Tíminn - 10.03.1971, Page 11

/
MIÐVIKUDAGUR 10. marz 1971
TIMINN
11
Bjarni Einarsson
í striði og friði
Ég hef nýlokiS vi3 að lesa
grein Bjarna Einarssonar, bæj-
arstjóra á Akureyri: „Að lifa í
íriði við landið." Fjarskalega
hljóta þeir embættismenn að
hafa rúman tíma, sem geta sett
saman slíkan langhund. Bjarni
segir grein sína ætlaða „öllum
fslendingum, sem nenna að
lesa hana.“ Þannig virðist hon-
um sjálfum ljóst, að þolinmæði
þarf til.
Strax í byrjun greinarinnar
verður auðsætt, að höfundur
er ekki í hugarfari, sem gerir
hann hæfan til að ræða við-
kvæm vandamál af sanngimi.
Hann segir: „Norðlendingar
vildu fá rafmagn. Þá risu land-
eigendur öndverðir gegn sví-
virðunni og nutu til þess full-
tingis laxveiðimanna í Reykja-
vík, en gæsaveiðimenn í Bret-
landi hófu baráttu gegn virkj-
un á Suðurlandi.“ Þennan rit-
hátt þekkjum við úr sumum
'vikublöðum, sem gefin eru út
í höfuðborginni. Þeim hefur
bætzt liðskraftur.
Þegar komið er út í þriðja
dálk greinarinnar, fer Bjami
hamförum og þyrlar upp ryki.
Kallar hann nú íslenzka bænd-
ur „landeigendaauðvald". „Lít-
ill hópur manna,“ segir hann,
„kannski fimm þúsund, eiga
mest allt ísland." Skömmu síð-
ar bætir hann við: „Sú stétt,
sem lengst hefur komizt hér á
landi í að ná meira til sín en
henni bar, er landeigendaauð-
valdið.“
Við vitum. að síðustu þrjá-
tíu árin a.m.k. hefur jarðar-
verð á íslandi verið í lágmarki,
— langt á eftir allri verðþró-
un í landinu. Hlutskipti ís-
lenzka bóndans hefur verið að
strita dag hvern myrkranna á
milli árið um kring, en hljóta
síðan á ævikveldinu fyrir jörð
sína ásamt mannvirkjum fjár-
hæð. er svarar til 2ja her-
bergja kjallaraíbúðar í Reykja-
Annars er megingallinn á
málflutningi Bjarna Einarsson
ar sá. að honum skilst ekki,
um hvað er deilt. Barátta'land-
eigenda við Laxá og Mývatn
er háð við embættismannavald-
ið, sem traðkar á rétti hins
óbreytta borgara, biður hann
ekki leyfis, virðir hann jafnvel
ekki viðíals. En meðal annarra
orSa: Hefur hæstiréttur ekki
kveðið upp sii»n dóm í þessu
máli? Hann heimilaði Þingey-
ingum lögbann. Þarf þá frekar
vitnanna við um þeirra mál-
stað? Hví þessi háreisti í bæj-
arstjóranum á Akureyri?
Bændur hafa fyrr staðið í
fylkingarbrjósti gegn ofríki —
bæði út á við og inn á við. Það
er gleðilegt tímanna tákn, að
lista- og menntamenn leggja
þeim nú lið.
f grein Bjarna allri stígur
geðvonzkan. Undir lokin velur
hann skoðunum andstæðinga
sinni varðandi náttúruvernd
nöfnin „forpokun" og „ragna-
rök afturhaldsins.“ En lýsa
þessi orð ekki betur sjónarmið-
um höfundar sjálfs? Loks nú á
allra síðustu árum hefur mann
kynið vaknað til meðvitundar
um hina geigvænlegu hættu af
völdum mengunar og náttúru-
spialla. Stórátak er gert víða
um heim til að snúa óheilla-
stefnu við. En andófsmenn
finnast alls staðar, jafnvel
norður á Akureyri.
