Nýja dagblaðið - 28.10.1933, Qupperneq 4

4
N Ý J A
DAGBLAÐIÐ
Það bezta!
Scandiae .davélar
Svendborgar þvottapottar.
H. BIERING
Laugaveg 3. Sími 4550.
Norðlenzkt
dilkakjöt
Kálfskjöt
Svinakjöt
jLifur og hjörtu
Svið
Kjötbúð ReykjaYíkur
Vesturgötu 16. Sími 4769.
w
Odýrast og bezt fæði
reynist alltaf, hvort heldur er á
skipum, matsöluhúsum eða heima-
húsum, þegar maturinn er búinn
til eftir Matreiðslubók Jónínu Sig-
urðardóttur. það er sú bók, sem
alltaf nýtur meðmœla reynslunn-
ar. — Hefir_ uppskrift á yfir 800
réttum. — Fæst hjá öllum bók-
sölum.
Aunáll.
Þingmennirnir eru nú nokkr-
ir komnir til bæjarins. Með
Dronning Alexandrine komu
þeir Ingólíur í Fjósatungu,
Einar Ámason á Eyrarlandi og
Bemharð Stefánsson. Einnig
eru komnir Finnur Jónsson frá
ísafirði, Jörundur Brynjólfs-
son, Kári Sigurjónsson. Með
Esju koma Bjöm á Kópaskeri,
Haraldur Guðmundsson, Páll
Hermannsson, Ingvar Pálma-
son og Þorleifur í Hólum.
Staddir í bænum: Þórólfur
Sigurðsson bóndi í Baldurs-
heimi, Markús bóndi Torfason
frá Ólafsdal, Gísli Jónsson
bóndi Reykjum og Valdimar
Jónsson bóndi á Álfhólum.
Skipafréttir. Gullfoss er í
Kaupmannahöfn, Goðafoss er á
leið frá Vestmannaeyjum til
Hull, Brúarfoss fór frá Leith í
gær á leið til Reykjavíkur,
Dettifoss kom til Hull í gær,
Lagarfoss var á Eskifirði í
gær og Selfoss er í Reykjavík.
Esja lá veðurteppt á Djúpa-
vogi í gær og Súðin kom til
Kristiansand í gærkvöldi kl. 7.
Lyra er á útleið.
Bókaverzlun seld. Kristj. Guð_,
mundsson bóksali á Akureyri
hefir selt bókaverzlun sína
Gunnl. Tr. Jónssyni ritstjóra
íslendings og tekur hann við
henni frá næstu áramótum.
Brimasamt hefir verið við
Suðurströndina í allt sumar,
langt um fram það sem venja
er til, leiði aðeins tvo daga frá
Vestmannaeyjum upp á Rang-
ársanda síðan á miðju sumri.
Frá Stokkseyri komst bátur á
sjó í gær, en afli var lítill, og
smátt það sem það var.
Snjór í Englandi. Samkvæmt
útvarpsfregn í gærkvöldi hafa
vonzkuveður verið í Englandi
undanfarna sólarhringa, storm-
ar og kuldar og snjókoma.
90 ára afmæli átti í gær Sig-
urður Jónsson járasmiður á
Laugaveg 27B.
Útkomu Tímans er frestað
til mánudags vegna anna í
prentsmiðj unni.
Formannaskipti hafa orðið í
Rauðakrossfélaginu. Björgólf-
ur ólafsson læknir hefir látið
af íormannsstörfum, en dr.
med. Gunnl. Claessen hefir
tekið við.
Árni Friðriksson fiskifræð-
ingur er nýlega farinn til
Kaupmannahafnar og situr
þar alþjóðafund fiskifræðinga.
Tveir íslenzkir prófessorar í
Stokkhólmi. Sigurður Nordal
prófessor er nú í Stokkhólmi
og heldur þar fyrirlestra við
háskólann um nokkrar íslend-
ingasögur. Mun hann verða þar
til hátíða. Aðsókn að fyrirlestr-
um Nordals hefir verið mjög
mikil, hafa þeir vakið mikla
eftirtekt, og miklar umræður
meðal háskólastúdentanna. —
Halldór Hermannsson, sem
nokkur ár hefir verið prófess-
or í Vesturheimi er nú einnig
í Stokkhólmi og er þar að rann-
saka gömul íslenzk handrit á
Konunglega bókasafninu, en
þar eru nokkur mjög merk Is-
lendingasöguhandrit. 1 Uppsöl-
um mun hann einnig dvelja
nokkuð og verða við handrita-
rannsóknir á háskólasafninu
þar. í þvi er geymt eitt elzta
handrit, sem til er af Heims-
kringlu og telja sumir vísinda-
menn, að Snorri sjálfur muni
jafnvel hafa skrifað það.
