Atuagagdliutit - 01.09.1938, Qupperneq 2

ATUAGAGDLIUTiT
Nr. 3
18
kisalo norrait piniarxussaujungnaerxuvdlu-
git sujunersuisimanerigalua isumaxatigisinåungi-
vigpara aminguisa pingårtumik merxane ati-
ssauvdluåssusé erdlingnaKingmata, ingangmik
ukiume issip såkortusivfiata nalåne nalerxut-
dluartdngmata kalåtdlinut kalåtdlit nunane inu-
ssunut pingårtumik mitit ammik saperssartuto-
Kaussunut.
taimale norrait amisa iluaxutautigissusé er-
xartoravkit isumaaaainase norrait angnerussu-
mik piniarneaartarsoralugit, taimåingilaa. na-
lungilara norrait tamarmik piniarneaarnea ajor-
tut, uko norrarnit angnerussut iluatingnarneru-
ssutdlo pissariniariardlugit uko mingnerussut
sivnerineaartåinarmata. taimåikaluartoa oxåi-
narsinauvunga uvavtine tugtunik iluaautilingne
åssigingmik piuminariuåinarpavut angisut mi-
kissutdlo tamaisa atorfigssaaartituinaravtigik.
tugtut nenait tuniniarneaartarnerine akisugi-
neaarnere pivdlugit oaåsaunga: isumaaarpunga
ukiune kingugdlerne akiussartoa angigissariaxå-
ngitsoa eraaigåine aanganit sut tamarmik akit-
sorneruvdlutik pisiagssångormata pingårtumik
niorautigssat sutdlunit pexutigssatdlo aanganit
akisunerulexalutik.
kangerdluvtinut pulåsagångavta taxuagssanut
pexutigssanutdlo ilånilo atissagssanut piniutig-
ssanutdlume aningaussax atortariaxartaravtigo,
pularxanermilo ilane sivisujåxissume akigssar-
siorsimångitdluinartaravta tugtut neaait ilånlnå-
kut isumavdlfitigineKai tarput (tunissivigssaKartit-
dlugit). nunaKarfigput tikitarårput ilåne sfltdlu-
nit pigissavut taorsertariaKalivigsut. tupingnar-
nerdlo ajorpoK piniartutut inåssup piniarnermi-
ne iluanårutfnguane tuniniarsinaussarmagit ilane
akisusimanersunik. taimåituåinartångikaluarput
tuniniaissut kisimik pissunea ajormata; amame
inuit åssigTngitaaigamik tuniniaissartut pisiniar-
tutdlo pissoaatigigtarput, pingårtumik aulajanger-
simassunik akiliiingitsunut.
månale sianigissariaaarsoråra: inuit ilait ili-
simavdlugit akigssaaardluångitsut ukunatut akig-
ssaaardluartutut nautsorssutariaaångingmala, tu-
nissivfigisagåine susa tåuko akitsorterfigineaar-
tarnatik. — taima tugtut neaait tuniniaissarnea
tungavigalugo akiussartutdlo pivdlugit isumaga
erssersitsiarpara.
Paoia Johnsen.
kalåtdlit atuarfé tamåkulo pivdlugit
taissariaxartut.
(nangitat.)
taimåitumik monopole sule atortugatdlarpoa
pissariaaartoa. akiusfnåussusea sule pigilerne-
aångilaa. såkugssat sule namagtumik ipigsisi-
mångitdlat, såkugssatdlo pitsaunerpåt ilåt mono-
polérutinago ipigsarneaoscrssoK tåssa navdlunå-
tornen. taimåitumik pissugssåussuserput nika-
naraluartoa tåssauvoa kalåtdlit aavdlunåtut ili-
niartisavdlugit. tamåna ajunåautaungårsinauvoa
inuiangnut kalåliussunut pipatdlagaussumik sar-
aåmersisimaguvtigo kukusimaguvtigulunit. nu-
nasiaaarnivtine aamflna sujunertarissarput atar-
ainarssuserputdlo tamarmik tamatumuna misi-
lingneKåsåput. xamuna sujunertarissarput misi-
lingneKarsfnauvoK matumflna: påsiniarsimaguv-
tigo sok kalåtdlit nunane Kavdlunåt oxausinik
suliagssaxartugut, atarxinåssuserputdlo ersseru-
mårpoK Kanon iliordluta suliagssamik tamatumi-
nga ingerdlåssinivtigut namagsingningnivtigutdlo.
sujugdlermik sold 1) kalåtdlit pingortitanut
atassdnerånit pérserérsimavavut, uteriarfigssaKå-
ngilardlo, kisiåne sujumut. — 2) xavdlunåt oxau-
sé kalåtdlit nunane siaruarterneKorérpu/, tako-
rérparputdlo agdliartorsfnaussut. — 3) xavdlunåt
(danskit) oxause kalåtdlinut xaningnerpåuput
nuname tåssane ikamik, måssåkorpiardlo xaxu-
gorssuarmutdlo atorfigssaxarnerpauvdlutik (ki-
ngorna tnluit oxause pivdlugit aperssflt sarxu-
merumårungnarsivox), oxausiungikaluarunigdlo
silarssuarme tamarme påsinexarsfnaussut taimåi-
tox ikårtarfiusaox xajangnaitsox atugssaussordlo
oxautsinut taimåitunut. — 4) kalåtdlit oxausisa
saniatigut oxautsit avdlat neruvssarxutaussariaxai-
dlutigdlo ikitautaussariaxarput avdlanertamut pit-
sailiuissut umanerussumigdlo atåssutexartitsissug-
ssat xaxugo inugtut nuånarissaminik angalassu-
tut alapernaitsutut niuvertututdlunit aningausse-
ritutut issfkoxardlune maunga iseraluarpat.
5) kalåtdlit avxutigssaxartariaxarput Europamiut
oxautsisik atordlugit atuagkiåinut: xavdlunåtG-
nut. — 6) tåssa kalåtdlit nangmingnérdlutik ang-
nerussumik xavdlunåtut iliniarnigssax kigsauti-
gisimangmåssuk. tamåna erssersipåt K’axortu-
me atuarfexalersitsigamik inufnait nangmingnex
akilersugånik xavdlunåt oxause atordlugit atuar-
titsiviussumik, oxåtårinex aningaussanik amiki-