Við höfuðborgarsvæðið norð
anvert er áburðarverksmiðja,
sem árlega spýr 500 smálest-
um af eitri upp í loftið. Sjó-
menn, sem koma af hafi. finna
þefinn á miðjum Faxaflóa, en
Reykvíkingar eru að verða sam
dauna ólyfjaninni. Við höfuð-
borgarsvæðið sunnanvert er
álverksmiðja, sem er enn mik-
ilvirkari á þessu sviði. Sérfræð
ingar telja, að garðagróður
drepist í 15 km. radíus. en ís-
lenzka hvassviðrið hafi til
þessa hjálpað okkur.
Vilja Akureýrmgar þéttá?
Nei, þeir eru æ fleiri/ -sem
óska að fara að með varúð
og fyrirhyggju í þessum efn-
um. Og þeir eru einnig marg-
ir ,sem álíta ýmis verðmæti
ofar peningum. — G.G.
Undarleg lagasmíð
Landfari góður.
Lagasmíð háttvirtra alþm.
er stundum harla undarleg.
Mætti nefna mörg dæmi þess.
Tvö ein skulu nefnd. Fyrir
nokkrum árum var gert að lög-
um, að menn af erlendum upp
runa, eru búandi hér, sumir
lengi, skyldu endurskírðir og
þá íslenzkum nöfnum. Það
hefði þó varla verið hundrað f
hættunni þótt þetta fólk héldi
nöfnum sínum, en afkomend-
ur skírðir íslenzkum nöfnum.
Þetta samþykktu m.a. þing-
menn sem skörtuðu útlendum
ættarnöfnum. — Hitt dæmið
er af því, að ekki alls fyrir'
löngu var í lög leitt, svo hátíð-
lega sé tekið til orða, að á
hvern vindlingapakka skyldi
líma lítinn miða og á hann
prentað með örsmáu letri við-
vörun til kaupenda frá selj-
anda, íslenzka ríkinu, svohljóð
andi: Viðvörun. Vindlingareyk
ingar geta valdið krabbameini
í lungum og hjartasjúkdómum.
M.ö.o.: Ef þú kaupir vörur mín
ar getur þú drepið þig.
Þetta er að vissu leyti virð-
ingarvert. Sá galli er hins
vegar á þessu að letrið er
ólæsilegt flestum mönnum á
miðjum aldri nema þeir setji
upp sína sterkustu brillur eða
taki stækkunargler úr pússi
sínu, sem eigi mun lenzka að
bera á sér. Enn er ótalið, að
það kostar stórfé að framkv.
vitleysuna. — Ég hef oft gætt
að því í búðum, hvort menn
reyndu að lesa þessa örsmáu
viðvörun. Ég hef ekki séð einn
einasta mann gera það. — Það
er sjálfsagt að vara við tóbaks-
notkun, en svona „fræðsla“ er
fremur fíflska en fræðsla.
Og nú er um það rætt — í al-
vöru að því er virðist — að
fjölga útvarpsráðsmönnum í
15. Fá fleiri flokksgæðinga að
jötunni. „Því verr gefast ...“
var stundum sagt. Nú vil ég
ekki segja, að slíkt eigi við um
útvarpsráðsmenn, en við eig-
um ekki að hafa staðnaða
stjórnmálamenn í þessu starfi.
Ivar Eskeland segir í Sam-
vinnunni (3. h. 1970), að á ís-
landi hafi útvarpsráð meiri völd
en gerist með öðrum norræn-
um þjóðum. Þetta ráð er mjög
íháídssámt. Það kémur m.'dl'
fram í þeim sviptingum sem
orðið hafa um ágætt erindi Sig-
urðar Blöndals. Útvarpsnot-
endur hafa talið — ranglega
að því er nú kemur fram — að
orðið ætti að vera frjálst í
þessum þætti. En útvarpsráð
bannfærir frjálst orð, rýkur
upp til handa og fóta og
„harmar" hitt og þetta, og er
ekki nýtt fyrirbæri á þeim bæ.
