Mánudagsblaðið - 22.04.1968, Blaðsíða 6
Máiradagmr 22.' april 1958
6
Mánudagsblaðið
Framhald af 8. síðu.
nema að því leyti, sem „þýzkir"
menn áttu hlut að máli, því að
í algeru stríði er skiljanlegt að
gengið sé býsna langt til þess að
klekkja á öflugum og harðskeytt.
uan andstæðingi.
„Getur þaS því talizt nokk-
urt drembilaeti af mér, þegar
ég segi að það tákni jafnvel
eitthvað ennþá hágöfugra —
nefnilega samfylkingu hinna
góðu afla í heiminum gegn
hinum illu öflum, sem nú hafa
* varpað ódyggðarskugga sín-
um yfir alla Evrópu og mikinn
hluta Asíu á svo áhrifamikinn
og ögrandi hátt?“
— Winstoii Churchill forsæt-
isráðherra Stóra-Bretlands, í
ræðu í Neðri málstofu brezka
þingsins 24. Ágúst 1941.
(„GREAT WAR SPEECHES“,
Transworld Publishers Ltd.,
(Corgi Books), London, 1957,'
bls. 120—121).
En Sefton Delmer og hinir 298
„þýzku“ lýðræðissinnar hans létu
sig lögmál siðaðra manna í léttu
rúmi liggja. Baráttuaðferðir
þeirra áttu ekkert skylt við það,
!
Sö/ubörn
sem vilja
se/ja Mánu-1
| dagsb/aBiB i \
\ úthverfum J
\ geta fengiB \
þaS sent \
| heim
sem allur fjöldi manna hefði bú-
izt við af „öflum hins góða í
heiminum".
Sefton Delmer leggur sjálfur
sannanirnar á borðið:
„Við vorum svo heppnir að hin
þýzku yfirvöld þéssara hersjúkra
húsa höfðu fyrir venju, að senda
hinum staðbundnu flokksbæki-
stöðvum í Þýzkalandi ólykluð út-
varpsskeyti, þar sem farið var
fram á að tilkynna ættingjum
hins látna dauðsfallið. Þessar orð
sendingar voru skrifaðar niður
og lagðar fyrir mig. Og með þeim
„ »
óðluðumst við allar mögulegar
upplýsingar: Nafn hermannsins,
nöfn aðstandendanna og nafn
hers j úkr ahússins.
Síðan sömdum við hjartnæmt
bréf, sem var skrifað með þýzk-
um skrifstöfum á bréfsefni með
bréfhaus viðkomandi hersjúkra-
húss. Svo var látið *líta út sem
bréfið væri frá einhverri hjúkr-
unarkonu eða félaga hins látna,
sem hefði fengið einhverjum' öðr
um það, sem átt hefði að vera að
leggja upp í orlof til Þýzkalands
og hefði átt að póstleggja það
þar. Bréfritarinn gat þess í bréf-
inu, að hann — eða hún — hafi
verið við banabeð hins látna til
hinztu stundar ,og ætli nú að
skrifa aðstandendunum nokkrar
linur í samúðarskyni.
Með hrífandi orðalagi lýsti
„vinurinn" því næst foringjaholl-
ustu hins deyjandi hermanns,
hinni óbifanlegu trú hans á loka-
sigurinn og skilaði hinztu kveðj-
um til vandamanna hans. Og þá,
svona næstum þvi í eftirþanka
minntist hann — eða hún — á
úrið með gimsteinunum, gullmen
ið eða einhvern annan dýrmætan
mun, er hinn látni hermaður
hafði ætlað ástvinum sínum
heima. „Úrið hefur verið afhent
herra héraðsflokksleiðtoga ....
(hér kom viðeigandi nafn) til
þess að hann eða einhver stað-
gengla hans fái tækifæri til þess
að afhenda yður það persónu-
lega.“
Að ákveðnum tíma liðnum og
þegar við töldum sennilegt að
bréfið væri komið aðstandendun-
um í hendur, og hefði haft sín
áhrif, tók hermannaútvarpið við.