Rauða húsið, sagan sem
byrjar í blaðinu í dag er eftir
frægan enskan höfund, A. A.
Milne. Kunnastur er hann fyr-
ir leikrit sín og kýmnigreinar
í skopblaðinu Punch. Hann hef-
ir og ritað vinsælar barnabæk-
ur. Skáldsögur hefir hann eixm-
ig ritað. G. K. Chesterton hef-
ir sagt um Rauða húsið, að það
sé önnur bezta spæjarasagan,
sem rituð hefir verið.
Óskað er eftir að sem allra
flestir áhugamenn fyrir út-
breiðslu Nýja dagblaðsins komi
þegar þeir eiga hægt með á
afgreiðslu blaðsins í Austur-
stræti 12. Munið síma af-
greiðslunnar og auglýsinga-
skrifstofunnar: 2323.
Áheit á Strandakirkju 10 kr.
(„gamalt áheit“) afhent blað-
inu af E. Th.
Birtið smáar og stórar
auglýsingar í Nýja dagblaðinu.
GErjUN
hefir ávalt fyrirliggjandi allskonar fata- og frakkaefni.
GEFJUNAB-TAUIN
eru hentugustu og ódýrustu efnin í hverskonar fatnað
handa konum og körlum.--------------
Vér höfum nú fært út starfsemi vora svo að við getum
nú saumað drengjaföt (rennilásblússur, pokabuxur o. fl.)
og kvenkápur. Afgreiðum drengjafötin með mjög stutt-
um fyrirvara.-----------------------
Verzlið við GEFJUN, með því móti fáið þér mest fyrir
peninga yðar og þér fáið þá beztu innlendu dúka, sem
völerá.-----------------------------
GEFJUN-sitlubúð og saumastofa.
Laugavegi 10. — Sími 2838.
Félag ungra
Framsóknarmanna
heldur fund í sambandshúsinu mánud-
30. þ. m. kl. 9 stundvíslega.
Húsiiæði óskast
íbúð fyrir barnlaus hjón ósk-
ast 15. nóv. eða 1. des. Fyrir-
framgreiðsla. Upplýsingar 1 síma
2323.
Gengið í gær:
Sterlingspund .. .. kr. 22.15
Dollar..............— 4.67%
100 þýzk mörk ... — 166.62
— gyllini................
— franskir frankar — 27.59
100 belgar.........— 97.99
— svissn. frankar . — 136.21
— lírur...........— 37.18
— finnsk mörk . . — 9.84
— pesetar.........— 58.69
— gyllini.........— 283.50
— tékkóslóv. kr. . — 20.57
— sænskar kr. .. — 114.41
— norskar kr. .. — 111.44
— danskar kr. . .. —100.00
Gullgildi ísl. krónunnar er
52.99 gullaurar.
Þvottakörfur
margar teg.
Barnastólar
kr. 9.50.
Bankastr. 10.
Reykvíkingar!
Enn sem fyr er verzlun mín
vel birg af ýmiskonar harðmeti,
svo sem: Lúðurikling, steinbfts-
rikling, kúlusteinbit, barðflsx
(þorsk),saltflsk (pressaðan), reykt
síld, söltuð sild, lax og hákarl.
Páll Hallbjðrns.,
Laugaveg 55. Sími 3448.
Randa húsið.
Eftir A. A. Milne.
Til John Vine Milne.
Kæri faðir minn!
Þú ert æðimikið hneigður fyrir spæjarasögur, eins
og reyndar allir reglulega sniðugir menn eru og þér
finnst tæpast nóg til af þessháttar sögum. Þegar ég
hugleiði allt það, sem þú hefir gert fyrir mig, finnst
mér ekki megi minna vera en að ég skrifi eina spæj-
arasögu fyrir þig. Hérna er hún. Hún er þér send af
meira þakklæti og kærleika, en ég fái auðveldlega
lýíst með orðum. A. A. M.
Inngangur.
Fyrir nokkrum árum síðan gat ég þess við um-
boðsmann minn, að ég hefði í hyggju að semja spæj-
arasögu. Hann náði sér furðu fljótt eftir ofboðið,
sem á hann kom. Svo leiddi hann mér fyrir sjónir
(rétt eins og heil runa af útgeföndum sýndi honum
sjálfum síðar fram á), að af góðkunnum kímnishöf-
undi við gamanblaðið Punch heimtaði þjóðin fyrst
og fremst gamansögu. Ég var aftur á móti fast-
ákveðinn í því að helga glæpasögum krafta mína.
