Nýja dagblaðið - 17.06.1938, Blaðsíða 1

- —« ^ Hafið þér notað

t
BLITS
þvottaduft?
Reynið það í næsta
þvott, og þér sann-
færizt um gæðin.
ID/^GrlBIL^iÐIMÐ
6. ár Reykjavík, föstudaginn 17. júni 1938. 136. blað
mmmmmmgmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmiammmmmmtKmuammmummmmmmmmmmammmtmmmmmammmamsamBmmsammmBmiss
ANN ALL
Fáheyrðar tillögur íhalds-
ins i bæjarstjórn
Það vill loka Syrír raSmagníð hjá þeim,
sem ekki geta greitt útsvör og önnur
bæjargjöld á gjalddaga
Varasjóð Sogsvirkjunarinnar víll
íhaldið fá að nota sem eyðslufé
fiyrír bæjarsjóð
Sólarupprás kl. 2.03. Sólarlag kl.
10.54. Árdegisháflæður í Rvík kl. 7.55.
Næturlæknir
er í nótt Gísli Pálsson, Laugaveg 15,
sími 2474. Næturvörður er i Lyfjabúð-
inni Iðunn og Reykjavikur Apóteki.
Dagskrá útvarpsins:
10.40Veðurfr. 12.00 Hádegisútvarp.
14.30 Ræða við leiði Jóns Sigurðssonar
(Haraldur Guðmundsson f. ráðherra).
19.10 Veðurfregnir. 19.20 Hljómplötur:
ísl. lög. 19.40 Auglýsingar. 19.50 Prétt-
ir. 20.15 Ávarp (Herm. Jónasson for-
sætisráðh.). 20.30 Karlak. Rvíkur syng-
ur. 21.05 Erindi og ávörp II. M. P. í.:
a) Eysteinn Jónsson ráðherra. b)
séra Eiríkur J. Eiríksson. c) Einar
Kristjánsscm, Leysingjastöðum. ÍTt-
varpshljómsveitin leikur. 22.15 Dans-
lög.
Póstferðir á morgun.
Frá Rvík: Mosfellssv.-, Kjalarness-,
Reykjaness-, Ölfuss- og Flóapóstar.
Hafnarfj. Seltj arnarnes. Þrastalundur.
Þingvellir. Laugarvatn. Álftanespóstur.
Grímsness- og Biskpustungnapóstar.
Breiðafjarðarpóstur. Norðanpóstur.
Laxfoss til Akraness og Bargamess.
Fagranes til Akraness. Brúnarfoss til
Akureyrar. Selfoss til Antwerpen.
Til Rvikur: Mosfellssv.-, Kjalarness-,
Reykjaness-, Ölfuss- og Flóapóstar.
Hafnarfj. Seltjarnarnes. Þrastalundur.
Þingvellir. Laugarvatn. Álftanespóstur.
Fljótshlíðarpóstur. Breiðafjarðarpóst-
ur. Norðanpóstur. Fagranes frá Akra-
nesi. Laxfoss frá Borgarnesi og Akra-
nesi. Austanpóstur.
Skipafréttir.
Gullfoss er á leið til Leith frá Vest-
mannaeyjum. Goðafoss er í Hamborg.
Brúarfoss er í Rvík. Dettifoss kom að
vestan og norðan í gær. Lagarfoss fór
til Austfjarða -og útlanda í gærkvöldi.
Selfoss er í Rvík. Súðin var á leið frá
Vestm.eyjum til Hornafjarðar í gær.
Esja fer frá Glasgow í kvöld áleiðis til
landsins.
