Nýja dagblaðið - 29.09.1934, Blaðsíða 3

N Ý J A
DAGBLAÐIB
3
NÝJA DAGBLAÐIÐ
Útgefandi: „BlaOaútgáfan h.f."
Ritstjóri:
Gísli Guömundsson,
Tjamargötu 39. Sími 4245.
Ritst jómarskrifstef umar
Laugav. 10. Símar 4373 og 2353.
Afgr. og auglýsingaskrifstofa:
Austurstrœti 12. Sími 2323.
Áskriftargj. kr. 1,50 á mánuði.
f lausasölu 10 aura eint.
Prentsmiðjan Acta.
Þegar Morgunbl.
talar um dýrtíð!!
Hún mun vera ný umhyggja
Morgunbl. fyrir neytendunum
hér í Reykjavík. Það mun
vera í fyrsta skifti nú,- að
Mbl. gerir að umtalsefni dýr-
tíðina hér í þessum bæ, og er
því vert fyrir menn að gera
sér grein fyrir, hversu þessar
fyrstu umræður þess eru skyn-
samlegar og sanngjarnar og
hversu umhyggja þess fyrir
neytendunum á sér djúpar
rætur.
Hvenær hefir Mbl. rætt um
, frúmorsakir dýrtíðarinnar hér
í bænum, lóðaokrið, okrara-
lánin til bygginga og hina liáu
húsaleigu? Aldrei. Hvenæi-
hefir Mbl. rætt um að vöru-
verð hér í bænum væri óþarf-
lega hátt og orsakir þess?
Aldrei. Hvenær hefir það vak-
ið athygli manna á því tvenns-
konar vöruverði sem á sér stað
á einstaka vörutegundum hér
í bænum, eins og t. d. brauð-
um1? Aldrei. Hvenær hefir Mbl.
skilið það og viðurkennt, að
aðal orsökin til þess að m'enn
alm'ennt hér í bænum geta
ekki lifað nema við hátt kaup,
er hin háa húsaleiga, að ménn
sem borga háa húsaleigu fyrir
íbúðir og verða að kaupa vöru
sem er verzlað með eða fram-
leidd í dýrum húsum', verða að
fá kaup sem er í samræmi við
þá tilbúnu dýrtíð, sem þeim!
er boðið að lifa við ? Þetta
hefir Morgunbl. aldrei skilið
eða viðurkennt.
Slík eru heilindi Morgunbl.-
manna, og slík er umhyggja
þeirra fyrir neytendunum hér
í þessum bæ. Þetta þurfa
menn að h afa í huga þessa
dagana þegar þeir lesa hinar
röngu og heimskulegu greinar
í Morgunbl., þar sem reynt
er að æsa almenningsálitið
gegn kjötneyzlunni hér í bæn-
um.. Blaðið bendir m,Önnum á,
beint eða óbeint, að ,borða allt
annað fremur en kjöt, jafnvel
grös, sem eru venjulega
skepnufóður.
En þar sem heilbrigð skyn-
semi veit, að það eina, sem
gæti komið í stað minni kjöt-
neyzlu er aukin fiskneyzla, þá
er ekki úr vegi að benda mönn-
um! á fiskverðið og fiskverzl-
unina hér í bænurn, en þar
mun Morgunbl. telja að ljós
umhyggjunnar fyrir neytend-
unum skíni. Fiskverðið hér í
bænum til neytenda er og hef-
ir verið þetta: 1 kg. af þorski
kostar 0/30, af ýsu 0/40 og af
heilagfiski 1/20, allt með haus
Leikvanáur
Iþróttavellir og leikvellír
Skautafélag Reykjavíkur.
Um sama leyti og ung-
mennafélagar voru að byggja
sundskálann við Skerjafjörð,
var Skautafélag- Reykjavíkur
eitthvert fjölmennasta í-
þróttafélag landsins, og starf-
aði af miklu fjöri. Á Reykja-
Magnús Stefánsson.
víkurtjörninni gekkst það fyrir
skautakapphlaupum, og þar
hafði það æfingasvæði um
þessar mundir. En það var
oft miklum erfiðleikum bundið,
að halda við skautaís á tjörn-
inni, og bar margt til þess.
Því var það, að félagið fór að
svipast um eftir heppilegum
stað fyrir skautabraut. — A
stjórnarfundi, sem haldinn var
og hala blautt upp úr sjónum.
