Nýja dagblaðið - 12.03.1936, Blaðsíða 1
4. ár.
Reykjavík, fimmtudaginn 12. marz 1936.
60. blað
Litla Bandalagid loiar
að ganga úr Þjóðabandaiagiim með Frökkum, efi
Locarnosamnixigarmr verða ekkí haldnir.
T veir dómar
Lögmaður kveður upp ósamhljóða
Frönsk blöö telja sennilegt, aö Belgia og Rúss-
land geri pað sama.
dóma í tveimur hliðstæðum málum,
sem risið hafia út afi hlaðaskuldum.
EStír Pál Magnússon lög'Sræöing’ frá Vallanesi.
AFULLTRtJARÁÐSFUNDI
LITLA BANDALAGSINS,
sem haldinn var í Genf í gær,
var tekin sú ákvörðun, að ríki
bandalagsins, Júgóslavía, Rúm-
enía og Tékkóslóvakía, skuli
styðja Frakka á hverju sem
gangi, og vera reiðubúin að
fylgja þeim úr Þjóðabandalag'-
inu, ef Locarnosáttmálinn verð-
ur ekki haldinn.
Frönsk blöð fullyrða, að
Belgía myndi einnig fylgja
Frakklandi úr Þjóðabandalag-
inu, og jafnvel Rússland.
Eru frönsku blöðin í gær yf-
ifleitt á einu máli um það,
hvaða flokki, sem þau tilheyra,
að lífsnauðsyn sé að slaka í
engu til við Þjóðverja, og segja
flest þeirra, að ekki tjái annað
en framfylgja þeirri kröfu með
ýtrasta harðfylgi, að alþjóða-
samningar séu haldnir.
Franska stjómin mótmælti í
gær þeim orðrómi, að hún
myndi sætta sig við þá lausn
á hervæðingu Rínarhéraðanna,
að tala hermannanna væri tak-
mörkuð og Þjóðverjar byggðu
þar eigin vígi.
Jafnframt lýsti stjómin því
yfir, að hún hafi enn ekki gert
neitt til almennrar hervæðing-
ar, aðeins fært tiltækan herafla
nær landamærunum.
Af ráðstefnu ríkjanna, sem
standa að Locarnosamningun-
um, er það kunnugt, að Frakk-
ar halda því fram, að ekki tjái
að semja við Þjóðverja fyr en
þeir hafi dregið her sinn til
baka úr Rínarhéruðunum. Ann-
ars sé réttmæti samningsbrots-
ins í raun og veru viðurkennt.
Sieindó r
bíður h nn fyrsia ósigur
í baráiiunni fyrir sér.
réttindum sínum
Kosning sérleyfishafa í skipu-
lagsnefnd fólksflutninga lauk í
gær.
Hafði Steindór Einarsson
borið fram sérstakan lista, en
Bifreiðastöð Reykjavíkur ann-
an. Var einskonar kosninga-
bandalag milli þessara tveggja
aðila og gerði Steindór með
stuðningi Shell og annara góð-
vina sinna, allt sem stóð í hans
valdi til þess að koma að a. m.
k. tveim mönnum.
Þriðji listinn var studdur af
andstæðingum Steindórs.
Úrslitin urðu þau, að Stein-
dórslistinn fékk 9 atkv. og kom
að Steindóri sjálfum. B. S. R.-
listinn fékk 6 atkv. og kom
engum að. Andstæðingalisti
Steindórs fékk 18 atkv. og kom
að Sigurjóni Danivalssyni og
Ivristjáni Kristjánssyni á Ak-
ureyri.
Hefir Steindór því beðið full-
kominn ósigur í kosningunni og
er þetta eiginlega hans fyrsti
ósigur í baráttunni fyrir sér-
réttindum sínum.
I skipulagsnefndinni eiga sex
menn sæti, ríkisstjórnin skipar
þrjá.
Fyrir ca. tveim árum fól blað-
ið „Lögrétta“ lögfræðingi í
Rvík að innheimta fyrir sig
útistandandi skuldir. Var hvort-
tveggja, að þetta þótti eklci
sæta tíðindum, enda varð ekk-
ert blaðanna til að gera inn-
heimtu þessa, eða málsóknir
þær, sem. af henni leiddu, að
umtalsefni.