í hástemmdri hneykslunarræðu,
sem Sepp Obermeyer eða feinhver
annar þulur okkar í þýzku deild-
inni hélt helltum við okkur yfir
hinn „viðurstyggilega líkræn-
ingja“, sem ekki hikaði við að
leggjast á mann, er hefði fórnað
lífi sínu fyrir föðurlandið. Og
vitanlega nefndum við dæmi og
nöfn til sönnunar slíkum tegund-
um „glæpa“ ......
Við önnur tækifæri notuðum
við sömu aðferðina til þess að
koma því á framfæri við aðstand
endur látinna hermanna, að þeir
hefðu ekki dáið af völdum sára
sinna, heldur af „dauðasprautu”.
Við létum hina dularfullu hjúkr-
unarkonu okkar tilkynna, að
hinn flokksbundni læknir við her
sjúkrahúsið hefði komizt að
þeirri niðurstöðu að hinn særði
myndi ekki hafa orðið bardaga-
hæfur fyrir Stríðslok. Þess vegna
hefði læknirinn ákveðið að láta
hann rýma beð sinn fyrir öðrum
hermanni, sem hefði haft betri
möguleika til þess að gróa sára
sinna innan skamms tíma. Bréf-
um, sem fundust á föllnum her-
mönnum var svarað um hæl:
„Kæra frú .... “ skrifaði einn
Þjóðverjanna okkar á þýzka rit-
vél, „vinsamlegast grenslizt ekki
fyrir um afdrif Martins. Hann
dvelur heill á húfj( ásamt mörg-
um félögum sínum í hlutlausu
landi og þar vegnar honum vel.
Þegar þetta hræðilega stríð, sem
Hitler hefir komið af stað, er
á enda, mun hann annað hvort
snúa aftur til yðar eða gera ráð-
stafanir til þess að þér komið til
hans. Hann biður mig að skila
\
hjartanlegustu kveðjum til yðar,
1 •
Ernu og Martins litla, og vonar
að ykkur líði öllum vel. Vinsam-
legast segið engum frá þessu
bréfi.“ — Bréfið var undirritað
með hring úr rauðu bleki. Bréfið
var póstlagt í Þýzkalandi.
Að minni hyggju myndu for-
eldrar aldrei standast þá freist-
ingu að trúa að minnsta kosti ein
um vina sinna fyrir hinni gleði-
legu fregn um björgun sonar
síns. Og á þennan hátt myndu
tíðindin um happasæl liðhlaup
þýzkra hermanna til hlautlausra
landa breiðast út og, að því að
ég vonaði, myndi fregnin verða
til þess að hvetja, stöðugt fleiri
Þjóðverja til þess að fylgja for-
dæminu.“
Sefton Delmer var ötull bar-
áttumaður fyrir „betri heimi“ —
og Churchill því þóknanlegur. Og
er ‘ ;ekki fegurð veraldarinnar
heillandi síðan ,,hinum illu öflum
var útrýmt?"
Auk stöðvarinnar „Gustav Sieg
fried 1“ voru fleiri slík fyrirtæki
sett á laggilnar, t.d. „Soldaten-
sender Calais“, „Christus der
König“, „Faschistisch-Republik-
anischer Sender" og „Soldaten-
sender West“. (Þess má aðeins
geta hér innan sviga, að mikið
af þeiln fréttum, sem dagblöðin
og kommúnistasella Ríkisútvarps
ins birti hér sem „Berlínar-frétt-
ir“ á stríðsárunum, var orðrétt
sótt 1 þessa vizkubrunna).
Þegár stríðinu var eiginlega
lokið og fjöldamorðin gátu því
hafizt fyrir alvöru, reyndist Del-
mer auðvelt að útvega sér leyfi
yfirherstjórnar Bandamanna til
þess að beita áhrifum útsendingk
sinna í þeim tilgangi að óbreytt-
ir þýzkir borgarar leituðu ekki
skjóls í kjöllurum sínum eða loft
varnab.yrgj um, heldur biðu komu
frelsissveita lýðræðisins rólegir
hver á sínum stað. Tilgangurinn
var augljós: Hrekja skyldi
grandalausan almenning i ör-
væntingu undan sprengjuregninu
a borgirnar út á þjóðvegina og
víðavang, inn á sjálf orrustu-
svæðin!
Denis Sefton Delmer virðist
líka vera ákaflega upp með sér
af afrekum sínum á þessu sviði.
