Atuagagdliutit - 15.12.1932, Blaðsíða 2

74
ATUAGAGDLIUTIT
Nr. 10
Danmarkip niuverfigivdluarnerussaisa pi-
ngårnerssaråt England Danmarkip niorautigi-
ssartagaisa pingårnerssåinik (pulukit neaait, pu-
neK måmtdlo) niorKuteKarniarumaKissunik nu-
nautiligssuaK. sulivfigssaeruneK niuverneruvdlo
ajornaKuteKarpatdlårnera agdliartuinarmata nu-
nauteKarfingnit kigsautigineKariartutnarpoK niu-
vernerup nangminerssornerunerup (tåssa nunat
ingmtkortut ingmingnut pilersornigssaisa) åraig-
ssuneKarnigssåt. tamånalo pivdlugo tuluit nu-
nautaisa pingårnerit ilåta Canadap igdloKarfiane
Ottawame aussaK kingugdleK atautsimlneKarpoK
tuluit nunautaisa ingmingnut atanatigit niuver-
nikut KanoK ingmingnut tapersersoKatigingneru-
nigssåt sujunertaralugo.
atautsimineK tamåna tuluit nunautåine Kav-
sinut nåmaginångitsunik kingunenarpoK. tuluit
nunautaisa åtavigissamingnit piumassarissait
angnertorujugssuput ingmingnut iluanårutigssau-
ssut Englanderpiamutdle pigssarsiviungangitsut.
Englandip nunanut avdlanut niuvernerup tungå-
gut matuneKardlulnarnigsså kigsautigisimagaluar-
påt; Kujanardle tamåna anguneKavfngilaK.
neriunarpoK Danmarke Kangartut tulungnut
niorKuteKartuåinåsassoK, danskime niorautait pit-
såussutsimikut akikissutsimikutdlo tuluit nuna-
siainltunit nagdlerneKarsinåungitdlat.
Danmarkip Englandivdlo niuveKatigingneral
aulajåinerulerdlunilo angnertunerulersinaorKuv-
dlugo Danmarkime agsut sulissutigineKalerpoK
tuluit niorausiait avdlanit pingårnerutitdlugit pi-
siarineKartarKuvdlugit. taima suliniarnen taper-
serumavdlugo ukiariartulermat Københavnime
tuluit niorKusiåinik takussagssiuivdlune sarKU-
mersitsivigssualiorneKarpoK, tamatumflnalo såt
tulungnit pineKarsinaussut påsineKardluarpoK.
sarKumersitsivik angmarneKåsangmat tuluit
kiingigssåt KøbenhavniliarpoK danskitdlo kungig-
ssåt peaatigalugo sarKumersitsivik nagdliutorsiu-
tigineKangårtitdlugo angmardlugo. sarKumersit-
sivik inugpagssuarnit naleKångingajagtumik alu-
torineKaKalune takujumaneKaKaoK.
pigssarsiorfigssat ajornaitdlilernigssåt sulissu-
tigineKartuarpoK, taimåikaluardlo sdrdlo uvdlut
artornartoKarnerussut ingalagagssaunatik nag-
dliukiartuinartut. sulivfigssaerusimassume Dan-
markime mingnerungitsumigdlo nunane avdlane
amerdlasiartuinarput taimalo pigssaileKineK nå-
kinartoKangårneralo nåpautipalåtut siaruariartui-
nardlutik. inutigssarsiutit niuvernerdlo ajulisso-
riartuinarput, sunarpiardle pissutigåt? ersseraig-
sumik tikuaissugssaKångilaK, pasinerussatigutdle
årKingniardlugo oKåtårniarneKartuaraluarpoK.
ukiariartulernerane landstingimut ilaussug-
ssanik Jvllandip avangnåne, Fynime Københavni-
milo KinersineKarpoK, ukiutdlo sisamat Kångiu-
nerisigut nunap ilå mana KinersiviungitsoK ai-
nersineKartugssåusaoK.
landstingimut Kinersinerme inuit 35-nik
ukioKalerérsimassut tamarmik KinerseKataussug-
ssåuput. KinersineKarnera tamanit nåkutigine-
KaKissoK matumtlnåinaK uivssuminartoKarpoK,
mana nålagkersuissune Kutdlersaussut (socialde-
mokratit) ilaussortait atautsimik ikileriarmata.
nålagkersuinermilo ingmikut peaatigit tamarmik
ilaussortatik avdlångorneKångeriarmata ingming-
nut ajugaunerardlutik nalunaerput.
Kinersissut taisineratigut erssersineKarpoK
kikutdlunit nålagkersuissunit mana kigsautigi-
ssaisa angnerssarigåt sulivfigssaerusimassut amer-
dliartuinartut kigdlilerniarnigssåt stit iluaKutau-
sinaussut tamaisa atordlugit sulissutiginiarauvdlu-
go. neridtigiuminaKaordlume nålagkersuinerup
tungågut ingmingnut akerdlerigkaluit tamatumu-
na ikioKatigigdlutik suliumassorpagssuit tarflna-
lersutdle suliagssarsifltisagait, inugtaussåme ajor-
nartorsioriartuinåsagpata nålagauvfiup tamarme
iluanåriartornigsså ajornarmat.
ukiarme rigsdagip atautsimilernerane stats-
minister Stauning nålagkersuissoKatine sivner-
dlugit unersuivoK ukioK måna inatsissartut suli-
ssutiginiagagssaisa pingårnerssatut sulivfeKångit-
sut suliagssaKartinialernigssåt autdluneKåsassoK.
nunarpagssuit avdlat Kiviaruvtigik aussaune-
ra eraigsinaitsoKarpatdlårane atorneKarsimassoK
OKautigisinauvarput. soruname stit akigssarsiu-
taussut tamarmik ajornakustllernerat tamane
ajunårtitsingårpoK, ajortumériartornerdle unigfe-
KåsangmåtaoK neriunarsiartorpoK iluarttkiartor-
neK angujartorneKariartorKiltsassoK. —
Tysklandime ptssutsit nålagkersuissutdlo
akerdlertgsiterpatdlårnerånit ptssuteKarnerdlutik
sujornagut naleKångitsumik påtsivérussinarput
inuinutdlo uvdlunik nalorninartulingnik pilersit-
sivdlutik.
inatsissartunut ilaussune ingmikut sujuner-
taaartut naligipajutnardlutik nålagkersuissune