Á öndverðu s. 1. ári fól gjald-
keri „Tímans“ mér að inn-
heimta nokkrar útistandandi
skuldir þess blaðs hjá mönn-
um, sem hann taldi hafa góðar
ástæður til að greiða skuldir
sínar. — Var skuldurum, svo
sem venja er til, fyrst sent
kröfubréf og þeiní gefinn kost-
ur, með nægum fyrirvara, að
semja um skuldirnar, svo að
ekki þyrfti að beita málsókn.
Ég var varla byrjaður á
þessari innheimtu, er Morgun-
blaðið og blaðið „Frams8kn“
hófu árásir á Framsóknar-
flokkinn út af henni. Gáfu blöð
þessi í skyn, að hér væri um
ósæmilega fjárheimtu að ræða,
því að það bæri ekki að ætlast
til, að menn greiddu blað, sem
þeir hefðu aldrei gerzt áskrif-
endur að, enda þótt þeim hefði
verið sent það að staðaldri og
þeir notfært sér það.
Innheimtutilraunir mínar
báru, eins og gerist, misjafnan
árangur. Margir greiddu eða
sömdu um greiðslu, enda var
þeim sýnd fullkomin sanngimi
er til samninga kom. Sumir
brugðust hinsvegar illa við og
kváðu sig alls ekki skylda til
að greiða blaðið. Báru þeir fyr-
ir sig nákvæmlega sömu við-
skiptakenninguna, sem Morgun-
blaðið og blaðið „Framsókn"
höfðu þá fyrir skömmu boðað.
Má telja alveg víst, að þessi
skrif umræddra blaða hafi átt
sinn þátt í því, að þessir menn
kusu heldur að láta lögsækja
sig, en semja um skuldir sín-
ar. — Og fari nú svo, sem eng-
inn vafi er á, að þeir tapi mál-
unum fyrir hæstarétti, geta
þeir þakkað þessum blöðum, að
þeir verða, um það er lýkur, að
greiða, ekki einungis skuld
sína, heldur og kostnað við
málaferli, sem nemur hærri
upphæð en skuldin sjálf.
Það, sem einkum gerir þessi
afskipti umræddra blaða víta-
verð, er það, að þeim hlaut að
vera kunnugt um, að fyrir lá
ársgamall lögmannsdómur, ó-
haggaður, um þetta efni frá
því í Lögréttumálunum fyr-
nefndu. Sá dómur kvað alveg
skýrt á um greiðsluskyldu við-
takanda blaðs í nákvæmlega
sömu tilfellum, sem hér var um
að ræða. Kenningar þessara í-
haldsblaða miðuðu þess vegna
ekki einasta að því að koma
inn hjá almenningi röngum og
siðspillandi skoðunum í við-
skiptum, heldur gátu þær orðið
til þess að lokka fjölda manna
út í algerlega vonlaus málaferli.
Aðalástæðan til þess að ég
rita þessa grein, er þó ekki
fymefnd framkoma þessara
blaða, heldur dómar, sem ný-
lega voru kveðnir upp af lög-
manni í nokkrum af þessum
málum. Þegar ég höfðaði mál-
in, var ég ekki í neinum vafa
um hvernig þeim myndi reiða
af fyrir undirrétti. Mér var
kunnugt um hinn fyrnefnda
lögmannsdóm í nákvæmlega
samskonar máli „Lögréttu", og
með því að sá dómur var órask-
aður, var ég ekki í neinum
vafa um að dómar í þessum
málum „Tímans“, myndu hljóða
alveg eins. Mér kom þess vegna
mjög á óvart, er ég fékk dóma
í málunum, sem fóru gersam-
lega í þveröfuga átt við „Lög-
réttudóminn“, sem kveðinn var
upp tæpum tveim árum áður
af sama dómara. — Til þess að
menn geti af eigin sjón geng-
ið úr skugga um, að hér er
rétt frá skýrt og að málsástæð-
ur í þessum málum eru ná-
kvæmlega þær sömu, birti ég
hér „Lögréttudóminn“ og dóm
í einu máli „Tímans“.