Sjálfsánægjan leynir sér ekki.
Hann segir svo frá:
,;Við höfðum lánið með okkur.
Allt lék í lyndi varðandi fyrstu
atrennu okkar með „Digru
Berthu“ („Die Dicke Bertha" var
sérlega öflug sendistöð, sem
Delmer hafði verið fengin til um-
ráða, eingöngu í ofannefndum
tilgangi. Innsk. mitt).
Ríkisútvarp Köln, skotspónn
okkar hafði starfað eins og eftir
okkar eigin geðþótta. Siðustu vik
urnar hafði það oft gert hlé á
reglulegri dagskrá sinni til þess
að útvarpa viðvörunum og opin-
berum tilkynningum. Við höfðum
hljóðritað þessa aukaútsendingar
og lagt þær í plötusafn okkar á-
samt öðrum „lof’tárásarfyrirmæl-
um“ og sérstökum ráðleggingum
annarra þýzkra útvarpsstöðva.
Nú tókum við plöturnar fram og
hlustuðum á þær enn einu sinni.
Karlmaður og kvenmaður
höfðu lesið þessar tilkynningar
til skiptis upp í Köln. Fyrirtak.
Eg hafði karlmann og kvenmann,
sem gátu tekið þessi hlutverk að
sér. Karlmaðurinn var Moritz
Wetzold, þýzkur stríðsfangi, sem
hafði verið þulur við þýzka rík-
isútvarpið áður en hann var
kvaddur til herþjónustu. Hann
hafði gerzt liðsmaður okkar fyrir
sex mánuðum og ég hafði geymt
mér hann til þessara nota. Konan
var Margit Maass, eiginkona Al-
exander Maass. Hún var leikkona
og gat gert sér upp hvaða rödd
sem var.
Auk þess höfðum við til um-
ráða hertekin skjöl, sem upplýstu
okkur um hersvæðaskiptinguna
beggja megih Rínar og hvaða
yfirstjórnandi -úr flokknum færi
með herstjórn hverrar fyrir sig.
Við höfðum þegar gefið aðgerð
okkar dulnefni: Siegfried. Aðgerð
irnar sjálfar nefndum við R-að-
gerðirnar. Bókstafurinn R stóð
fyrir orðið „Riickfiihrung“ (brott
flutningur). Þessi smáatriði
myndu auka á sannfæringarkraft
fyrirmæla okkar. Nú settust þeir
Clifton Child, Stevens og Hans
Gutmann niður til þess að semja
texta tilkynninga sinna. í stórum
dráttum gaf ég þeim leiðbeining-
ar‘ I
„Skipanirnar verða gefnar út
í nafni héraðsflokksforingjans“,
sagði ég. „Þar á að standa, að ó-
vinahersveitir nálgist og að'allt
kvenfólk og öll börn eigi þegar
í stað, strax í nótt, að yfirgefa
heimili sin. Þau eigi aðeins að
taka það allra nauðsynlegasta
með sér, ekki tneira en fimmtán
kíló á einstakling. Flokksforingi
borgarinnar, bæjarins eða þorps-
ins, skuli hafa umsjón og yfir-
stjórn með flóttalestunum, ef
mögulegt sé. Karlmennirnir skuli
vitanléga vera eftir í borgarvarð-
liðinu og verja heimkynni sín.
Kvenfólkið og börnin skuli taka
handkerrur, barnavagna, reið-
hjól og önnur flutningtæki með
sér. Við verðum að gefa þeim
upp staðarákvarðanir til þess að
safnast saman og fara yfir Rín,
svo og aðkomustað hinum megin
á Rínarbökkum — eins langt
inn í landi og mögulegt væri,
Tilkynning frá Vöruskemmunni Grettisgötu 2
Höfum tekið upp nýjar sendingar af skófatnaði
Hjá okkur fáið
þér mikið fyrir
litla peninga.
KOMIÐ
SKOÐIÐ
SANNFÆRIZT
Vöruskemmcn í húsi Ásbjörns Ólafssonar, Grettisgötu 2
Krepsokkar .................. kr. 25.
Ungbamaföt ................. kr. 50.
Bamasokkar ................. kr. 10.
