Nýja dagblaðið - 24.07.1936, Page 3

N Ý J A
DAGBLAÐIÐ
3
Sundhallarmálið
Fjandskapur íhaldsins til Sundhallar í Reykja-
vík sannaður. — Það mótmælti fjáriramlögum
ríkisins til byggíngarínnar.
Þmgmenn íhaldsSL leidd&r sem vitni
NÝJA DAGBLAÐIÐ
Úigefandi: Blaðaútgáfan h.f.
Ritnefnd:
Guðbrandur Magnússon,
Gísli Guðmundsson,
Guðm. Kr. Guðmundsson.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
pórarinn pórarinsson.
Ritst j órnarskrifstof ur:
Hafn. 16. Símar 4373 og 2353.
Afgr. og auglýsingaskrifstofa
Hafnarstr. 16. Sími 2323.
Áskriftargjald kr. 2,00 á mán.
í lausasölu 10 aura eint
Prentsm. Acta.
I Sími 3948.
Saimir að sök
Kveldúlfs- og- Morgunblaðs-
menn hafa verið óheppnir á
þessu sumri. En þrjár hrak-
farir hafa þeir farið eftirminni-
legastar.
Þeir ætluðu að reyna að
stöðva síldarflotann, og settu á
laggimar verkfallsnefnd til að
sjá um stöðvunina. Þetta fyrir-
tæki misheppnaðist með öllu,
og það svo átakanlega, að for-
maður verkfallsnefndarinnar
varð manna fyrstur til að sigla
skipi sínu norður til síldveið-
anna. Jaínvel ákveðnustu í-
haldsmenn lofa nú hamingjuna
fyrir, að þetta skaðræðisverk
skyldi ekki takast.
Þeir réðust með óskapleg-
ustu fáryrðum á ríkisstjómina
fyrir það, að henni skyldi hafa
dottið í hug að gera tilraun til
að fá danska flugvél hingað til
að aðstoða við landhelgisgæzlu
og síldarleit. En þegar ósköpin
stóðu sem hæst, kom það upp
úr kafinu, að tillagan um þetta
hafði verið borin fram af
Magnúsi Guðmundssyni og
hlotið eindreginn stuðning
beggja fulltrúa íhaldsflokksins
í lögjafnaðamefndinni. Og
Moggadótið er nú orðið að at-
hlægi um allt land fyrir frum-
hlaup sitt.
Loks hefir það sannast nú í
sumar, e. t. v. betur en nokkru
sinni fyr, að íhaldsmenn í
Reykjavík vinna að því að
breiða út ósannar sögur um Is-
land erlendis, í þeim lítilmann-
lega tilgangi, að reyna á þann
hátt að ná sér niðri á póli-
tískum andstæðingum, sem
hafa það eitt til saka unnið, að
eiga meira traust hjá þjóðinni
en íhaldið. Og Mbl. hefir með
grunnhygnislegu framferði
sinu orðið til að afla þessara
sannana.
En slysasaga Morgunblað3-
liðsins heldur enn áfram að
endurtaka sig.
Fyrir nokkmm dögum fundu
„moðhausamir" upp á því
snjallræði að reyna nú að gera
gangskör að því að telja bæj-
arbúum trú um, að það væri
fyrst og fremst íhaldsflokkur-
inn(!) sem hefði beitt sér fyr-
ir byggingu sundhallarinnar
hér í Reykjavík, en að stjóm-
arflokkarnir, og þá einkum
Framsóknai’flokkurinn, hefðu
verið hinir raunverulegu mót-
stöðumenn málsins!
„Getur ekkert gert vel
gengur þó með spert stél“.
Það mætti margur ókunnug-
ur halda, að íhaldsmenn væru
nú búnir að taka ástfóstri við
Sundhöllina í Reykjavík, því
daglega má sjá í Mogganum
stórar fyrirsagnir um þetta
mál. Vart mun þó þessu þannig
varið. íhaldsmenn fylgja ekki
stórum umbótamálum með
heilum hug. En hitt má vel
vera, að íhaldsmenn séu nú
fyrst að koma auga á það, að
þeir hafi margt illa gert í
þessu máli. Ihaldsmenn eru æf-
mlega á móti umbótamálum á
meðan þeir þora það. En þegar
kjarkurinn er þrotinn, þá emja
þeir. Þessar upphrópanir í
Mogga nú síðustu daga er emj-
an íhaldsins.
Það eru álög á íhaldinu, að
það getur ekkert gert vel, en
það langar til að bera sig
mannalega og gengur því með
spert stél.