Enn er í fullu gildi, að lítil
eru geð guma. Hver ber ábyrgð
á útvarpserindi? Er það ekki
sá, sem erindið flytur. Ætlar út
varpsráð kannski að bera
ábyrgð á öllu sem flutt er í
útvarpi og sjónvarpi? Það er
kannski þess vegna, að nú er
bollalagt um að fjölga í þessu
ráði í 15, til þess að varpa
hinni þungu ábyrgð á fleiri
bök? Bruðlið, snobbið og sýnd-
armennskan ríður ekki við ein-
teyming á voru landi. Væri
ekki reynandi að fara meðal-
veg, ftaka ekki of stórt stökk í
einu en byrja á jólasveina töl-
unni? — H.G.
Nægir stúdentshúfan?
Móðir skrifar um stúd-
entsmenntun kennaraefna!
Kæri Landfari.
Ég var að horfa á sjónvarps-
þáttinn „Setið fyrir svörum".
Sá, sem sat fyrir svörum var
skólastióri Kennaraskólans, dr.
Broddi Jóhannesson. Aðalum-
ræðuefnið var stúdentsmennt-
un kennaraefna, en sam-
kvæmt frumvarpinu um ný
fræðslulög er stúdentspróf skil
yrði fyrir inngöngu i skólann.
í frumvarpinu er líka minnzt
á margs konar rannsóknir í
þágu barnanna. En nú hefur sú
spurning hvarflað að mér hvort
engin sú rannsókn sé gerð á
þeim, sem um inngöngu sækja,
hvort þeir séu f raun og veru
hæfir til kennslustarfa. t.d.
hvað snertir skapferli, siðferði-
legan þroska, og viðhorf þeirra
til bindindismála. Þetta eru
allt stórkostleg atriði. þegar
litið er til þess leiðbeininga-
starfs sem kennarar taka að
sér.
Úr því að gera á svo strangar
kröfur til lærdóms kennara-
efna, ætti ekki síður að gera
strangari kröfur um það hvern
mann stúdentinn hefur að
geyma. Eða á lykilorðið aðeins
að vera stúdentahúfan? En það
ekki endilega víst að hún birti
verðleika, sem með þarf í einu
hinna ábyrgðarmestu starfa í
þjóðfélaginu.
Það er margt sem athuga
þarf í þessu efni, og þar sem
nú virðast vera tímamót í þess
um málum, þykir foreldrum
það ekki síður um vert, að
mannkostamaður sé í hverju
rúmi í kennarastéttinni, en að
stúdentshúfan ein eigi að bera
vitni um ágæti kennarans.
Þessu þarf' áreiðarilega 'að
1 "hyggja'<vet-'iað.<r»*JtN.B.' -•
17.40
18.00
18.45
19.00
19 30
19.35
20.00
20.20
HUÓÐVARP
MIÐVIKUDAGUR 10. marz.
7.00
12.00
12.25
13.15
13.30
14.30
15.00
16.15
16.40
17.15
AfOMSS/rS lATSe-
7ffOS£ AfEAf SOBBEP THBMA/L
AW UKEÍT/l&E TNEQVES HWO
/?OBB£P 77f£ 04///C-ABP TBAT
MBAAfS /'M mavs/ T//£ ££££/££
/s//T wopr/m /v/m
Af/y GAffG/ ,
A/£4A'/V////£, WmmBBBAL
/BAA'X BOBBEBS ■
J
fVSJUST GOT USA OOB AS
0/G AS T/f£ LASTBAff/rPOB
/VE Pi/LLED-
S/fEP/FE MLL
f/ELP OS
AGA/U/ ,
Forsetinn Bankað á gluggann. — Þú þeir gá ekki að. Þér senduð eftir mér?
gerðir það aftur’ Hvernig kemstu fram — Já, ég þarf að þakka þér Þú bjarg
hjá öllum öryggisvörðunum? — Þegar aðir jifi mínu tvisvar i ferðinni, en það
er ekki þess vegna. sem ég bað þig að
koma Ég hef verkefni handa þér i S.Þ.