Ferðafélag íslands
ráðgerir að fara tvær skemmtiferðir
um næstu helgi. Önnur ferðin er
gönguför á Skjaldbreið. Útsýni af
Skjaldbreið er mjög tilkomumikið, ekki
aðeins fjallahringurinn, heldur líka
inn til jöklanna og Hagavatns. Farið
í bílum austur Mosfellsheiði um Hof-
mannaflöt meðfram Meyjarsæti niður
Kluftir og inn með Gatfelli og gengið
þaðan á fjallið. Hin ferðin en gönguför
í Dyrfjöll og á Hengil. Ekið í bílum
austur að Þingvallavatni og suður með
vatninu um Hestvík að Nesjavöllum,
en gengið þaðan „gegnum dyrnar" í
Dyradal og Dyrfjöll, Þá farið um Spor-
helludal og Skeggjadal og upp á Heng-
il vestan við Skeggja. Af Hengli verður
farið um Innstadal og Sleggjubeins-
skarð að Kolviðarhóli og ekið í bflum
til Reykjavíkur. Þeir, sem ekki kæra
sig um að ganga á Hengil, geta farið
um Marardal, Engildal og Bolavelli til
Kolviðarhóls eða um Innstadal. Lagt
á stað kl. 8 árdegis. Farmiðar seldir á
Steindórsstöð á laugardag tfl kl. 7.
Mót
fyrir móðurmáls- og sögukennara af
Norðurlöndum, verður haldið á veg-
um Norræna félagsins að Laugarvatni,
dagana 11.—19. júlí. Upphaflega var á-
kveðið að 10 þátttakendur væru frá
hverju landi, en svo fór, að þátttaka
varð miklu meiri en mögulegt var að
sinna. Verða 14 þátttakendur frá Nor-
egi, 14 frá Svíþjóð, 10 frá Danmörku,
3 frá Finnlandi og 10 frá íslandi.
Koma þannig margir frægir erlendir
fræðimenn sem fyrirlesarar á mótið.
Skrifstofa Landsfundar kvenna
verður opin föstudag og laugardag
frá kl. 10—6 í Þingholtsstræti 18. Á-
ríðandi að fulltrúar gefi sig fram á
skrifstofunni fyrir kl. 6 á laugardag.
Trúlofun
Nýlega hafa opinberað trúlofun sína
Margrét ívarsdóttir, Hafnarfirði og
Baldvin Trausti Stefánsson, Stakka-
hlíð, Loðmundarfirði.
Rakarastofur
verða opnar til kl. 2 1 dag.
CASTELLON
FALLIN
Uppreistarmeim halda
áfram sókniimi til Va-
lencia. — Sex þúsund
stjórnarhermenn flýja
yfir til Frakklands.
LONDON:
Stjórnin játar nú að Castellon sé
fallin. Hefir her stjórnarinnar hörfað
á árbakka sunnan við borgina. Er bú-
izt við að uppreistarmenn geri tilraun
til að brjótast í gegn um herlínu þeirra
þar í átt til Valencia. Eru nú engar
náttúrlegar hindranir á vegi þeirra,
nema nokkrar hæðir. í frétt'frá upp-
reistarmönnum segir í dag að þeir hafi
tekið þorp 16 km. fyrir sunnan Casti-
llon.
Sex þúsund manns af hinni svo-
nefndu töpuðu herdeild spönsku
stjórnarinnar, sem varizt hefir í Pyre-
neafjöllum, hörfaði í gær inn yfir
frönsku landamærin. Voru hermennirn
ir afvopnaðir og sendir til borgar einn-
ar skammt frá landamærunum. Nokk-
ur hluti herdeildarinnar verst enn. —
FÚ.
Svíar hylla
konung sinn
Stórkostleg hátíðahöld
I Stokkhólmi.
KALUNDBORG:
Klukkan 11 í gær afhenti forsætis-
ráðherra Svía, Per Albin Hanson, Gu-
stav Sviakonungi afmælisgjöf sænsku
þjóðarinnar, en það eru 5 milljón kr.
Hefir fénu verið safnað með samskot-
um meðal allrar þjóðarinnar.