Árangurinn af því var svo sé, að þegar ég lét á -mér
heyra tveim árum síðar, að ég væri að taka saman
dálítið safn af þulum og vísum handa börnum, lét
umboðsmaður minn og svo útgefandinn ótvírætt í
ljósi þá sannfæringu, að hinar enskumælandi þjóðir
vildu nú umfram allt fá nýja spæjarasögu. Enn liðu
tvö ár, og almenningur hefir rétt einu sinni enn
skipt um skoðun og smekk, svo að það er alveg aug-
ljóst mál, að nú, þegar þörfin á barnabókum er hvað
brýnust og mest knýjandi, þá gengi það hneyksli
næst að setjast við að semja nýja spæjarasögu. Þess-
vegna læt ég mér nægja að semja nú inngang að
nýju útgáfunni af sögunni um Rauða húsið.
Ég er síþyrstur í að lesa spæjarasögur. Einn sólg-
inn bjórþekkjari sagði eitt sinn, að vont öl væri ekki
til, en vera mætti, að ein tegund af öli væri ljúf-
fengari en önnur. Með líku hugarfari tek ég til við
hverja nýja spæjarasögu. En samt sem áður skyldi
enginn ætla, að ég gleipi greinarlaust við öllu. Þvert
á móti hefi ég mínar kreddur og höfundurinn verð-
ur að uppfylla margvíslegar kröfur áður en ég við-
urkenni hæfileika hans. Eitt er það, að ég kýs helzt
spæjarasögur, sem ritaðar eru á enska tungu. Ég
man eftir einni. Þar var sagt frá afarsniðugu morði
og mikil heilabrot um það, hveraig glæpamaðurinn
hefði getað brotizt inn í bókaherbergi þess, sem
myrtur var. En spæjarinn (sagði höfundur sögunn-
ar) „var allur í því að uppgötva það, hvernig morð-
inginn hefði búið sig undir að flýja“. Mér leiðist að
hugsa til þess, að í níu tíundu af öllum spæjarasög-
um í heiminum er morðinginn stöðugt látixm vera að
„búa sig undir að flýja“, í stað þess blátt áfram að
labba sína leið. Spæjarinp, söguhetjan, öll runan af
granuðum mönnum eru látnir komast svo afkáralega
að orði, að manni verður ekki legið á hálsi fyrir það,
þótt manni finnist hvorki eðlileg hrifning maxms,
þegar sá réttí er drepinn né heldur spenningurinn,
þegar sá skakki er grunaður, geti nokkuð nálægt því
bætt fyrir þetta stöðuga flóð af klaufalegum orða-
vaðli.
Um hið mikla ágreiningsmál, ástina, verða skoð-
anirnar æði skiptar, en sjálfur vil ég fyrir mitt leyti,
engin ástamál hafa í spæjarasögum. Lesandi, sem
stendur á nálum að fá að vita, hvort hvítu komin
á kaffibrauðinu voru arsenik eða andlitsduft, má eng-
an veginn við því að vex*a látinn bíða, meðan Roland
þrýstir hönd Angelu „augnabliki lengur en siðvenj-
ur samkvæmislífsins bjóða“. Margt hefði getað skeð
á því eina augnabliki, ef það hefði verið notað á rétt-
an hátt; hægt hefði verið að taka mót af spori eða
finna ný spor, sígarettustubb var hægt að tína upp
og stinga í urnslag. Umfram allt, látum Roland bara
fá bók út af fyrir sig, þar sem hann getur þrýst
hvei’ju sem hann langar til, en í spæjarasögu verð-
ur sá góði maður að halda sér stranglega við efnið.
Um sjálfan spæjarann er það að segja, að ég vil
fyrst og fremst, að hann sé áhugamaður. í raun og
veru er engum blöðum um það að fletta, að slyng-
ustu spæjai’arnir eru atvinnumenn, en það eru slyng-
ustu glæpamennirair líka. í beztu sæjarasögunum er
fanturinn áhugamaður, einn af oss. Við troðum okk-
ur með honum inn í stofu þess, sem myrtur er, og
engin spjaldskrá, engin lögbók eða safn af fingraför-
um gagnar neitt móti honum. Áhugaspæjarinn einn
getur flett grímunni af sökudólginum og opinberað
sekt hans í ljósi kald-skynsamlegra ályktana og með
hjálp þeirrar rökvísi, er felst í járnhörðum og blá-
berum staðreyndunum. Ég ann honum heldur ekki
annara hjálpargagna en þessa ljóss og þessarar rök-
vísi. Burt með lærða spæjarann, manninn með smá-
sjáxía. Hvaða ánægja ætli þér eða mér sé að því, þeg-
ar hálærður prófessorinn rannsakar duftkomið, sem