Á sama tíma og fiskverðið
er þetta hér í bænum, er al-
mennt verð á fiski inn í verzl-
anir, sem verkaður er til út-
flutnings, sem hér segir: Af
þorski 9 aura kg. og ýsu 5 til
7 aura kg. — Þetta finnst
Morgunbl. óþarfi að nefna, en
þegar bændur vilja fá „netto“
fyrir kjötið, sem selt er á inn-
lendum markaði 94 til 98 aura
fyrir kg. og að kjötsalan inn-
anlands aðeins bæti upp kjöt-
ið, sem selt er erlendis, þá
segir Morgunbl. mönnum! að
kaupa ekki kjöt, það sé of
dýrt. En það segir meira, það
hefir sagt, að bændur eigi ekki
að fá hærra verð fyrir það
kjöt, sem selt sé á innlendum
rnarkaði en fyrir það sem selt
er erlendis, samanber kjöt-
verðið s. 1. haust, sem Morg-
unblaðið virðist vera ánægt
með. — Hvernig er þetta með
fiskinn ? Fá fiskframleiðendur
kr. 200,00 fyrir skippundið af
þurkuðum fiski, sem seldur er
á erlendum márkaði? Það verð
þurfa þeir að fá ef þessi vit-
urlega! kenning Mbl. á ekki að
einskorðast aðeins við kjöt.
Nei, neytendur í Reykjavík,
áður en þið trúið kenningum
Morgunbl. í þessu efni, þá
sannprófið í þeim heilindin. —
Bændumir múnu kalla Morg-
unbl.-menn síðar fyrir rétt út
af þessu1 máli, á tilheyrandi
vettvangi.
Neytandi.
í félaginu 2. nóv. 1909 var
þetta mál til umræðu, og þá
var stofnaður sjóður til þess
að hrinda þessu máli í fram-
kvæmd. Skautafélagið hafði
aðallega augastað á Melunumi
fyrir vestan kirkj ugarðinn,
sem heppilegum stað fyrir
skautabraut. Var nú leitað til
bæjarstjórnar um það, að fá
þetta svæði til umráða í þessu
skyni, og fékk félagið allgóðar
undirtektir, og mjög bráðlega
loforð fyrir svæði á Melunum,
og styrk til þess að útbúa þar
„skautabraut“.
íþróttasamband Reykjavikur.
Þegar hér var komið bauð
Skautafélagið öllum íþróttafé-
lögum í Reykjavík að taka
þátt í því, að útbúa þarna í-
þróttasvæði, sem Skautafélag-
ið notaði að vetrinum fyrir
skautabraut, en hin félögin
fyrir íþróttavöll að sumrinu,
og vorið 1910 boðaði Skautafé-
lagið til fundar méð íþrótta-
félögum bæjarins í þessu
skyni. Á þeim1 fundi var sam-
þykkt að kjósa 5 menn frá
hverju félagi í stjóm þessa
fyrirtækis, og var það nefnt
íþróttasamband Reykjavíkur.
Frá Skautafélaginu voru þess-
ir 5 menn kosnir:
Ólafur Björnsson ritstjóri,
Múller verzlunarstjóri,
Jón Þorláksson verkfr.,
Smith símámaður,
Sigríður Bjömsdóttir.
Þannig varð þá til fyrsti í-
þróttavöllurinn í Reykjavik.
Hann var fyrst og fremst ætl-
aður fyrir Skautabraut, og þó
var helzt kosið að hafa hann
á Melunum, sem öllum mátti
vera ljóst, að var einhver
allra óheppilegasti staður, sem
kosinn varð, enda reyndist það
svo, að ókleift var að halda
þar við skautaís, og mjög
miklum erfiðleikum var það
bundið, að gera þar sæmilegt
íþróttasvæði, til knattspymu
og annara íþróttaæfinga. Þar
við bættist svo það, að svæðið
sem var afgirt, varð allt of
lítið. Þó var þetta eini í-
þróttavöllur bæjarins fram! yf-
ir 1920, en þá fauk méstöll
girðingin, og gamli íþrótta-
völlurinn var lagðux niður.
Nýi íþróttavöUurinn.
Var nú ákveðið að byggja
nýjan íþróttavöll, stærri og
fullkomnari, og var enn kosið
að byggja hann á Melunum,
enda þótt margra ára reynsla
væri búin að sanna Það, að
þessi staður var óviðunandi.
Þessi nýi íþróttavöllur varð
alldýr, og er þó ófullgerður
ennþá og verður sennilega
aldrei fullgerður, en hann var
opnaður til afnota 17. júní
1926. Vígsluræðuna flutti þá-
verandi borgarstjóri Knud
Zimsen. í þeirri ræðu komst
hann svo að orði (sbr. Mgbl.
18. júní 1926):
„Kvað hann bæjarstjóm
Reykjavíkur ætlast til, að
þarna ætti æskulýður og i-
þróttamenn örugt heimkynni.
Hefði bæjarstjórninni verið
það ljóst, að eitthvað yrði
fyrir unga menn og konur
bæjarins að gera, hvað íþrótta-
líf snerti, og þess vegna væri
þessi nýi völlur til orðinn,
ekki fullgerður enn að vísu, en
þó margfalt betri en hinn.
Óskaði hann síðan að mskulýð-
ur bæjarins mætti eiga þama
einskonar heimili, og á vellin-
um yrði jafnan uppspretta
gleði og hraustleika“.
Óánægjau vex.