Athöfn þessi fór fram í Ríkisþinginu
og flutti forsætisráðherrann ræðu, þar
sem hann bað konung að þiggja þessa
gjöf sem vott þeirrar ástar og virðing-
ar er þjóðin bæri til konungs síns.
Konungur þakkaði fyrir með ræðu og
lauk máli sínu með því að biðja Guð,
sem einn væri þess megnugur, að
vernda hið sænska ríkl og hina sænsku
þjóð á komandi tímum.
Stórkostleg hátíðahöld fara nú fram
í Stokkhólmi í tilefni af afmæli kon-
ungs. Var konungurinn í gær hylltur
af mörgum hundruðum þúsunda, er
söfnuðust samán után við konungs-
höllina. — FÚ.
íþróttamót
er haldið í dag á íþróttavellinum.
Allsherjarmótið er ekki haldið nú fyrr
en dagana 10.—12. júlí. Mótið í dag er
mjög fjölbreytt og um dagskrá skal
visað til auglýsingar á 4. síðu.
Ársþing
Ársþing stórstúku íslands verður
sett á morgun í Templarahúsinu kl.
1% og verður þaðan gengið í fríkirkj-
una og hlýtt messu. Að öðru leyti skal
vísað til auglýsingar á 2. síðu blaðsins.
Fyrir bæjarstjórnarfund-
inum í gær lágu nýjar
reglugerðir fyrir Rafmagns-
veituna og Sogsvirkjunina.
Á reglugerðum þessum eru
slík missmíði, að fádæmi
má telja. Það er mjög fróð-
legt fyrir almenning að
kynnast ýmsum ákvæðum
þessara fyrirhuguðu reglu-
gerða. Hér fer á eftir út-
dráttur úr umræðmn fund-
arins.
Reglngerð fyrir
Rafmagnsveituna.
Fundurinn ræddi reglugerð
fyrir Rafmagnsveitu Reykjavík-
ur. Áður en umræður hófust, var
samþykkt að hafa lokaumræðu
á næsta fundi, því að bæjarfull-
trúum hafði ekki enn gefizt
kostur á að kynna sér breyting-
artillögur bæjarfulltrúa Fram-
sóknarflokksins, Sigurðar Jón-
assonar, sem mætti á fundinum
í stað Jónasar Jónssonar.
Sigurður Jónasson lýsti þvl-
næst breytingartillögum sem
hann hefði borið fram við reglu-
gerðina, tvær við 14. og 17. gr.
reglug., en eina við reglugerðina
í heild, þess efnis að í stað orð-
anna rafmagnsstjóri og raf-
magnsveita, kæmu orðin raf-
veita og rafveitustjóri. — í 3. lið
14. greinar reglugerðarinnar
segir svo: „Notendur, sem hafa
hemil eða rofa, eiga ekki rétt á
neinni endurgreiðslu á föstu
verði, þótt þeir telji sig ekki
hafa náð því afli, sem fasta
greiðslan er miðuð við, en Raf-
magnsveitunni er skylt að leið-
rétta skekkju hemilsins eða
rofans, svo fljótt sem við verður
komið.“
Sigurður taldi að ekki væri
rétt að ætla notendum að greiða
það afl, sem þeir ekki notuðu,
en þó væri mun meira gengið á
rétt notenda með orðunum: „svo
fljótt sem við verður komið“.
Benti hann réttilega á, að með
þessu væri engin trygging fyrir,
að skekkjan væri leiðrétt tafar-
laust, heldur væri Rafmagns-
veitunni í sjálfsvald sett, hvort
þetta væri dregið um lengri eða
skemmri tíma. Lagði því Sigurð-
ur til, að þessi orð féllu niður, en
í staðinn kæmi: „Þegar eftir að
henni hefir borizt kvörtun frá
notanda.“
17. gr. frv. fjallar um „lokun
fyrir veitu og enduropnun“. Þar
er að finna ýmis furðuleg á-
kvæði, sem almenningi mun
ekki þykja ófróðlegt að kynnast.
