Atuagagdliutit - 16.01.1939, Blaðsíða 3

nr. 12
ATUAGAGDFI UTIT
91
sorssungnigssaK pitsailineKåsagpat nålagauv-
ligssuarne pissorta ussut oKaloKatigingniartaria-
Karput. isumavdluarnarsivordlo tulungne nålag-
kersuissut pissortåt Chamberlain Hitlerimik ona-
lussiartordlune Tysklandimukarmat. isumaKati-
gingissutit angnertungmata ardlaleriardlutik isu-
maKatigingniideKartarérdlutik kisame Sivtimpa-
reKalersoK isumaKatigissuteKarput. kingugdler-
rnik atautsimlneKarmat franskit udenrigsministe-
riat Daladier Mussolinilo Hitlerimut Camberlai-
niinutdlo atantsiméKatåuput. ei’Kumiginaraluar-
poK atautsimTnerne tåukunane Tjekoslovakiamit
autdlartitaussumik ilaussoKångingmat nauk nå-
lagauvfik tåuna pivdlugo isumaKatigingniuteKar-
neKartoK. agdlame isumaKatigingniuteKarnerme
Husland ilautitaungilaa nauk Tjekoslovakiamut
Frankrigimutdlo iliussutut aperineKåsangatinara-
luartoK. Rusland Tjekoslovakiamik linersfltine
nåpertordlugo sorssungnikut ikiueratarsinauvdlli-
ne nalunaeraluarpoK Frankrig ikiukumåsagpat.
Frankrigilo sorssungnigssamik autdlarnériarneK
KununguatsiarpoK tuluit ikiuinigssåt Kularnaitsu-
mik ilisimånginamiuk tuluitdlo ikiuingigpata aju-
gausinausanganginamik.
tauva Fvrfipame nålagauvtingnit pingårner-
ssaussut »sisamat« isumaKatigigput Tjekoslova-
kiap ila tyskinit amerdlanerussunit najugarine-
uartoK Tysklandimut atalfsassoK, nalornissornar-
lunile taissineKåsassoK. tyskitdie tjekkitdlo isu-
inaKatigissuteKarnerisigut taissineKångitsuginar-
poK. uvdlut Kulit KångiutTnartut tyskit såkutu-
rningnut nuna tigussarissartik ^1/2 miliilnigdlit
migss. inulik Hollanditutdlo angnertutigiungnar-
toK najortilerérpat. kingunitsiångua Polenip nu-
na Tjekoslovakiamut atassussup ilå ingmingnut
atassariai<artitartik tiguvåt, amalo taima Ungarn
nunap ilanik tigussaKarujoK sulile angnertuneru-
ssumik piuinassaKaraluardlune. Tjekoslovakia
akiunane ilagfitTnariai<arpoK akerdlerissane pf-
ssauneKarpatdlårrnata.
Tjekoslovakia tulungnit franskinitdlo ikior-
neKangitsusangangikaluarpoK ukiut 20 ingerdla-
neråne tamatigut franskinut iliussutut nalagker-
suinertik ingerdlåsimagamiko. manale ajornar-
torsiornermingne isumavdluarflgissamingnit iki-
orseriarneKangitdlat.
Sudeterlande ty sk i n i k inoKarnerussoK fysk-
landimut ataleiKingrnat tupingnangångikaluar-
poK, taimfiitordle tjekkit nagdlingnartutut isuma-
KarfigingitsorneK ajornarput. nålagauvfigssuime
sussutdlunit nalagkersuinermikut nangminigssar-
siuinartåssusiat tamatumflna ersserdluartutut
oKa utigistnauvarput.
1938-p nåjartornerane Fvrupame pisimassu-
nit pingåi neruput Østrigip Sudeterlandivdlo Tysk-
landimut atalernerat. Tysklandip sorssungnen
såkuginago inungnigdlo toKorainertaKartinago
nunane agdliserujugssuarpa inunilo 10 miliunig-
dlit migss. amerdleriartitdlugit. Tyskland mana
80 miliunit migss. inoKaler|)oK, Frankrigip inui-
sa mardloriautingajåinik Evrftpamilo Rusland
inugtussusiagut kisiat inorssautigilerdlugo. Su-
deterlandip Østrigivdlo Tysklandimut atalerneri-
sigul Tyskland suliornermut atortugssanik su-
jornagut nunanit avdlanit pissariai<artagarigalua-
minik nunane tåukunane pissagssaKalerpoK. tai-
ssariaKarujordle tyskit aangarssuardle sujunerla-
rissamigtut sulissutigissarsimassåt Tysklandip nå-
lagauvferujugssuångordlune Fvrfipame nunanut
angnerussunut ilaulernigsså tamatumflna angu-
neKarmat. taimalo pissagtilertordlutik angussa-
Kalertornerat tupingnartutut isumaKarfiginarpon
ukiut 20-mait Kångifltut Tysklandip sorssungner-
ssuarme ajorssartitausimanera erKarsautigigåine.
sorssungnerssflp soraernerane Østrig Un-
garnilo avigsårtineKarmata taima ilimagineKarsi-
mångtkaluaK Tysklandimut tamåna iluai<utaugi-
narpoK. tåssa saperssautigingineruvdlugo Østrig
ingminut ilångutfsfnångormago Kangartut Un-
garnimut nålagauvfeKatauvdlune atåinaraluarpat
imana ingminut atalersfniarnigsså saperssautigi-
nerungåsagaluardlugo.
Tysklandip 1938-me nunanik sanilerissami-
nik tigusineratigut Hitlerip sujunertarå Tysk-
land Fvrfipame nålagauvfingnit pissaunerulersi-
niardlugo. amåtaon nålagauvfft kangilitik ming-
nerussut: Tjekoslovakia, Ungarn, Jugoslavia, Ru-
mænia, Bulgaria, Grækenland Tyrkialo sagdliu-
niarfigisavdlugit isumavdlflteKarfiginiarai ilima-
narpoK. nunat tåuko naggorigdlutigdlo avdlati-
gut pigssarsiorfigssaiKigdluarput, inungmigdle ki-
nguarsimanerunerat pissutigalugo tuniniagagssat-
dlo iluamik autdluneKångingmata iluanarniartiu-
sinaunerat nåmagtumik autdluneKarsimångilaK.
Tysklandip nunat tåuko aningaussanik pissaria-
Kagåinik ikiorsinaugunigit nunalerim'kutdlo pig-
ssarsiait pisiarismauvdlugit tauva nunane tåuku-
nane niuvernlkut England Frankrigilo ingiarsi-