Vegna þess meðal annars, að
völlurinn varð ekki fullgerður,
og svo hins, að staðurinn var
óheppilega valinn, fór nú
brátt að bera á óánægju með
hinn nýja völl, bæði þeirra,
sem áttu að njóta hans' til
æfinga, og svo engu síður
þeirra, sem langaði til að
horfa á kappleika íþrótta-
manna við sæmilega aðstöðu.
Fóru nú óðum að heyrast fjöl-
mennar og háværar raddir um
það, að þama hefði aldrei átt
að byggja íþróttavöll, en að
lang ákjósanlegast váeri að
komið yrði upp grasvelli, og
rná vel vera, að þetta hafi
orðið þess valdandi, að ein-
hverju leyti, að bæjarstjórn
hefir ekki ennþá látið fullgera
völlinn.
Framsóknanneim benda á
úrræði og krefjast skjótra
aðgerða.
Við kosningar til bæjar-
stjómar í Reykjavík árið 1930
hafði Framsóknarflokkurinn í
fyrsta sinni menn í kjöri, og
efstan á sínum lista hafði
flokkurinn einn af áhugasöm-
ustu og beztu íþró.ttamönnum
landsins, Hermann Jónasson,
núverandi forsætisráðherra.
Eitt af þeim aðalmálum, sem
Hermann Jónasson hóf þá
baráttu fyrir, var það, að
bæjarstjóm yrði að koma upp
viðunandi íþróttavöllum og
leikvöllum handa bæjarbúum,
ásamt skemmtigörðum, þar
sem menn gætu notið frí- i
stunda sinna í hreinu lofti,
og fjarri göturyki og skark-
ala bæjarlífsins. Hann benti á
það, að bæjarstjórn ætti að
taka landið sunnan Laufás-
vegar og suður með Öskju-
hlíð, allt að Skerjafirði, og
gera það að skemmtigörðum
og íþróttavöllum, en sjóbað-
stað við Nauthólsvík í Skerja-
firði.
Þessari baráttu hafa svo
Framsóknarmenn haldið áfram
síðan, en íhaldsmenn hafa
verið tregir, og dregið málið á
langinn. Þó mun nú svo kom-
ið, að meirihluti bæjarbúa sé
orðinn þessu máh fast fylgj-
andi, og eru nú allar líkur til,
að þetta mál nái fram að
ganga á næstu árum. Með
því móti þó, að allir þeir sem
þessu máli eru fylgjandi, haldi
því fast fram við bæjarstjórn.
íþróttamenu og skólastjórar
bæjarins sameinast um aS
fylgja fram þessum málum.
Á fundi sem íþróttamenn og
skólastjórar bæjarins sátu 23.
apríl í vor, var samþykkt svo-
hljóðandi tillaga um nýjan
íþróttavöll:
„Vegna þess, að núverandi
íþróttavöllur á Melunum er
mjög ófullkominn og fullnægir
hvergi nærri þeim kröfum,
sem gerðar eru til slíkra í-
þróttavalla, hvorki af áhorf-
enda hálfu né íþróttamanna,
skorar fundurinn á bæjar-
stjórn Reykjavíkur að veita á
næstu fjárhagsáætlun (árið
1935) nægilegt fé til bygging-
ar nýs íþrótta- og knatt-
spyrnuvallar (Stadion) og að
stjórn I. S. I. fyrir hönd í-
þróttamanna, fái að vera með
í ráðum um legu leikvallarins,
gerð og byggingu“.
Þar sem óðum líður að þeim
tíma, að bæjarstjómin fari að
undirbúa fjárhagsáætlun næsta
árs, verður að vænta þess, að
þeir aðilar, sem gerðu þessa
tillögu og samþykktu hana,
fylgist nú vel með því, að
bæjarstjómin taki liana full-
komlega til greina, og Fram-
sóknarmenn munu halda á-
fram' baráttunni fyrir þessum
málum, þar til fullnaðarsigur
er unninn.
Framh. á 4. síðu.
Nýkomin i bókaverzlanir:
Kennslubók í bókfærslu I
til notkunar í skólum, á námskeiðum og við
sjálfsnám, eftir Árna Björnsson, hagfræðing.
‘Bókfærslukunnótta er nú orðin einhver nauðsyn-
legasta þekking fyrir svo að segja hvern mann,
og ætti þessi bók þvi að geta komið að nokkru
gagni fyrír þá, sem vilja afla sér þekkingar i bók-
færslu með eða án aðstoðarkennara. - Reiknings-
skráin aftast í bókinni gerir hana hentuga sem
handbók, jafnvel fyrir þá sem lengra eru komnir,
þar eð hún skýrir í töfluformi á mjög ljósan hátt
ýms vafaatriði i bókfærslu, sem koma fyrir að
heita má daglega. Verð bókarinnar er kr. 5,25
innb. i stift band. Aðalútsala hjá:
Kókiivisrsliui - Sími Z72ÍI