Hárlakk .......................... kr. 40.
Eplahnífar .................. kr. 20.
Ömmubökunarj ám .................. kr. 20.
Skólapennar .................... kr. 25.
Bítlavesti, jiý gerð ............. kr. 150.
Nýjar vörur teknar fram daglega.
Inniskór bama 50.
Bamaskór „ kr. 50 og kr. 70.
Kvenskór 70.
Kvenbomsur kr. 100.
Drengjaskór kr. 130.
Gúmmístígvél bama kr. 50.
Ýmsar aðrar tegrundir af skófatnaði.
fannst mér hyggilegast. Á að-
komustöðunum myndi siðan auka
lestir bíða þeirra til .þess að flytja
þau í flóttamannabúðir NSV í
Bayern. Áminna skal fjölskyld-
urnar um að taka persónuskilríki
sín með sér og um háls barn-
anna skuli binda lítinn böggul
með nöfnum þeirra“.
Með slíkum og þvílíkum þorp-
arabrögðum tókst Bandamönnum
að narra örvinglað, vamarlítið
fólk, fyrst og fremst konur og
börn, í hundraða þúsunda tali
undir vélbyssukúlna. og
sprengjuregn vígvallanna. Delm-
er og félagar urðu svo hrifnir af
árangri sínum gegn íbúpm Köln-
ar-svæðisins, að þeim fannst ekki
stætt á öðru en að endurtaka
snilldina gagnvart fólki annars
staðar:
„Eftir að frumtilraun okkar
með Köln hafði gefið svo góða
raun, snerum við okkur næstu
nætur að Frankfurt og Leipzig.
Með tilkynningum um aukalestir
NSV reyndum við að lokka íbúa
Frankfurt og Darmstadt út úr
húsum sínum. Við staðhæfðum
að þessar lestir kæmu á ákveðn-
um tímum á ákveðna staði, og
þar myndi fólkið fá heitan mat,
svaladrykki og klæðnað. Jám-
brautadeild hafnbannsráðuneyt-
isins og Stevens höfðu samið á-
kaflega sannfærandi áætlun fyrir
lestirnar. og valið staðina, með
það fyrir augum að fólkið þyrfti
að takast reglulegt ferðalag á
hendur til þess að komast þang-
að.“
Að loknum jafn óyggjandi •
vitnisburði eru allar frekari at-
hugasemdir að sjálfsögðu óþarf-
ar. Þó er rétt að geta þess að
Sefton Delmer og haps nótar áttu
sér margar hliðstæður í lýðræð-
inu, bæði fyrr og siðar eins og
síðar mun sýnt verða. Hann átti
sér því síné jafningja — en hon-
um var enginn fremri, að því er
að ég tæzt veit.
En gegn hverju, og hvers
vegna, barðist Sefton Delmer í
umboði húsbænda sinna með svo
níðingslegum hætti?
Því hefir hann sjálfur svarað í
upphafi bókar sinnar:
„Maður getur sagt um það,
hvað sem manni dettur í hug, en
árið 1936 var Þýzkaland blómstr-
andi, hámingjusamt land .... Og
þeir, Þjóðverjar, höfðu allar á-
stæður til þess að vera Hitler
þakklátir. Hitler hafði útrýmt
atvinnuleysinu og gefið þeim
nýtt, blómstrandi efnahagslíf.
Hann hafði gefið Þjóðverjunum
sínum nýja sannfæringu um þjóð
legt afl sitt og þjóðlegan metnað.
Hin Þjóðernis-sósíaliska Þýzka
Vinnufylking, sem komin var í
stað hinna fyrri veralýðssamtaka,
hafði komið fram mörgum kjara
bótum við vinnuveitendur og
bætt vinnuskilyrðin, en í þeim
umleitunum hafði ríkisstjórnin
aðstoðað hana með mjúkum en
sígandi þrýstingi."
Ekki er ólíklegt að sá mæti
spekingur, Rousseau, hafi haft
Englendinga eins og Sefton Delm
er í huga, þegar hann sagði:
„Mér finnst það alveg ágætt,
að þeir skuli bara vera Englend-
ingar, því að þá finna þeir ekki
til neinnar þarfar fyrir að vera
manneskjur."
J. Þ. Á.