Atuagagdliutit - 01.05.1934, Blaðsíða 6

ATUAGAGDLIUTIT
Nr. 1*)
150
sangatfnartutut Evråpame inutigssarsiutinut ang-
nikitsumik malungnarsigaluarpoK. tauvale ani-
ngaussat kfiltiussut Amérfkamut akiliutigeridng-
neKalerput. mana Tysklandip akiliutigssai unig-
tineKaratdlarmata England akilersuissugssångor-
tineKalerpoK Amén'kamiut pfngitsornane sor-
ssungnerup nalåne akiligagssarsiainik akilersuer-
Kulermåssuk.
1931-me ukiariartuinalersoK tuluit kiiltiutait
ikilissorujugssuångulerérput. tamåna nunane ta-
mane aningaussatigut ajortiilerujugssuarnermut
nalunaerKutaussutut isumaKartfneKarpoK, tama-
tumuna England nålagauvfit pisunerpaussut ila-
gissåt aningaussanut kultimik nalilersuinermik
KimatsissariaKarmat, aningaussatutdlo atugaussut
papiarat Englandip aningausserivigssuisa angner-
ssanit kultimik taorserneKarsfnaujungnaernerat
nålagkersuissut pericussutigåt. tulungnime ajor-
nartorsiutausimassut sualugdlui'narsimåput. nior-
Kutit akikitdliartoraluartut tulungne sulissartut
peiratigigsut akigssarsiatik migdlisfnavérsårsima-
vait tamatumunalo sulivfigssaerutineKartut amer-
dlisingårsimavdlugit. sulivfigssaerusimassut nå-
lagkersuissunit aningaussanik ikiorneKartuarma-
ta nålagauvfiup aningaussai ajortortfneKardluf-
narput nunatdlo avdlat niuvernerup tungågut
Englandimik tatigingningnerat migdlisarneKa-
ngårdlune. sulissartut akigssarsiarigsårmata nior-
Kutit akigssaKartitagssåungikaluit pisiortugarine-
Karnerat avdlånguteKångilaK, taimaingmatdlo
niorKutigssarpagssuit nunanit avdlanit pinenar-
tariaKarput, tuluitdle niorausiait akisuvatdlårtu-
mik suliaugamik nunanit avdlanit pisiariumane-
Kangingajavigdlutik. tamåko Amérikamutdlo aki-
ligagssanik akilersuineK pfssutauvdlutik kultit
upalungaerautitut aningaussautigissat ikilivdlui-
narsimåput.
pisimassut tamåkua Tyskland mianerssor-
nerulersipat ikimnardlune ingerdlåssiniarneK Ki-
mangniarnerulersitdlugo, tamatumunalo mana
Tvsklandime nålagkersuissut nazistit taperserne-
KarputdlusoK. nunane tamane aningaussarsior-
nerup ajortordluinavingnigsså ilimagineKalera-
luarpoK Londonivdlo Kangånit aningausseriner-
me pissortaunera tåssunga kigdleKåsangatineKa-
leraluardlune, sunauvfale ajortåvingnermik ki-
nguneKångilaK. uvdlut ardlaKångitsiuiguit Kå-
ngiutut tuluit aningaussait aanga naligissamik
s/4-Inå migssiliordlugo naleKaleraluarput, nåla-
gauvfltdlo Kavsit agdlåtdlume Amérikap England
maleriardlugo kul te aningaussanut nalilersiiti-
giungnaerdlugo pissariaKaraluarput, tamatumu-
nalume akigssautit sujornatigornit mingneruler-
stneKarput, nålagauvfttdle tamåko . aningaussati-
gut ajornartordlufnaleraluartut ilimagissamit
iluartilertorneruput nålagauvfit tåukua akigssae-
rutivfngfnigssåt isumavdlutigalugo niuverneK
ingerdlåneKåinarsimangmat.
1932-me Lausannime atautsimlnerme tyskit
sorssungneKarneranit akiligagssaisa amiåkue iki-
lislneKarput markit kultiussut 3 miliårtit kisisa
akiligagssarilersfneKardlutik, tåukulunitdle aki-
lerneKångitdlatdlumt. ukiuvme Keraa migssi-
liordlugo KångiutinartoK Hitler Tysklandime nå-
lagkersuissungorpoK akiligagssanigdlo akiliumå-
ngitdluinavigdlune nalunaerdlune. Tysklandip
katitdlugit 40 miliårtit migss. markit kfiltiussut
akiliutigerérsimavai, tåukualo KerKe migssilior-
dlugit Frankrigimit pinenarsimåput pingårtumik
Frankrigip ilåne sorssungnerssuai<arnerane ase-
rugkat iluarsardlutik suliarinerånut atusavdlutik.
iluarsagkanut tåukununga 13 V2 miliårtit atorne-
Karsimåput. erKarsautigalugulo tupingnarpoK
sorssungnerme aserugkanut taortigssatut akiliutit
nunane tamane kflltit aningaussautigineKartut
amerdlåssutsimikut migssiliorsimangmatigik.
Englandip aningaussanik kultinik nalilersui-
nine Kimangmago aningaussarsiornfkut ajornar-
torsiornerup sualungnerulerfine angusimånguat-
siarpå. ukiunime kingugdlerne niornutit aké
aningaussanik kidtiussunik nalilisagåine kingu-
mut agdliartulerKilålersimånguatsiarput. niorKu-
time akitsorKingnerisa kisimik aningaussarsior-
nikut ajornartorneK anigortlsfnauvåt. taimai-
ligpat nålagauvfit niuveKatigingnerat pilerKigsl-
naulfsaoK, tauvalo kulte nalilersfitaussutut ilua-
Kutauvdlunilo atorneKalerKigslnåusaoK.
Englandip sujunertaringuatsiarpå aningau-
ssarsiornfkut suliniarnermine nunåtaoK avdlat
kalfniardlugit. nålagauvfit åssigingitsut aningau-
ssait naleKarssutsimfkut åssigikånilerpata aitsåt
papiarat aningaussanut taortigalugil atugkat kfil-
timik kingumut taorserneKarsfnaulfsasimåput,
aningaussamile påpiaraussume aningaussap ag-
dlagsimassup nalinga inortftardlugo kiiltimik
taorserneKarsfnautitdlugit. tamatumflna niorKu-
tit aké angnerussut sulissutdlo akigssarsiait
mingnerussut anguneKarsfnåusåput.