Nýja dagblaðið - 21.02.1936, Blaðsíða 2

2
N Ý J A
DAGBLAÐIÐ
Tilkynning
frá nýbýlastjóm
Þeiry sem hugsa sér að reisa nýbýli á yfirstandandi
ári, og óska stuðnings til þess samkvæmt lögum um
nýbýli og samvinnubyggðir, sendi umsóknir fyrir 1. apríl
n. k. til nýbýlastjóra, Steingríms Steinþórssonar búnað-
armálastjóra.
Gögn þau er umsækjanda ber að senda með um-
sókninni eru þessi:
1. Afrit af tveím síðustu skattframtölum hans, staðfest
af viðkomandi skattanefndum.
2. Vottorð frá hreppstjóra og formanni búnaðarfélags
um það, að hann hafi þá þekkingu á búnaði sem
nauðsynleg verður að teijast, og hafi starfað við
landbúnað minnst 2 ár.
3. Vottorð kunnugra og málsmetandi manna um að um-
sækjandi sé reglu- og ráðdeildarsamur.
4. í landi hvaða jarða eða á hvaða stað hann hugsar
sér að reisa nýbýli, og skal þar nánar tiltekið:
a. Hvernig umráðarétti yfir landinu er varið.
b. Hvort landið sé veðsett, hverjum og hvernig.
o. Hve landið er stórt og hverjir kostir og hlunnindi
fylgja því, hvort ræktað land fylgi og hve mikið.
d. Hvernig byggingar hann hugsar sér, og úr hvaða
efni (steypu, hleðslugrjóti, torfi, timbri) og hvern-
ig háttað er byggingarefni á staðnum.
e. Hvort hann hugsar sér að koma nýbýlinu upp á
einu ári, eða lengri tíma, og á hvaða framkvæmd-
um hann hyggst að byggja,
f. Hvernig búskap hann hyggst að reka á nýbýli.
5. Aðrar upplýsingar er umsækjandi telur máli skifta.
Þeir sem þegar hafa sent umsóknir áminnast um
að senda þegar þær upplýsingar sem að framan eru
nefndar, að svo miklu leyti sem þeir ekki hafa gert
það áður.
Þeir, sem hugsa sér að hefja undirbúning að sam-
vinnubyggðum eða nýbýlahverfum, tilkynni það nýbýla-
stjóra, er mun taka málið til rækilegrar athugunar og
rannsóknar,
Björn Konráðsson
Sormaður
Bjarni Ásgeírsson. Bjarní Bjarnason.
Odýrar vðrur.
Matskeiðar frá 0,20
Matgafflar frá 0,20
Teskeiðar f: á 0,10
Vatnsglös frá 0,30
Tínglös frá 0,50
Desertdiskar frá 0,35
Asjettur, gler, frá 0,25
Barnakönnur frá 0,60
Sjálfblekungasett á 1,50
Litunarkassar, barna 0,35
Höfuðkambar, filabeiu 1,25
Höfuðkambar, srartir 0,35
Hárgreiður frá 0,50
Handsápur frá 0,40
K. Einarsson
& Björnsson
Baukastræti 11
Dansleikur á Garðí
laugardaginn 22. þ. m.,
kl. 10 síða.
Aðgöngumiða má panta hjá
skemmtinefnd Garðs.
Allir háskólaborgarar vel-
komnir meðan húsrúm leyfir
Stjórnin.
Kviðið
ekki
e r f i ð i
þvotta-
dagsins.
Leggið
aðeins
þvottinn
nætur-
langt í
PERÓ-
jþ væli -
þá nást öll óhreinindi fyrir-
hafnarlaust burtu.
TILKYNNING.
Lokað föstudag og laugardag-
vegna málníngar á búðinni.
SOFFÍUBÚÐ.
H. f. Eimskipaiélag íslands
Aðalfundur
/
Aðalfundur Hlutafélagsins Eimskipafélags Islands,
verður haldinn í Kaupþingssalnum í húsi félagsins í
Reykjavík, laugardaginn 20. júní 1936 og hefst kl. 1 e.h.
Dagskrá s
I. Stjórn félagsins skýrir frá hag þess og framkvæmd-
um á liðnu starfsári, og frá starfstilhöguninni á yf-
irstandandi ári, og ástæðum fyrir henni, og leggur
fram til úrskurðar endurskoðaða rekstursreikninga
til 31. desember 1935 og efnahagsreikning með at-
hugasemdum endurskoðenda, svörum stjórnarinnar og
tillögum til úrskurðar frá endurskoðendum.
2. Tekin ákvörðun um tillögur stjórnarinnar um skipt-
ingu ársarðsins.
3. Kosning fjögra manna í stjórn félagsins, í stað þeirra
sem úr ganga samkvæmt fólagslögunum.
4. Kosning eins endurskoðanda í stað þess er frá fer,
og eins varaendurskoðanda.
5. Umræður og atkvæðagreiðsla um önnur mál, sem
upp kunna að verða borin.
Þeir einir geta sótt fundinn, sem hafa aðgöngu-
miða. Aðgöngumiðar að fundinum verða afheutir hlut-
höfum og umboðsmönnum hluthafa á skrifstofu félags-
ins í Reykjavík, dagana 16. og 18. júní næstk. Menn
geta fengið eyðublöð fyrir umboð til þess að sækja
fundinn á aðalskrifstofu félagsins í Reykjavík.