Húsið Bustarfell i Vestmannaeyjum
brann í fyrrinótt og verð eldurinn
þremur mönnum að bana. Mennirnir,
sem brunnu inni, voru Árni Oddsson,
umboðsmaður Brimabótafélagsins í
Vestmannaeyjum, Stefán sonur hans,
12 ára gamall, og dóttursonur hans, 7
ára gamall. Árni var um fimmtugt.
Bustarfell var lítið timburhús, sem
stóð á háum steinkjaflara, með mið-
hæð og rishæð. Er þéttbyggt í kring,
en logn var og heppnaðist því bruna-
liðinu að hindra útbreiðslu eldsins. Er
framkoma þess sögð hafa verið mjög
vaskleg, þótt aðstaða hafi verið erfið.
Fólk bjó á öllum hæðum hússins, en
það mun hafa verið komið allt í íasta
svefn, þegar eldsins varð vart um
tólfleytið aí manni, sem sá hann út
um glugga á næsta húsi. Þóttist hann
sjá reyk út um forstofudymar og brá
því óðara við og gerði fólkinu aðvart
með þvi að kalla og berja húsið utan.
Komst fólkið, sem var i kjaUaranum,
strax út, og sömuleiðis Árni og kona
hans, sem bjuggu á miðhæðinni. Hins-
vegar vantaði tvo drengi, sem sváfu
uppi á loftinu, og konu og barn, sem
voru á miðhæðinni. Var hún dóttir
Árna og var komin þangað í stutta
heimsókn, en hún er ekki búsett í
Vestmannaeyjum.
Þannig er gert ráð fyrir að loka
fyrir rafmagn, „þegar bæjar-
ráð óskar stöðvunar á raf-
magnssölu til notenda, vegna ó-
greiddra bæjargjalda hans,“
„þegar Gasstöð Reykjavíkur bið
ur Rafmagnsveituna um að loka
fyrir strauminn vegna þess að
notandi hefir ekki greitt fyrir
gas, koks eða annað til Gasstöðv
arinnar“ og „þegar notandi hef-
ir gerzt brotlegur við reglugerð
þessa“. Þetta eru þau ákvæði,
sem menn mun furða mest á.
Sig. Jónasson deildi fast á
þá ráðstöfun að ætla að gera
(Framhald á 4. síðu.)
Þegar Árni varð þess var, að þetta
fólk vantaði, stökk hann inn í húsið
til að freista að bjarga fólkinu, en um
líkt leyti komst konan með barninu
út um glugga á annarri hæð hússins.
Var það þá orðið alelda og brunaliðið
| byrjað á slökkvistarfinu. Engin tök
j voru þá á því að komast inn í húsið.
Eftir nokkra stund tókst þó að vinna
svo bug á eldinum, að komizt varð inn
í húsið. Fannst lík Árna þá 1 forstof-
unni, mikið brunnið. Hafði hann auð-
sjáanlega ætlað sér að komast upp til
drengjanna, en orðið að snúa við og
ætlað að reyna að bjarga með sér pen-
ingakassa og skjölum, þvi þetta fannst
við hlið hans. Lík drengjanna fundust
uppi á lofti, ekkert brennd. Hafa þeir
sennflega aldrei vaknað, en kafnað af
reyknum.
Húsið stendur enn uppi, en er allt
brunnið að innan. Allir innanstokks-
munir á miðhæð og rishæð eyðilögðust.
Enn er ekki vitað um upptök eldsins,
helzt gizkað á, að kviknað hafi út frá
rafmagni í forstofunni. Réttarhöld
hófust í gær, en var ekki lokið.
Brunaslys hafa verið mjög fátíð í
Vestmannaeyjum og er þetta mesta
brunaslys, sem orðið hefir þar í manna
minnum.
Sorglegt brunaslys
í Vestmannaeyjum
— Þrír menn brenna inni.-