Mánudagsblaðið - 09.07.1951, Blaðsíða 1

Mánudagur
argangur.
24. tölublað
Stórkostlegf fiármálaœvintýri:
SVEIK ÚT 300,000
■STOKK ÚR LANDI
Frímerkjasali vélar út víxla
- óírúleg athafnasemi
Gunnar er maður uefndur Guðmundsson. Að baki
Iians liggur einliver sá glæsilegasti ferill svika og
pretta í f jármálum, sem enn hefur heyrst hér á landi
— og sannast.
Hápunktar eru margir í lífi Gunnars og kunnum við
ekki nema í fáum dráttum að rekja þá. Ævintýralöng-
uií var Gunnari snemma í blóð borin og í því sambandi
aðhylltist hann snemma stefnu nazista og gerðist um-
boðsmaður þeirra um margt. Árið 1941 fór Gunnar
til Bandaríkjanna sem frímerkjasali og hófust þá æv-
intýri hans fyrir alvöru. Bandariska ríkislögreglan
vildi fljótt ná sambandi við Gunnar, en Gunnar dulbjó
sig kyrfilega og komst á skip í Kaliforníu og þaðan
til Honolúlú. I Honolúlú hafði Gunnar skamma dvöl,
þvi styrjöld var um það bil að brjótast út, en Banda-
rOíjamenn áhrifamiklir þar á landi. Á einhvem óskilj-
anlegan hátt tókst honum þó að komast til Japan og
þaðan með flutningaskipi til Þýzkalands og þvínæst
til Banmerkur. Um líf Gunnars í Danmörku er flest
óljóst, en til íslands kom hann aftur í stríðslok.
Þegar hingað kom hófst hann aftur handa um
frímerkjasölu sína og vann dyggilega að henni í nokk-
ur ár. Sigldi hann oft í einkaerindum og safnaði sam-
fcöndum við starfsbræður sína út um heim. Tekjur
voru þó heldur rýrar, en þó varaðist Gunnar skuldir
og stóð við öll f jármálaloforð og vann sleitulaust að
því að afla sér góðs mannorðs.
En brátt fór svo að
Gunnari leiddist lífið og
sniáathafnir og horfði til
stórverkanna. Kom hann
sér í kynni við ýmsa pen-
ingamenn á gjaldeyrisár-
unum og sýndi þeim fram
í að frímerkjasalar hefðu
möguleika á miklum gjald-
eyri, ef/étt væri um hnút-
ana búið.
Hlustuðu niargir á fag-
urgala hans, léðu honum
smáupphæðir til ýmissa
hluta og alltaf stóð Gunn-
ar í skilum.
Það var ekki fyrr en
1950 að Gunnar fór að ó-
kyrrast í sessi og hugði að
ekki mætti lengur við svo
búið standa. Leitaði hann
þá hófanna um víxla, smáa
í byrjun, og bætti við veð-
réttarhafana í húsi sínu við
Hörpugötu. Gekk þetta að
mestu slysalaust fram að
síðustu áramótum, en þá
þóttist Gunnar vita að ugg-
vænt yrði urn sinn hag, ef
ekki yrði hafizt handa fyr-
ir alvöru og öllum vopnum
beitt.
Árið 1951 er sannarlega
ár Gunnars. Kunningjar
voru heimsóttir, málin Iögð
á borðið og víxileyðublöð
dregin upp svo lítið bar á.
Rituðu margir merkismenn
nöfn sín á víxlana ýmist
fyrir tilvonandi liúsgögn-
um, gripum og gjaldeyri.
Þá hvarf Gunnar.
Þegar tíminn leið og ekk-
ert heyrðist frá Gunnari
fóru viðskiptamenn lians
að ókyrrast.
Þá sigldi kona Gunnars
með börn sín.
Síðan hafa komið í ljós
viðskipti Gunnars og ár-
angur þeirra og hafa þau
birzt undanfarið í Kaup-
sýslutíðindum undir hinni
óviðkunnanlegu fyrirsögn
DÓMAR.
Framhald á 8. síðu.
GuIIna hliðið sýnt
í Edinhorg í ágúst
Um þessar mundir er hér
bænum ungfrú Robb, um-
sjónarkona búninga við Gate-
way-leikhúsið í Edinborg.
Tilefni heimsóknarinnar er
að fá búninga í Gullna hliðið,
eftir Davíð Stefánsson frá
Fagraskógi, en leikhús þetta
hefur ákveðið að sýna leik-
Framhald á 8. síðu.
HvaS er að ske í kirkjiimálimiim?
í vikunni birtust þau tíðindi, að sr. Jón Auðuns liefði
verið skipaður dómprófastur í Reykjavík, og undruðust
margir þeir, sem fylgjast með málefnum kirkjunnar,
þessa ráðstöfun.
Eiirs og Mánudagsblaðið skýrði frá nýlega, þá hlaut
sr. Jón 3 atkvæði, en sr. Sigurjón 3. Nú hefur það verið
hefðbundin venja þjóðkirkjunnar, að sá prestur, sem
lengst hefur þjónað, yrði dómprófastur, og hefur sr.