Reykjavík 18. febrúar 1936
Stjórnin.
Fólkítötrum
Fjórar bækur eftir Halí-
dór Kiljan Laxness.
V.
Síðasta saga Laxness, „Sjálf-
stætt fólk“, er úr sveitiuni.
Bjaitur er vinnumaður i 18 ár
á heimili hreppstjórans og safn-
ar á þeim tíma litlum efnum
til að gera nýbýli á heiðum.
Ilann vill vera sjálfstæður, og
hin ianga þjónusta hans á stór-
bænum hefir myndað í honum
uppréistarkennda beiskju, gagn
vart húsbændunum. Sú beiskja
og sjálfstæðisþráin knýja hann
•áfram við landnámið. Hann
kaupir eyðikotið, byggir lítinn,
fátæklegan bæ, flytur þangað
i)ústofn sinn, og konu, sem son-
itr hreppstjórans hefir dregið á
tálar, og hin kæna hreppstjóra-
í frú lokkað til að giftast Bjarti.
j í nýbýlinu byrjar hin harða
! lífsbarátta. Konan er nauðug,
; með hug sinn annarsstaðar.
! Húsakynnin léleg, maturinn að-
I allega soðin saltkeila og graut-
ur. Engin mjólk, því að skuldir
1 fyrir jörð og bæ verða að
ganga fyrir öllu. Síðan koma
| hin löngu baráttuár einyrkjans
i á heiðinni. Kona Bjarts deyr af
! harðrétti og sorg eins og kona
Brands prests hjá Ibsen. Barn
; hennar, Ásta Sóllilja, lifir, og
kallar Bjart föður sinn. Bjart-
ur giftist í annað sinn, og á
: nokkur börn. En sú kona vesl-
ast iíka upp af þjáningum og
harðrétti, en móðir þeirrar
konu lifir með Bjarti, eins og
hermaður í langvinnri styrjöld,
sem kúlurnar vilja ekki hitta.
Að lokum kemur nýi tíminn til
Bjarts, eins og að Óseyri við
i
Axlarfjörð. Kaupfélag rís upp
við fjörðinn. Kaupfélagsstjór-
inn er stjómmálamaður, verð-
ur síðan bankastjóri og ráð-
herra. Sósíalismi, kommúnismi,
verkföll og stéttabarátta gerir
vart við sig. Að lokum hefir
Bjartur með óhemju sjálfsfóm
borgað jörðina og fjölgað fénu
með stríðsgróðanum. Nú er
hann orðinn stórbóndi eins og
hreppstjórinn. En ókyrrð ald-
arandans nær til hans líka.
Bjartur vill byggja og byggja
stórt. Kaupfélagið ýtir honum
til að taka stórt lán, en í miðju
kafi er lánstraustið þrotið og
húsið hálfgert og verra til
íbúðar en gamla landnámskot-
ið. Að lokum eru Sumarhús tek-
in af honum. Bjartur lendir í
kaupstaðnum í kynningu við
kommúnista sem eru í verk-
falli, er hungraður og peninga-
laus og etur hjá þeim illa feng-
inn brauðbita. Þessi atburður
lamar í bili sjálfstraust hans.
En það varir ekki lengi. Hann
er útlægur úr Sumarhúsum.
Orrustulíf hans er endað með
fullkomnum ósigri. En kjarltur
hans er ekki bilaður. Hann
gefst ekki upp, en leitar sér að
nýju heiðarkoti.Konur hans eru
báðar dánar og böm hans dá-
in eða tvístruð í ýmsar áttir.
En Ásta Sóllilja, barn hrepp- j
stjórasonarins fylgir honum í
útlegðina, eftir að hafa á fá- '
um árum tæmt nokkumvegin?i 1
eins mikið af beiskju lífsins, j
eins og Bjartur á langri æfi.
Hetjuskapur Bjarts bilar aldr- :
ei, nema ef vera skyldi í stuttri
samleið . við kommúnistana. j
Hann er stálhraustur, sívinn- j
andi, sífelt öruggur til varnar
og sóknar, hvort sem heldur er
að rata í blindsvörtum stór-
I hríðum, eða að vinna holdvot-
ur og svangur í kraparigning-
J um. Inn í þetta dapurlega æfin-
! týri koma svo ýmsar minni
| persónur, bændur og sveitakon-
, ur, prestur, hreppstjóri, nú-
tímaspekúlantar, berklaveikur
barnakennari, ung eftirlætis-
stúlka úr kaupstaðnum, sem
betur myndi hafa fengið sinn
biæ í Los Angeles en í Firðin-
um á íslandi. Auk þess koma
ýms nýleg smáatvik úr sögu
siðustu ára inn í söguna, svo
sem fjáfdrápsmál drauganna í
Húnaþingi, Móakotsmálið, part-
ar úr umtöluðum fermingar- •
ræðum í útvarpinu o. s. frv.
Ömurleiki fátæktarinnar er enn
átakanlegri í sögunni af Bjarti,
heldur en barátta Sölku Völku
og mátti þó litlu á bæta.
(Framh.). J. J,