Hér í blaðinu hefir nú síð-
ustu daga verið sýnt fram á
óheilindi íhaldsins í sundhallar-
málinu, og Reykvíkingum og
öðrum sem þessu máli eru
kunnugir er það vel ljóst, að
íhaldið hefir gert allt sem það
hefir megnað til þess að tefja
og ófrægja sundhallarmálið og
stuðningsmenn þess. Þetta er
veruleiki sem ekki verður á
móti mælt og væri nær fyrir
íhaldið að taka þessum raunum
með nokkurri karlmennsku en
að gefa sig lítilmennskunni svo
á vald, að það afneiti sínum
fyrri gjörðum. Mun jafnvel
mörgum íhaldsmanni þykja
hneisa flokksins nóg fyrir af-
skiptin af þessu máli, þó ekki
sé þar enn við aukið.
Ef íhaldsmenn skyldu vera
búnir að gleyma fyrri afskipt-
um sínum af sundhallarmálinu,
þá þykir hlýða að leiðbeina
þeim þar um í stuttu máli.
Þegar Jónas Jónsson bar
sundhallarmálið fyrst fram á
Alþingi snerist íhaldið allt á
Það er að vísu vitað, að „moð-
hausamir“ fylgjast illa með
gangi mála og hafa yfirleitt lít-
inn áhuga fyrir staðreyndum.
En það þarf líka meira en með-
an sljóleika í hugsun, til að
velja sér svo óheppilegan vett-
vang til baráttu.
Nýja dagblaðinu hefir hér-
með gefizt alveg sérstaklega
gott tilefni til þess, að gera
bæjarbúum það kunnugt einu
sinni enn, að íhaldsmenn eru
sannir að sök um fjandskap-
inn við sundhöllina.
íhaldsmennirnir, sem í dag
fá að lesa ræður samherja
sinna á Alþingi um sundhallar-
málið, mega þakka Mbl. fyrir
greiðann.
móti málinu, aðallega með þeim
forsendum, að þetta væri bæj-
armál, sem þinginu kæmi ekki
við.
Skulu hér tilfærð ummæli
nokkurra íhaldsmanna um
málið:
Jón Magnússon:
„Það sem mér finnst auk
þess mjög athugavert, er, að
þingið fari upp úr þurru að
taka upp mál, sem er sérstakt
bæjarmál. * Sundlaugin á að
vera kostuð af bænum, þó að
vitanlega fleiri en bæjarbúar
geti haft gagn af henni. — Tel
ég rétt að láta bæjarstjómina
eina um þetta“.
(Alþ.tíð. 1923 C. 1091—92).
Magnús Guðmundss.:
„En ég saknaði þess, að
hæstv. dómsmálaráðh. (J. J.)
færði rök að því, af hverju
hann vill gera Reykjavík svo
mikið hærra undir höfði, um
framlög til sundhallar heldur
en öllum öðrum kaupstöðum og
sveitarfélögum landsins, er að-
eins hafa fengið Vs hluta
greiddan úr ríkissjóði. En í
þessu frumvarpi er farið fram
á, að Reykjavík fái helming
frá ríkinu.-------Og ég vil
segja, að Reykjavík á áreiðan-
lega ekki verra með að byggja
þessa sundhöll af eigin ramleik,
heldur en ýms sveitarfélög eiga
með að koma upp smærri sund-
laugum“.
(Alþ.tíð. 1928 B. 1681).
Jón Ólafsson:
„Hitt þykist ég mega segja,
að bæjarstjómin muni ekki
veita fé til byggingar sund-
hallar úr bæjarsjóði. Að
minnsta kosti erum við íhalds-
menn í bæjartjóm þeirrar
skoðunar, að bærinn geti ekki
veitt til sundhallar 200 þús.
kr.“.
(Alþ.tíð. 1928 B. 1691).
Jón Auðunn Jónsson:
„Um styrk til Reykjavíkur
sérstaklega virðist mér stund-
um gengið of langt þegar bor-
ið er saman við aðra kaupstaði
landsins".
(Alþ.tíð. 1928 B. 1698).
Halldór Stelnsson:
„Ég býst ekki við að það
þyki rétt, að Reykjavík fái for-
réttindi um fjárframlög fram
yfir það, sem verið hefir. Auk
þess vil ég benda á, að mér
þykir minni þörf á að leggja
þetta mikla fé fram hér, en
annarsstaðar, því að margar
hendur vinna létt verk eins og
kunnugt er. Hér er samankom-
inn fjórði hluti landsbúa. Og
höfuðborg landsins dregur á
íbúð
2—3 stoSur og eld-
hús með nýtízku '
þægindum óskast
til leigu 1. okt. n.k.
Uppl. í síma 3948.
Notið
Sjafnar-sápur.
margan hátt að sér fé af öllu
landinu. — — — Hér á að
byggja sundhöll, en annars-
staðar á að byggja sundlaugar,
svo að, að því leyti er lengra
gengið hér um fjárframlög af
hálfu ríkissjóðs en almennt
hefir verið áður“.
(Alþ.tíð. 1928 B. 1699).