Sigurjón þjónað kirkjunni nú í 28 ár, en sr. Jón Auðuns
aðeins 5 ár og stytzt allra presta Reykjavíkur. Ráð-
stöfun kirlijumálaráðherra hlýtur Jtví að sæta allmik-
illi gagnrýni, og mönnum verður ósjálfrátt á að spyrja,
hvaða öfl hafa svo mjög færzt í aukana þar, að venjum
og reglum sé gersamlega á glæ kastáð.
Þegar þeir sr. Jón Auðuns og sr. Jakob Jónsson sóttu
um Hallgrímssókn árið 1940, þá fékk sr. Jón fleiri at-
kvæði en sr. Jakob. Sr. Jakob fékk samt veitingu og
undruðust margir þá ráðstöfun og láðu sr. Jakobi að
taka við embættinu. Er nú ekki þetta dæmi mjög í lík-
ingu við dómprófastsembættisveitinguna, og eru þeir
ekki margir, sem lá sr. Jóni Auðuns að taka við embætti
sínu undir þessum kringum stæðum?
Niðurj öfnunarnefnd í leikliúsið
Kostnaður 15 þúsund
Ofsahrífniitg sögð ástœðan
Sýningin var að hef jast. Þjóðleikhúsgestir settust
í sæti sín, hagræddu sér, lásu prógrammið og horfðu
með „kúltúr“-svip á náungann.
Það var komið að sýningartíma á ímyndunarveik-
inni þetta sumiudagslivöld, og eftirvæntingin var
mikil og ekki að ástæðulausu. I aðalhlutverkinu var
gesturinn, Anna Borg, sem hingað hafði komið til
þess að víkja góðu að íslenzkri leiklist á hæversku-
fullan og aðlaðandi hátt. Af hreinni tilviljun voru allir
Ieikstjórar okkar uppteknir, svo að grípa varð til lög-
fræðings hér í bænum, sem ekki var önnum kafinn.
Rétt fyrir sýmngartímann opnuðust dyrnar í ráð-
lierrastúkunni, og augu allra mændu þangað til þess
að sjá leiðtoga Jijóðarinnar verja nokkrum tímum til
þess að teyga hina sönnu list.
En í stað ráðherra komu aðrir menn — miklir menn
og víðsýnir — sem embætta í Niðurjöfnunarnefnd og
íitu brosandi niður á þrautpýnda skattgreiðendur.
„Og fari það nú í Iogandi“, tautaði einn alþýðumað-
urinn, sem ekki bjóst við neinu góðu, „á hvað skyldi
nú þetta vita?“ Og fólkið horfði á þennan ónotalega
truflara eins og eitthvað, sem fremur ætti heima á
Arnarhóli en í þessari virðulegu stofnun.
Og síðan fór tjaldið frá.
hér mánuð eða lengur, skuli
greiða skatta og útsvör eftir
nákvæmlega sama skattstiga
og útsvarsstiga, sem gildir á
hverjum tíma. Átvinnuveit-
endum ber að halda eftir af
kaupi útlendra listamanna
nógu miklu til þess að
En þó flestir héldu, að sak-
laust væri, að Niðurjöfnunar-
nefnd sækti leikhús, þá virð-
ist svo við nánari athugun,
að ekki sé allt jafn saklaust
og það virðist á yfirborðinu.
I lögum frá 1946 nr. 96 stend-
ur, að útlendingar, sem dvelja
tryggja, að þeir inni þessar
opinberu skyldur af hendi.
Að því er næst verður kom-
izt og bókað er í opinberum
plöggum, þá hafa yfirvöldin
stórlega breytt út af lögum,
þegar þeir deildu niður gjöld-
unum á frú Önnu Borg.
Kaup hennar nam eftir
síðara leikritið nær sextíu
þúsund krónum, og var rétti-
lega skattlagt útsvar og
tekjuskattur átján þúsund
krónur. Gengið var að Þjóð-
leikhúsinu sem vinnuveitanda,
en þar hófst þóf mikið og
undanfærslur, en ekki fékkst
skildingurinn, þó að hart
væri að gengið. Var svo um
tíma, að hvorki gekk né rak.
En í öllu þessu hófi og þófi
skeði það stórmerkilega, sem
áður var á drepið, að Niður-
jöfnunarnefnd fór í ráðherra-
stúkuna fylktu liði. Hófst nú
eins konar skothríð milli stúk-
unnar og sviðsins. Af sviðinu
var skotið „blikkum og vink-
um“, en fylkingin svaraði með
hlátrasköllum og öðrum kitli-
og kátínubrögðum.
1 fyrstu var vel barizt af
beggja hálfu, en þeir, sem
gætnari voru, sáu þó brátt, að
fylking Niðurjöfnunarnefnd-
ar tók óðum að riðlast og féllu
riddarar hver um annan þver-
an. Eftir leikinn var nefndin
Framhald á 7. síðu.