NT - 07.12.1985, Page 12

msT Laugardagur 7. desember 1985 12
uií limsög n / 1 Sókmenrvtir
ReynirPéturog
íslandsgangan
■ Bókin um Reyni Pétur íslands-
göngugarp er nú komin á markað og
gefur útgáfan Skálholt bókina út.
Bókin er skráð af Eðvarð Ingólfs-
syni ritstjóra Æskunnar og er hún 96
bls. Hún skiptist í þrjá meginkafla.
Fyrst er lítillega sagt frá Sólheintum
og því starfi sem þar er unnið, þá er
Reyni Pétri fylgt eftir á göngu sinni í
kringum landið og er það mest úr-
drættir úr dagbók göngunnar og dag-
blöðum og í síðasta hlutanum er við-
tal við göngugarpinn.
Bókin er prýdd fjölda mynda og
hafa allir Ijósmyndararnir veitt ieyfi
til birtingar myndanna endurgjalds-
laust.
Ákveðinn hluti af því sem kemur
inn fyrir bókina rennur til Sólheima-
söfnunarinnar, en sem kunnugt er fór
Reynir Pétur í gönguna miklu til að
safna fyrir íþróttahúsi við Sólheima.
Það hún er nú næstum uppsteypt og
gert er ráð fyrir að húsið verði fokhelt
í janúar að sögn Halldórs Júlíussonar
forstöðumanns í Sólheimum og hann
bætti því við að gert er ráð fyrir að
húsið verði fullklárað á sumardaginn
fyrsta næsta vor ef allt gengur að
óskum.
Reynir Pétur og Skálholtsútgáfan
efndu til blaðamannafundar þegar
bókin kom á markað og gat Reynir
vart á heilum sér tekið vegna ánægju
með bókina. „Það er alveg ótrúlegt að
ég hafi gert allt þetta og á svona stutt-
um tíma,“ sagði Reynir er hann fletti
bókinni. „Þetta var svo gaman, ég
gæti alveg hugsað mér að fara aftur en
þá ætla ég að taka Vestfirði líka,“
bætti hann við, fletti áfram og þegar
hann var allt í einu búinn með bókina
sagði hann „Hva er ekki meira?“ og
skellihló.
Reynir Pétur sagðist hlakka mikið
til að sýna vinkonu sinni Hanný Hall-
dórsdóttur á Sólheimum bókina en
kveið því jafnframt að kannski yrði
■ Reynir Pétur kampakátur með bókina um gönguna miklu, hringinn í kring-
um landið.
hún reið vegna þess að ein mynd sýnir
þau þegar þau kyssast „en hún hlýtur
að fyrirgefa svoleiðis smámuni",
sagði Reynir og brosti í kampinn.
Þess má aðlokum geta ao Reynir
Pétur mun árita bók sína í Kirkjuhús-
inu við Klapparstíg 27 nk. laugardag
milli kl. 13 og 14.
Bókin kostar 785 krónur í smásölu
og mun hún fást í flestum bókaversl-
unum landsins.
Pálmi Örn Guðmundsson
Maðurinn er fáviti
INRl, 1985
■ Þetta er frekar lítil bók, 56 blað-
síður, og innihaldið ljóð og myndir,
þar afnokkrargerðar afhöfundi. Bók-
in skiptist í þrjá kafla: Meydómsbein-
ið, Penis, og Sonur Sinatra. Yrkisefni
eru margvísleg, en kynhvöt, trúarleg
efni og mannkynsfyrirlitning eru
áberandi.
Það er alkunnugt að orð geta verið
misjafnlega sterk, haft misjafnlega
þungtvægi. Þegarhöfundurgefurbók
sinni nafnið „Maðurinn er fáviti'* þá
er ljóst að síðasta orðið er mun sterk-
ara en t.d. „vangefinn'1 eða „þroska-
heftur“. Ég staldraði dálítið við síð-
asta hluta bókarinnar, Sonur Sinatra.
Þar er fengist við nokkuð frumlegt
viðfangsefni, því að Karen nokkur
Velez, sem mun hafa orðið leikfélagi
ársins, eða „playmate of the year“, hjá
tímaritinu Playboy, er sett þar niður
við hlið Paul Gauguins listmálara
(eða höfundar í líki hans) suður á
Tahiti.
