Atuagagdliutit - 01.06.1934, Blaðsíða 2

162
Nr. 21
ATUAGAGDLIUTIT
ssok ornigtaramiko. imaKame uvagut inåssugut
suloKaruvta ama taimåisagaluartugut.
ukioK 1889 autdlarnerfigalugo sinerissap ku-
jatåta tungå aussame angatdlavigissaleravko ting-
mfssåtaoK arajutsiniartångilåka, sinerssortitdluni-
me arajutsissariaKångingmata. taimanile Kujatå
aussame mitisagterérsimavoK, måssa Påmiut
avangnåt sule piligssåssaraluardlune, kujavariar-
tortitdlunile pisagtikiartuinartarpoK. ukion 1873
niuvertorusiugalflp Carl Hagenip Atuagagdliutiti-
gut nalunaerutigå Kitsigsunguane, tåssa Torssu-
kåtaup pulariåta avatåne K’eKertarpagssuarne,
KajaK ulivkåvigdlugo miternik månigsartoKarsi-
massoK. — sulilo ukiut 1800 ingerdlaneråne Ke-
aertat tåuko amerdlasfinik månigsarfigineKartar-
simagaluarput. angalanermale ilåne 1895 Kener-
tat tåuko tiklkaluaravkit mitérutiverersimavoK.
tåssa Kenertat tåuko piniariarfigalugit aussame
najorneKartalersimangmata, soruna erniviginéru-
tivigsimåput. sulile taimanikut mitit ukiume
Nanortagdlip erKå kujavarfigissartorssfisimaga-
luarpåt, piniartutdlo ukiume iluanutigivdluartar-
simagaluarpait. månale imana ukiumilumt pé-
rutingajagput. sulile tarKavanimiut miternik ilua-
KuteKarKilernigssånik neriugsinausimavugut. —
mitit ernivigissartagaisa ernåine nunanartugut
pendgsårnerussumik ilumornerussumigdlo mitit
erKigsisimatinialeruvtigik mitit amerdliartorunik
suloKaramik inugaaångitdlat, kujasingnerussor-
taoK sule tikfslnauvåt.
Avangnåmiut mitit pivdlugit pernussutit ato-
rumånglnarunikik misigiumårpåt pérukiartuler-
sut, tauvalo nålagkumångitsut pissagssåt plnaru-
mårpåt. — sinerissame kujatdlerme miternut
inigssalerujugssOvoK, Kularnångitsumigdlo pernu-
sersuitsut amerdlanerujartorpata peraussutinigdlo
malingningnigssamik kajumigsårissut igdlersui-
ssutdlo amerdliartorpata sujumukarnertaoK ta-
måkunatigut ersseriartorumårpoK. kalåtdlit per-
Kussutinik maligaKarumångikunik sujumukaler-
naviångitdlat.
mitit igdlersåsaguvtigik åma Omassut avdlat
mitit igdlersortigissail sernigssortigissaitdlo eraig-
sisimatitariaKaraluarpavut. mitit inenarfinik ti-
kitsissartut nalunaviångilait Kenertat naujardluit
naujåinaitdlunit inigissait Kanigtuanltutdlumt ini-
giniarnerussarait, pissutigissarsimavåtdlo akerna-
mingnut imalunit piniarlimingnut igdlersortigi-
ssaramfkik, tåssa tingmissanut tigutsisilingnut
aporiaKåtårivdlutik Kimåtitsissarmata. tulugkat
isångatdlo miternik månigsorumatunerssausimå-
put. amame nagtoragdlit ugpitdlo piaråinut ser-
dlernavigsorssflngmata uvagutaoK akerarissaria-
Karaluarpavut, ukiume nunavtine pigssaKarfigi-
sinaussavut igdlersåsaguvtigik.
KajaK sungiusarniarsiuk.
ukiune kingusingnerussune pingårtumik Kav-
dlunånarfingne (niuvertoKarfingne) misingnar-
poK KajaK sungiusarnérukiartortoK, tamåna-
lo nåkariartufnåsagpat nunavtine pigssarsiorner-
mut angatdlatit pitsaunerssåt nuånernerssåtdlo
atorungnaeriartuinåsaoK. nalungikaluarpara nav-
smik KajanarniarneK pisatagssailenineK pissu-
tauvdlune ajornarsiartuinartoK, ilanile åma pat-
sisipalåliorfigineKartarpoK, inflsugtut ilarpagssue
Kåinamut piukungnaraluartut kutsisineKartaler-
mata, kivfartornen låjaunen angnerutinenalerdlu-
ne. taimame låjauneK sulivfigssanartitdlune inu-
ssutigssarsiutausinaugaluartoK, sule isumakulung-
nartonarpoK, nunavtine ima agtigissumik suliag-
ssanångingmat uvdlut tamaisa låjauvigssaKarsi-
nauvdlune. Kåinamigdle piniarsinangorsimassut
isumakulugatik imarssuarme flmassut piniarsi-
naussarmatigik taima pigssarsiuteKartut sule
nunavtine sujumukartariaKaraluarput, sule su-
jornagornit angnerussumik, kalåtdlit silarssuar-
mioKatimingnit tusåmassåussutituåt atorungnaer-
neKarKunago. — Kåinavme navianåssusia måko
agdlagtitdlugit puiångilara, tamånale sungiusaler-
Kårtune Kaningnerussutut ingmat, KajartulerKå-
nguit Kanon itumik navssårånenarsinåunginer-
dlutik sungiusalernånut navianarungnaersautau-
sinaussumik, putdlalingmik avdlatutdlumt itumik
kingunavernutausinaussumik, kingugaluardlune
pusivingnane unissutigisinaussånik, taimalo ajor-
nånginerussumik kingumut makissutigisinausså-
nik, puseKåtårnikume sungiusarnen pilerKånut
ajornaitsungingmat; — sordlume silarssuarmio-
nativut pissartut suna angatdlat navianartonar-
toK navianarungnaerutigssånik ujardlersoKartuar-
tarmat, måssa ilåne navssårinigsså Kularnartutut
itaraluartoK. Kåinamume pusivingnavérKutigssa-
mik navssårtup kalålenatine angisumik iluanusi-
sagaluarpai. — nåinåkume ajunårtorpagssuit nu-
navtine atarninartutut misigissanarfigissaravtigik
inuiaKatigitaoK avdlat taimatut misigissutigi-
ssarpait.