— S. Þ.? Nú!
21.00
21.45
22.00
22.15
22.35
23.15
Litli barnatiminn.
Tónleikar rilkynningar.
Veðurfregnir
Dagskrá kvöldsins.
Fréttii rilkvnningar.
DagJegt mal
Jón Böðvarssun menntaskóla
kennari flytur þáttmn.
Á vettvangi dómsmála.
Sigurður l.indal hæstaréttar
ritari talar
Samleikur í útv rpssal
Guðný Guðmundrdóttir og
Lawrence Wheeler leika á
fiðlu g riólu Dúó nr. 1 5
G-dúr (K423 eftir Mozart.
GiJbertsmálið sakamálaleik
rit eftir Francis Durbridge
Síðari flutningur sjöunda
þáttar: bréfsins"
Sigrún Sigurðardóttir þýddi.
Leikstjóri Jónat Jónasson.
Með aðalhlut erk fara Gunn
ar Eyjólfsson og Helga Bach
mann
Föstumessa ) Dómkirkjunni
Prestur Séra Jón Auðuns
dómprófastur
Þáttur um uppeldismál.
Margrét Margéirsdóttir ræð
ir við Eirík Bjarnason augn
lækni um börn með sjón-
galla.
Fréttir.
Veðurfregnir.
Kvöldsagan Or endurminn
ingum Páls Melsteðs Einar
Laxness byrjar lestur sinn.
Á elleftu stund
Leifur Þórarinsson sér um
þáttinn
Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
Morgunútvarp
Dagskráin. Tónleikar. Til-
kynningar.
Fréttir og veðurfregnir Til
kynningar. Tónleikar
Þáttur um uppeldismál
Við vinnuna- Tónleikar
Síðdegissagan; „Jens Munk“
eftii Thorki) Hansen
Jökull Jakobsson les þýðingu
sína 12)
Fréttir Tilkynningar.
Fræðsluþáttur Tannlækna-
fél. íslands (endurt)
Veðurfregnir.
Niður i moldina með hann
Árni G Eylands flytur ann
að erindi sitt
Lög leikin á balalajku
Framburðarkennsla i esper
anto og þýzku.
SIÓNVARP
18.00 Dýrin i skóginum.
Þýðandi ag þulur:
Kristmann Eiðsson.
18.10 Teiknimyndii
Hvuttar i útflegu og
Á tistasafninu.
Þýðandi
Kristmann Eiðsson.
18.25 Skreppur seitfkarL
10 þáttur Hús galdrakaris-
ins.
Þýðandi
Kristrún Þórðardóttir.
18.50 Skólasjónvarp.
Lausnir 4 þáttur í eðlis-
fræði fyrir ll ára nemend-
ur (endurtekinn).
Leiðbeinandi:
Óskar Mariusson.
20.00 Fréttir
20.25 Veður og auglýslngar.
20.30 Steinaldarmennlrnlr.
Heilaþvntturinn mikli.
Þýðandi.
Jón Ihor Haraldsson.
20.55 Nýjasta tækni og vísindi.
Umsjónarmaður:
Örnólfur rhorlacíus.
21.25 Serjozha.
Sovézk bíómynd. sem lýsir
lífinu frá siónarhóli sögu-
hetiunnar, sex ára' drengs,
sem elst upp hjá einhleypri
móður sinni
Leikstiórar-
Georgi Daneli og Igor
Talankin
Aðalhlutverk: Borja
Barkhatov Sergei
Bondarsjúk og Irina
Skobtséva
Þýðandi Revnir Bjamason.
22.30 Dagskrárlok
«' S
• Keflavík — SuS»rnes
1
Siminn er $
2 7 7 8 j
PrentsmiSja
V
Baldurs t-tólmgeirssonar, $
Hrannargötu 7 — Keflavffc \
\ ;