„Ár 1934, laugardaginn 17.
marz var í gestarétti Reykja-
víkur í málinu 439/1933
Magnús Thorlacius
f. h. Þorsteins Gíslasonar
gegn
Stefáni Diðrekssyni
kveðinn upp svohljóðandi dóm-
ur:
Mál þetta er, eftir heimild í lög-
um nr. 59, frá 10. nóv. 1905 höfðað
fyrir gestaréttinum með utanrétt-
arstefnu dags. 5. ágúst þ. á. af
Magnúsi Thorlaciusi cand. jur., t.
Frh. á 3. gíðu.
Fundarsfaöur Þjóðabandalagsins iluttur
til London fyrir tilmæli Breta.
RÁÐSTEFNA ríkjanna, sem
stóðu að Locamo-samn-
ingunum, hefir verið flutt til
London frá París. Heldur hún
þar áfram í dag.
Jafnframt hefir verið ákveð-
ið að fundur Þjóðabandalags-
ins skuli ekki haldinn í Genf
að þessu sinni, heldur í St.
James höll í London. Fundin-
um hefir jafnframt verið frest-
að til laugardags.
Hefir þetta hvorttveggja
verið gert eftir óskum ensku
stjórnarinnar.
Frönsk og belgisk blöð eru
yfirleitt ásátt með það, að
CHURCHILL
UM VÍGBÚNAÐ ÞJÓÐ-
VERJA OG HITLER
LRP. 10./3. FÚ.
í áíramhaldsumræðu um
landvamamálin flutti Churchill
ræðu í neðri málstofu brezka
þingsins í gær, og komst þá
meðal annars svo að orði um
vígbúnað Þýzkalands: Geysi-
legt vandamál liggur fyrir
Þýzkalandi, ef það heldur á-
fram að vígbúast. Síðan Iiitler
komst til valda, hefir Þýzka-
land eytt sem svarar 1500 mill-
jónum sterlingspunda til hem-
Frh. á 4. síðu.
íundarstaður Þjóðabandalags-
ins skuli fluttur til London. í
ítölskum blöðum kveður við
annan tón og segir eitt blaðið
m. a. að Þjóðabandalagið hafi
„glatað allri blygðunartilfinn-
ingu með því að flytja sæti sitt
frá strönd Genfarvatnsins til
Thamesárbakkanna* ‘.
Flandin mætir fyrir Frakka
og Grandi fyrir ítali. (FÚ).
Almenni borg'arafund-
urinn í Hafnarfirði
varð íhaldlnu fil sárra vonbrigða.
Almenni borgarafundurinn í
Hafnarfirði, sem Morgunblaðið
skýrði frá í gærmorgun, að
haldinn yrði þá um daginn til
þess að mótmæla nauðungar-
uppboði á nautgripum 111
greiðslu á verðjöfnunargjaldi,
fór á annan veg en blaðið og
íhaldsforingjarnir hér í bænum
hófðu gert sér vonir um.
Var fundurinn haldinn í því
skyni að koma á stað uppþoti
og æsingum í Hafnarfirði gegn
s k: pulagningu mj ólkursölunnar.
Formlega boðuðu til fundar-
ins mjólkurframleiðendur þeir,
sem nauðungaruppboðið er gert
hjá (kaupmennirnir Þorsteinn
Bjömsson, ólafur Runólfsson
og Guðmundur Magnússon), en
fögnuður Morgunblaðsins í gær-
morgun út af þessu fundar-
haldi gaf það til kynna, að
íhaldið stæði á bak við. Var
það líka viðurkennt á fundin-
um af þorleifi Jónssyni bæjar-
fulltrúa og auk hans höfðu sig
þar mest í frammi Ólafur
Þórðarson bæjarfulltrúi og
Bjarni Snæbjörnsson læknir til
þess að tala máli uppreisnar-
innar.
Fundurinn hófst kl. 4 síðd.
og stóð í rúma 4 klst. Var
fundarsalurinn troðfullur allan
tímann og er talið að á fjórða
hundrað manns hafi sótt fund-
inn. Frh. á 4. síðu.