Atuagagdliutit - 29.03.1922, Blaðsíða 4
167.
168.
salo Sønderjyllandimiut pitdlarKingnerssaisa Tyskit
inatsissartue Berlinime atautsimltartut ilagissar-
pait, tåssanilo Tysberpagssuit akornåne Kununatik
Danskeaatitik igdlersortarpait, Tyskinut Danskit
Sønderjyllandimiut isumåt erssersiniartardlugo.
Tamavta nalungilarput KanoK inuit artornar-
tunik misilingneKarångamik Kasungålersinaussut,
artornartunigdlo tamåkuninga ajugauvfigineKar-
dlninardlutigdlusoK nikatdloriartuinardlutik, amå-
taordle naliingitdluinarparput KanoK ilåne inuit
artorssauteKarnermlbut agdliartorslnaussut, artor-
nartutdlo ajugauvfigalugitdlusoic; misilingneKar-
nermlkut aulajåinerussumik piumåssuseKalersinau-
ssut. Gutile Kujanarsile Sønderjyllandimiut amer-
dlanerit artornartut agdliartutigiuåinarpait, Guti-
mutdlo ugpernermingne Danmarkimigdlo asang-
ningnermingne tåssunarpiaK nakussagtineicartar-
dlutik. Tamånalo pivdlugo uvagut Danskiussu-
gut inuiaitdlo avdlat, Sønderjyllandimiut ilu-
ngersornerat pivdlugo atandngitsorneK saperpavut.
Taimåitordle åma nagdligissåinarpavut, nalunå-
ngingmat ubiorparujugssuit taimaiginåsagpat kisa
ilungersoraluardlutik Tyskinit pissaunerungåKissu-
nit ajugauvfigineKåsassut, Danskit Kavsit kisa
Sønderjyllandip utertineicarnigsså Kularilersimanga-
jagpåt.
Tauva Augustusime 1914-me sorssung-
nerssuaK tamavta naldngisarput pilerpoK. Tamav-
ta sorssungnerssup tamatuma kingunere naliingi-
lavut; Tysklandip akencaminit ajugauvfigivdlulnar-
neKarnera, tamånalo pivdlugo Sønderjyllandip ilå
Danmarkimut utertitaunera. Utertitåungibatdlar-
tigdlutigdle sorssungnerssuaKartitdlugo Sønderjyl-
landimiut angnikitdliornere siornagornit angneru-
leraluarput. Tyskit akeraatik sorssugfigiartora-
mikik nuånårdlutik hurrårtortardlutigdlo nunar-
ssuartik asassartik sernigssorniardlugo autdlarput.
Sønderjyllandimiutdle tamatumdnga pingitsaili-
ssauvdlutik nuna asångisartik Tyskit såkutue ila-
galugit igdlersorniartariaKarpåt, tåukualo autdlar-
Kautåne, nangmingneu Tyskit ilagalugit iluanår-
nertik nuånarlngivigpåt; avdlamik kigsauteicångi-
namik, kisiåne ajugauvfigineKarnigssamingnik av-
dlamigdlo bigsauteKarsfnåunginamik kisiåne Tysk-
landip akerKaminit piunérutitaunigssånik. Tai-
måitordle Sønderjyllandimiorpagssuit sorssungner-
me Tysklande pivdlugo toKutåuput, imalunit ti-
mlkutdlo aserorneKardluinardlutik avataiarsimav-
dlutigdlunit, sorssungnermit asassamingnut anger-
dlarput,
II
1920-me Sønderjyllandimiut sumut ata-
jumåssutsimingnik taissinerata nalåne
Sønderjyllandime angalanera.
OKalugtuarilårdlara:
Sorssungnerssup kingornagut Frankrigeme
erKigsivigssioKatigigkamik Franskit Tuluitdlo au-
lajangerpåt: Sønderjyllandimiut Danskit nang-
mingneK piumagunik Danmarkimut utertineKåsa-
ssut. Tåssa imåipoK: inuit tamarmik Sønderjyl-
landime inussut Danmarkimut utertineKarnigssar-
tik taississutigisagåt, tauvalo Danmarkimut uteru-
massut amerdlanerugpata Sønderjyllandip ilå ute-
rumassunit amerdlanerussunit nunagineKartoK,
Danmarkimut ilångutitåusassoK.
Mana kisa Sønderjyllandimiut Danskitdlo
ukiorpagssuarne neriutigissåt ajornarungnaerpoK,
måna kisa pivfigssaK tåuna Kavsit Kularissåt nag-
dliupoK; ila Danskinut tamanut tipaitsungnåssu-
sia. Sønderjyllandime Danmarkimilo atautsimT-
torssuarne Sønderjyllandip månåkut issusia OKalu-
serineKartalerpoK, nalunångingmat 1864 kingorna-
gut Tyskit Franskinit agssortorneKangåraluardlu-
tik taimåitoK Tyskingortitsiniarnermingne Kavsiti-
gut iluanårpatdlåKissut. Danskitdlo Kavsit måna
taissineK pivdlugo isumaKatigigdluarsinåungitdlat,
ilaisa Sønderjyllande itsardle Danmarkimut atasi-
massoK tamåt utertlkumavåt, manåkut inuisa Ka-
noK issusiat soKutiginago. Ilaisale inuit taissine-
rat mallnardlugo Sønderjyllandip ilåinå tåssa
Danskit amerdlaneruvfiat piumavåt. (Pingårtumik
Flensborgip Sønderjyllandime igdlorpagssuaKarfit
angnerssåta kussanarnerssåtalo KanoK pineKarnig-
sså Danskit ingmingnut saKitsautigissarpåt; 1864