Tíminn Sunnudagsblað - 02.09.1962, Page 11

Stefán Th. Jónsson og Jón Stefánsson (sitjandi til hægri).
Halldór Stefánsson:
Samkeppnin á Seyðisfirði
Dæmi um hörkuna, þegar kaupmönnum og
verzlunarsamtökunum nýju laúst saman
Á ÞEIM TÍMA, sem kaupfélög og
pöntunarfélög höfðu þá aðferð við
verðlagningu aðkeyptrar, erlendrar
vöru að verðleggja hana ekki hærra
en það, sem ætlað var, að nægði fyrir
dreifingarkostnaði, var samkeppni
kaupmanna við félögin snarpari og
óvægnari en síðar varð, eftir að fé-
lögin tóku að verðleggja líkt og kaup-
menn og úthluta arði eftir á.
Pöntunarfélag Fljótsdalshéraðs á
Seyðisfirði hafði hina fyrrnefndu verð
lagningaraðferð, og samkeppni kaup-
manna á Seyðisfirði við félagið var
hörð.
Það var venja á aðalfundum Pönt-
unarfélags FljóUdalahéraðs, að fram
kvæmdastjórinn gerði samanburð i
verðlaginu og kaupmannaverzlunure
á staðnum.
Út af þessu gerðist það til nýlundu
að þrír kaupmenn á Seyðisfirði, Stef
án Th. Jónsson, Sigurður Jónsson
verzlunarstjóri, og Þórarinn Guð
mundsson, tilkynntú í auglýsingar
formi í 6. tölublaði Austra 3. mara
1906, að samanburður á verðlagi, sem
Jón Stefánsson haffTi lagt fram á að
alfundi Pöntunarfélagsins haustið áð
ur, væri rangur og villandi og auð
sjáanlega gerður í þeim tilgangi aí
spilla atvinnu þeirra og tæla viðskiptí
menn þeirra til Pöntunarfélagsins. —
Fyrir því sögðust þeir hafa gert ráð
stafanir til þess að höfða skaðabóta
mál gegn honum fyrir atvinnurój
þennan, en verða að fresta fram
kvæmd, „þar eð vér erum á förun:
erlendis".
Auglýsingin var dagsett 24. febrú
ar. Hún vakti mikla athygli og um
tal í bænum, meðal annars vegnf
þess, að Jón var þá nýfarinn til út
landa og kaupmennimir sjálfir búnii
til ferðar úr landi samkvæmt auglýs-
ingunni.
Ég var starfsmaður félagsins og ti)
forsvars í fjarveru Jóns. Ég svaraði
auglýsingunni í næsta blaði Austra
með stuttri grein og hafði að yfir-
skrift þetta stef Þorsteins Erlingsson-
ar:
Þó flest sé það gleypt, sem er logið
og lágt,
er lifandi sleipt á því tæki,
að finna hvað kleift er að hafa
yfir hátt
og hverju skal hleypt út að baki.
Framhaldið var svona:
„Ég get fullyrt, gagnvart því, sem
er „dreift út að baki“ Jóns Stefáns-
sonar, rétt eftir að hann er farinn
til útlanda, að hvorki honum né Pönt-
unarfélagsmönnum mun þykja verr
farið, þó að gremja kaupmanna hafi
nú brotizt út opinberlega á þann
hátt, sem orðið er. Það er hér, sem
oftar, betra að mæta því, sem opin-
berlega kemur fram, en því, sem í
myrkri er hulið. Málsatriðin sjálf þýð-
ir ekki að ræða um hér, það mun
gert á annan hátt, sbr. niðurlag aug-
lýsingarinnar. En þess virðist mér, að
kaupménnirnir hafi ekki gætt, er þeir
sömdu auglýsinguna, „á förum erlend
is“, að það er sitthvað að finna, hvað
kleift er að hafa yfir hátt, ef ætlað
er að mannskemma einhvern, og
hverju má dreifa út að baki. Og á því
munu þeir fá að kenna, áður en lýk-
ur. Ef svo er, að kaupmenn hafi ætl-
azt til að þessi kaupmannshrekkur
skyldi bæta ujip fjarveru sjálfra
þeirra til að vinna á móti samkepp ii
Framhald á bls. 645.
T-Í.HINN
SUNNUDAGSBLAÐ
635