá
vareinnigmeð Glit.ogég fóraö
vinna hjá honum viö.lceramik-
skreytingar á daginh. Þetta
miöaöist allt við aö fara utan til
náms f rekar en aö sótjast I skóla
hér, og ekki dró þaö úr mér aö
meðal samstarfsmanna minna I
Glit voru margir myndlistar-
menn, eins og Hringur Jó-
hannesson, Sigurjón Jóhanns-
son, Haukur Dór, og Jónina
Guönadóttir. Mig langaöi til aö
komast i snertingu viö þaö sem
varaö gerast úti. Eftir fjögurár
hjá Glit fór ég svo til Kaup-
mannahafnar, og settist eins og
svo margir islendingar I Aka-
demliö þar. Sá skóli hefur alla
tiö verið hlynntur Islendingum
og þaö gekk alveg ljómandi vel
aö komast þangaö inn. Þetta
var 1967”.
Skólaárin i Höfn:
„Ég var fjögur ár I Kaup-
mannahöfn, og likaöi afskap-
lega vel. Aö sumu leyti var þetta
auövitaö erfitt, en það var svo
mikiö aö skoöa og mikiö aö gera
aö maöur mátti ekkert vera aö
þvl aö mikla fyrir sér erfiöiö.
Námiö i málverkinu viö Aka-
demliö var ansi frjálst, en svo
gat maöur sótt tima og fyrir-
lestra aukalega, og ég var lika I
graflk þarna t.d. Svo var góö
myndlist alltaf á feröinni I Dan-
mörku, auk skólaferöa til ann-
arra landa aö skoöa myndlist.
Slikt er ekki svo auðvelt hér
heima. tslendingar voru margir
I Höfn þá eins og nú, og sam-
heldnin var mikil. Samt var aö-
eins einn Islendingur meö mér i
málverkinu — Jakob Jónsson,
sem sýndi i Bogasalnum I fyrra
en hefur að ööru leyti lftt haft
sig I frammi. Mun fleiri fslend-
ingar voru þá i arkitektúrnum.
En þótt maöur væri á kafi i
myndlistinni, þá var maður þó
ekki einskoröaður viö þetta og
naut þess vissulega að vera I
Höfn yfirleitt. Jú, ég held aö
þetta klassiska islenska bóhem-
lif i Höfn hafi verið viö lýöi þá
eins og oftast. Og samheldni Is-
lendinganna hefur vafalaust
takmarkaö eitthvaö samband
manns viö dani. Kynnin viö þá
dani sem maöur umgekkst voru
hins vegar mjög góö og sterk”.
Að prófa sem flest:
„Nei, ég get ekki sagt hvaðan