Atuagagdliutit - 01.05.1936, Blaðsíða 3

Nr. 19
ATUAGAGDLIUTIT
155
sersugaK tingerdlautilik såkiitigssailo ilångutdlu-
git inunginut atautsimut 150 kr. sivnernagit aki-
livdlune pineKarsinåusassoK.
konsulent Sundip naggasiutdlugo agdlautigå
norskit kalåtdlit nunåt iluanårfigalugo inutigssar-
siorfigiltsagpåssuk sujugdlermik pissariaKartoK
Finnmarkime Norgivdlo avangnåne aulisartau-
seK migssiliukånerdlugo aulisartauseKarnigssaK,
åipagssånigdlo niuverneK monopoliujungnaerdlu-
ne tamanut angmarneKåsassoK.
sekretær Lidtveit pingårtinaKissumigtaoK ag-
dlagaKarpoK. erKaisfssutigå kalåtdlit nunane nor-
skit (Kavdlunåtsiait) nunasissflgatdlarmata nau-
ssorigsaissut igdlue narssautilerujugssuit ilaitdlo
mingnerussut 200 patdligdlugit isimassut. nuna-
nut avdlanut niorKutigssiarissarpait nerssutit pui-
ssitdlo amé, puneK, ImugssuaK, savat merKue
savatdlo merKuinit ånorågssiat. påvip agdlagau-
tainit 1282-mit pissume oKalugtuarineKarpoK ka-
låtdlit nunåmiut påvimut akilerårutigssatik ner-
ssutil puissitdlo amingordlugit aorfitdlo tugångor-
dlugit nagsiusimagait. agssaissarnertigut kingug-
dlertigut påsineKarpoK norskit nunasissfigatdla-
ramik nerssutauterpagssuaKarsimagaluartut. nau-
ssorigsaissut igdlukue Kavsérpagssuit savat 500
nersstissuitdlo 60 anguvdlugit inigssiartaKarput,
agdlåme Gardarime biskorpip igdlorssuå nerssu-
ssuit 100 anguvdlugit inigssiartaKardlune. kalåt-
dlit nunåt nerissagssaringårmat oKautigineKartar-
poK savat Islandimut nalerKutdlugit l/3’m*k akig-
ssarsivdluautausfnaunerussut. ivigaKarflt Norgi-
me ivigartortarfigsut pitsautigivdlufnarput åmalo
orssuaussat, KerKiissat, ivssuatsiait aulisagkatdlo
perdlukue nerssutit nerissagssåinut tapertagssar-
Kigdluardlutik.
inuit KanoK amerdlatigissut nerssutauteKar-
neK kalåtdlit nunane iniissutigislnauvåt? Lidtvei-
tip nautsorssorpå savat savårKatdlo miliånit åi-
pagssait KiterKutdlugit amerdlåssusigdlit inutig-
ssaKartfneKardluarsinåusassut; ilaKutaringnutdlo
atautsinut savat 75 nautsorssukåine — Tromsi-
me Finnmarkimilo nerssutautit avguaKatigigkåine
ikingneralanguput — tauva inuit 46.000 kalåtdlit
nunane nerssutauteKarnerinarmit inussuteKar-
dluarstnåusåput.
Islandip, Savalingmiut kalåtdlitdlo nunåta
ajunårutigåt 1800-Karnerane Danmarkimut nar-
ssåinaussumut atalersimagamik. nunamingne pl-
ssutsit najorKutarlnardlugit ingerdlatseriiingneK
sapersimåput. ilumut Danmarke norskit nuna-
siarigaluinut tåukununga ajunårtitsinartflvdlune
soKutigingnfngivigdlunilo nålagausimavoK. Dan-
markimume atanerat nunat pfssusiat erKarsauti-
gigåine kukuneruvdluinarpoK, ukiutdlume inger-
dlaneråne ingmingnik atajungnaeriartorunardlu-
lik. nunane norskit imanitume inuit ajornar-
torsiungårdlutik pigssaileKivdlutigdlo nunaleri-
nermik aulisarnermigdlo ingerdlatsisinaussut ki-
simik inigssaKarput. Kujanardlume nålagkersui-
nerme sianitdliornerit inQnerup ingerdlanerata
nangmineK iluarsistnaussarpait.
norskit inutigssarsiornerånut pissariaKardlul-
nartåvoK kalåtdlit nunåta mana angmagaunig-
sså niuverneruvdlo nangminerssorfiulersineKar-
nigsså. tåssane nalorninaitsumik norskinut ila-
Kutaringnut tusintiligpagssuarnut infltigssarsiutig-
ssaKarfeKarpoK. kalåtdlit nunåt angmagaugpat
ukiut ardlaKångitsut Kångiutut klmut sineriåne
norskit aulisartue igdloKarfigtårtusåput. nuna
iluanårfigssångordlugo sulivfigissagssartik tikisa-
våt, namagsiniagagssanigdlo suliagssarpagssuaKar-
put: umiarssuit tulagtarfigssait sigssiugkiat, nu-
niugkat umialsiålivingnut nuggersimanilidssat,
umiarssuit amussivé, sulivfigssuit nåpartaliorfit,
umiatsiåliorfit, aserortunut iluarsaiviliat, neKig-
ssanik aKerdlortigkanik niorKutigssiorfit, umiat-
siait ingerdlatigssåinut såkugssåinutdlo upalu-
ngaerKuteKarfit — sulilo ilimagileriarnago Kor-
dlornerit elektricitetiliorfiuvdlutik pissorpalårtui-
narssuångorsimåsavdlutik.
norskit nålagkersuissuisa kalåtdlit nunåt pl-
ngitsornago angmarKussariaKarpåt, pissariaKå-
sagpat nålagauvfit avdlat tamatumunga suleKati-
giniardlugit. måna nalivtlne norskit nunamik
avatåne tamatumånga pingårnerussumik sultssu-
tiginiagagssaKångitdlat.
Scoresbysund nunasinerdlo.
(nangitat.)
upernåkut Måjime siko navdlortardlune ka-
ngerit nunguitdlo imap Kagdlissarångagit nunt-
terdlugitdlunit mitit tikiiitarput erniartordlutik;
miterpålugssussarput, kisiåne kitåtut erKarput
KeKertanik avalenångingmat kangerdlungne er-
niortarput ilane kåt sinåine,