Þetta er góð hugmynd í ljóð, sem
skáldið vinnur þarna á ýmsan hátt
skemmtilega úr í sjö myndrænum
prósaljóðum. Hins vegar spillir fyrir
að hann bruðlar þar áfram með sterku
orðin. Átökin í Ijóðunum verða fyrir
vikið miklu rneiri en viðkvæmt form
þeirra þolir.
í fyrsta hlutanum er hófsemin þó
heldur meiri og formin smágerðari.
Þar er til dæmis ljóðið Sunnudagur.
Pinn langi vegur heim
úr djúpi heims
hávaðalaust kemur þú
eins og rukkari,
sem dreypirá rauðu víni
niðdimmrar nætur
sólginn í orð og minningar.
Blátt Ijós kveikir
í glugga falið líf
eins og skuggi minn
á vegg. Auðum vegg.
Uns sýnin byrgir augu
þín engill. Trúðu ekki
þeim sem segir: Lokið
er þessum degi.
Hér vantar ekki nema herslumun-
inn til að þetta sé ágætt ljóð. Og upp-
hafsljóð bókarinnar heitir Saman og
er tileinkað Ritu Hayworth:
Andaðu í sál mína
og ég mun anda
ísálþína. Hendur
næturinnar mætast
eins og varir
sem kyssast, þar
lifir mín von
kona.
Þetta er bráðvel gert og gott ljóð.
Ef höfundi tekst að tempra notkun
sína á sterkum orðum og beita þeirri
hófstillingu, sem þetta kvæði sýnir að
hann á til, þá getur töluverðs orðið af
honum að vænta.
Eysteinn Sigurðsson
kristni og
Lfc Æm u UJ* m KNUT ODEGÁRD
neioni
■ Bókaútgáfan Örn og Örlygur hef-
ur gefið út barna- og unglingabókina
ÁRNUNGAR eftir Knut Ödegárd
forstjóra Norræna hússins í þýðingu
Heimis Pálssonar. Knut Ödegárd er
kunnur í heimalandi sínu sem Ijóð-
skáld og þýðandi. Sögur hans um
Arnunga hafa fengið geysigóðar við-
tökur í Noregi. í sögunni fer skáldið
með lesendur til Noregs nokkrum
áratugum fyrir kristnitöku. Hvernig
varð ungum pilti við þegar hann lenti í
átökunum milli kristni og heiðni?
Hvernig hugsuðu menn um hina nýju
tiú? Hvernig kynntust menn henni á
Norðurlöndum? Hvernig voru trúar-
athafnir heiðinna manna?
Svör við þessum spurningum koma
fram í sögunni sem segir frá Ara, ung-
um dreng af Arnungaættinni, sem
hafði fengið nisti í arf eftir föður sinn
sem myrtur var af Eiríki konungi
blóðöx og fjölkunnugri drottningu
hans, Gunnhildi. ARNUNGAR er
fyrsta skáldsagan sem greinir frá ör-
lögum drengsins með nistið.
Bókin ARNUNGAR er sett og
prentuð í prentstofu G. Benedikts-
sonar en bundin í Arnarfelli.
Frímerkjasafnarinn XXIV
ÓGILDING FRÍMERKJA
■ Það að ógilda frímerki er að
stimpla þau eða á annan hátt skrá á
framhlið þeirra að þau hafi gegnt sínu
hlutverki sem burðargjald fyrir póst-
sendingar.
Nú er það svo hér á landi, að frí-
merki hafa verið notuð sem kvittun
fyrir greiddum tollgjöldum á vörum í
pósti og eru þá stimpluð með orðinu
Tollur. Þá hafa frímerki verið notuð í
stað stimpilmerkja og má þá finna á
þeim allskonar bankastimpla eða árit-
anir bankastarfsmanna. Ennfremur
hafa frímerki verið notuð sem
greiðslumerki og eru þá árituð, oftast
með dagsetningum og eða stimpluð
með stimplum ýmissa fyrirtækja.
Þá hafa frímerki, sem notuð hafa
verið sem burðargjöld, bæði verið óg-
ilt með stimplum póstsins, sem og
með áritunum. Algengast er þá stórt
X eða strikaðar ltnur yfir merkin,
jafnvel skammstafanir viðkomandi
póststöðva.