Pétur Ottesen:
„Það er talað um þetta sund-
hallarmál hér sem ákaflega
mikið nauðsynjamál, og vil ég
ekki bera brigður á það, að svo
sé, en að nauðsyn Reykjavíkur
í þessu efni sé svo miklu
brýnni en annara héraða á
landinu, að það réttlæti að
verja svo miklu fé nú úr rík-
issjóði til þessa verks, og gera
Reykjavík svo miklu hærra
undir höfði um fjárframlög í
þessu efni en öðrum héruðum,
því mótmæli ég algerlega. —
— — Ég sé enga ástæðu til
þess að hækka nokkuð tillagið
úr ríkissjóði til þessarar sund-
laugar frá því sem verið hef-
ir“.
(Alþ.tíð. 1928 B. 1712—13).
Hér hafa þá verið birt nokk-
ur sýnishom af ummælum
íhaldsmanna á Alþingi um
sundhallarmálið. Þessi ummæli
eru tekin af handahófi og að-
eins sem lítið sýnishorn, en
það er af nógu að taka. 1 þess-
um ummælum kemur Ijóslega
fram umhyggja þeirra íhalds-
manna fyrir þessu mikla menn-
ingarmáli, þegar þeir áttu kost
á því að hafa áhrif á afdrif
þess, og þegar því reið mest á
stuðningi löggjafanna. Hér
kemur líka vel fram góðvilji í-
haldsins til Reykjavíkur. Menn
taki eftir því að íhaldsmenn
taka hér skýra afstöðu til
Reykjavíkur, og þeim sýnist að
Reykjavík eigi það illa skilið
að fá sérstakan fjárhagslegan
stuðning ríkisins til þess að
koma upp Sundhöll. Ef til vill
verður síðar tækifæri til þess
að gefa íhaldsmönnum orðið
hér í blaðinu. Þeir hafa margt
látið frá sér fara um Sund-
hallarmálið bæði í ræðu og riti,
sumt af þvf er geymt en ekki
gleymt.
Geysisfö r
Að Skálholti, Gullfossi, Geysi
og um Laugarvatn og Þing-
velli til baka, ráðgerir Ferða-
félag íslands skemmtiför næst-
komandi sunnudag. Verður lagt
upp frá Steindóri kl. 8 árdegjs
og staðnæmst við Kerið í aust-
urleið, en ekið þaðan að Skál-
holti. Verður staðurinn sýndur
og kirkjan, með hinum mörgu
biskupalegsteinum í gólfinu.
Þaðan verður haldið austur að
Gullfossi og dvalið þar um
klukkustund eða lengur og
gengið í Pjaxa, hinn fagra
lund, sem svo mörgum sézt yf-
ir, sem að Gullfossi koma. Frá
Gullfossi verður haldið til
Geysis, sem væntanlega verður
betri við Ferðafélagið í þetta
sinn, en hann var 1 fyrra. —
Verða hinir aðrir hverir sýndir
— Blesi, Strokkur, Fata, Ó-
þverrishola o. s. frv. — Frá
Geysi verður ekið vestur Laug-
ardal, staðið við á Laugarvatni
dálitla stund og síðan haldið
vestur yfir Laugarvatnsvelli og
Lyngdalsheiði til Þingvalla. Ef
tími leyfir, verður staðið þar
við dálitla stund áður en hald-
ið er áfram til Reykjavíkur.
Komið í bæinn kl. 9—10 um
kvöldið. Farmiðar fást í Bóka-
verzlun Sigfúsar Eymundsson-
ar og á Steindórsstöð til kl. 4
á laugardagskvöld.
Glæpamenn
Chicagoborgar
Nýverið var framið eftir-
tektarvert morð á götum þess-
arar alræmdu glæpamanna-
borgar.
John Balton hét sá er
myrtur var. Hann var þing-
maður og hafði lagt fram
frumvarp í ríkinu Hlionis, er
barinaði hin svonefndu götu-
veðmál, sem glæpamannalýður
Chicago hafði innleitt þar í
borginni.
Fyrir þetta hafði hann feng-
ið mörg hótunarbréf um bráð-
an bana, ef frumv. yrði ekki
tekið aftur. En J. Balton sat
við sinn keip. 9. þ. m., er hann
fór að heiman í bíl sínum, varð
hann þess var, að hann var elt-
ur af öðrum bíl.
J. Balton jók hraðann og
stefndi inn á fjölfama götu á
fulri ferð. Hinn vagninn á eft-
ir í fljúgandi ferð. Svona var
ekið langa stund eftir einni að-
algötunni með um það bil 80
km. hraða á klst. Qg dróg
hvorki sundur né saman.
Samtímis létu bófamir er
eftirförina gerðu rigna kúlum
úr vélbyssum yfir bifreið Bal-
tons. Og þar kom, að þeir hittu
hann og drápu.
Umhverfis var fullt af fólki,
en morðingjarnir sluppu — í
bili að mixmsta kosti.
Mundi þeta þykja ótrúlegt
víðast annarsstaðar en í Ame-
ífku.
*f» A.111 gieð Islensktim skipm!