Það er þó alltaf hin eðlilega ógild-
ing og jafnframt sú algengastaað þau
séu stimpluð á póstsendingu eða fylgi-
bréfi á pósthúsi því er tekur við send-
ingunni og síðan áfram send fljótustu
leið til móttökupósthúss og móttak-
anda. Stundum þarf sendingin að fara
yfir millistöðvar á leið sinni, en ekki
mun lengur stimplað á slíkum flutn-
ingsstöðvum eins og áður var, nema'
að um hraðbréf sé að ræða, svo rekja
megi hvernig þau voru send.
í þessum efnum gildir meðferð á
póstsendingum samkvæmt alþjóðleg-
um póstsamningi, sem endurskoðað-
ur er á hverju þingi alþjóðlegu póst-
stofnunarinnar, U.P.U.
Síðan er í hverju landi gefin út
reglugerð um hvernig með póst eigi
að fara og hún birt póststöðvum við-
komandi landa, svo að sem mests
samræmis gæti um alla meðferð pósts,
hvar sem er í heiminum.
Svo er einnig hér á landi og skulum
við sjá hvað þar segir:
15.4. Notkun dagstimpils.
15.4.1. Allar póstsendingar, að
undanskildum innrituðum blöðum og
tímaritum og fjöldasendingum, skal
stimpla á viðtökupóststöð með dag-
stimpli, er sýndi nafn póststöðvar og
viðtökudag sendingarinnar. Sending-
ar, frímerktar með frímerkingarvél,
þarf þó ekki að dagstimpla, nema hin
áprentaða dagsetning sé röng.
15.4.2 Stimpla skal með dagstimpli
öll íslensk frímerki, sem á sending-
unni kunna að vera, nema ógild séu,
hvort sem til þess þarf eina stimplun
eða fleiri. Stimpillinn þarf ekki að
þekja nema um þriðja hluta hvers frí-
merkis.
15.4.3 Eftirtaldar aðkomnar póst-
sendingar skal dagstimpla á bakhlið
(póstkort á framhlið hægra megin);
Sendingar skakkt sendar og sendar
áfram, óskilasendingar, hraðboða-
sendingar, poste restante sendingar,
ábyrgðarsendingar og verðsendingar.
Auk þess skal stimpla póstkröfu við
komu í viðeigandi reit. (Komu-
stimpill).
15.4.4. Gæta skai þess að stimplar
séu hreinir og sýni réttan dag.
15.4.5. Skipsbréf, þe. bréf, sem póst-
lögð hafa verið um borð í skipi á
rúmsjó, skal dagstimpla á því póst-
húsi, sem bréfin fær til áframflutn-
ings. Jafnframt skal letra eða stimpla á
bréfin orðið „paquebot".
Eins og áður segir er þetta hin al-
menna og algengasta aðferð við ógild-
ingu frímerkja. Það kemur þó oft fyrir
að póstsendingar koma frá viðtöku-
pósthúsi og til ákvörðunarpósthúss,
óstimplaðar. Þegar um innlendar
sendingar er að ræða, er þessu máli
oftast bjargað með því að stimpla
sendingarnar með dagstimpli ákvörð-
unarpósthúss, þ.e.a.s. frímerkin.
Þetta var þó ekki hægt í yfirvinnu-
verkfalli póstmanna fyrir jólin 1966.
Var þeim þá fyrirskipað að krossa
með bleki eða blýanti öll óstimpluð frí-
merki og hefír það verið hin almenna
regla.
Samkvæmt Alþjóðapóstsamningi,
ber ákvörðunarpósthúsi í öðru landi,
er meðtekur póstsendingar með óst-
impluðum frímerkjum, að draga yfír
þau með bleki eða litkrít þrjár línur
og stimpla jafnframt sendinguna með
dagstimpli ákvörðunarpósthússins,
svo að sjá megi hvar blekógildingin
fórfram.
Þarna kemur svo póstsagan inn í.
Því að nú má án nokkurs vafa ákvarða
hveru lengi póstsendingin hefir verið á
milli staða.
Sigurður H. Þorsteinsson