Atuagagdliutit - 15.08.1939, Qupperneq 2

10
ATUAGAGDLIUTIT
nr. 2
poK imåitumik: »sume seKineK isersimagpat na-
korsaK aninarsinauvoK.« seKernup Kaumarnata
bacilit toKorartarpai, kisiåne umassuaiKat tamåko
tårtumititdlutik ipermttitdlutigdlo sivisorssuarmik
umasinåuput — taimalo kingorna inungnik nå-
pauteicalersitsismauvdlutik. taimåitumik tuber-
kulosip ulorianautå mingnerussarpoK igdlune se-
KineKardluartune silåinarigsarfeKardluartunilo
amalo ipitsutitdluarneKardlutigdlo pujoralaiarne-
Kardluartartune. nateK sanlnarnago uvdlut ta-
maisa assagtariai<arpoK igdluvdlo peKutai assåu-
mik isugutassumik atdlarterneKartåsavdlutik. sila
ajortfnago sapfngisamigdlo akulikitsumik okoiu-
lit anérsinenardlutigdlo tilungneKartåsåput.
tuberkulose ajorungnaersinauvoK!
nåpautip sapi'ngisamik piartumik ilisimatfne-
Karnigsså påsineKarnigssålo agsorssuaK pingårtu-
vok. nåpaut piartumik nakorsamit suliarineKa-
lerpat ajorungnaernigssamik neriut angneru-
ssarpoK.
KasuniarneK, unuåkut aitdlerajungneK, neri-
ssagssanik igdligissanångfneK, sanigoriartordlune
oKimailutåkut migdliartorneK, sakfssåkut Katiggå-
kutdlunit kaportoKarneK, kissarnertusineK, Kue-
rusissarneK, imaKalo augtalingmik KisertarneK,
tåssa tamakua ardlåinait tuberkulosip autdlarner-
neranut nalunaeiKtitausinauput. nakorsap kisi-
me oKauligisfnauvå isumakulungnartoKarnersoK
taimaigpatdlo KanøK iliornigssånik ilitsersorsi-
nauvdlugo. nakorsamut agsut aperKarigsårniar-
neK nipanglnarnermit pitsaunerujugssuvoK.
nåpautip tamatuma ajorungnaersarneKarnig-
ssånut nåparsimaveKardlutalo sanatoriaKarpugut.
åmåtaoK saunermikut navgussamikutdlo tuber-
kuloseKartut tainiatut pineKartugssåuput.
iinersussut una puiornavéruk.
1. tuberkulose nåpautauvoK kalatdlit amer-
dlavatdlårtut toKussutigissartagåt Kavsttdlo inu-
sugtutitdlutik.
2. tuberkulose tunitdlangnartuvoK; Kanon
ukiulingniliinil nåpautiginei<alersinauvoK; kisiåne
mernat pingartumigdlo mérårKat tunildlagtiane-
russarput, meraunerutitdlutigdlo tunitdlagtitunut
nåpautip ulorianartua angnerussarpoK.
3. tuberkulosip timip pisatai tamaisa tugfi-
galugitdlo pilerflgistnauvai; amerdlanertigutdle
puangne pilersarpoK taimalo sakiagdlumik tai-
neKartardlune.
4. tunitdlåussutigissartagå KisermltarpoK ama-
lo Kuersornerup serpalingnerinTtardlune.
5. iiisit mianerssutigivdluarniaruk; nakorsaK
oKaloKatiginiaruk Kanon ilivdlutit avdlat tunit-
dlangnavérsasagitit.
6. inugpagssuput nangmingneK sianigingisa-
mingnik sakiagdluteKartut. taimåitumik nater-
mut avdlanutdlumt inungnit agtuaneKardlunilo
angatdlavigineKartunut KisertaKinak. k i se k ag-
ssangnik agtornavérsårniaruk. Kisen atissanut,
oKorutinut avdlanutdlunit taimåitunut atdlarte-
runavérsårniarsiuk. ilivsilo méiKat atuartussuse
agdlagtarfivsinut Kisernavérsårniaritse; atuagka-
nigdlo Kuperåisagångavse agssase alugtaninasigik.
7. nerissagssaK Kanivsfnut agtfiterérsimassar-
se mérartavsinut tuniutfngitdlulnarsiuk.
8. tamavse ingmikut alugssauteKardlusilo ti-
torfeKarniåsause. taimatutaoK tamavse ingmikut
kåkigsarfenåsause. stitdlunit natermTsimassut av-
dlatdlunit OKumiarérsimassait oKumiutmgitdlui-
narsigik, s. i.: siggartautit, Kanerssorissat, pujor-
tautit, cigaretit, sukuarKat.
9. sakiagdlugtoK ingmikordlune inarfeKarta-
riaKarpoK; imalunit igdlerme avatdliussariaKar-
dlune mernanigdlo tutitanåsanane.
10. tuberkulose ajorungnaersineKarsinauvoK
pingårtumik piartumik suliarinenalerune. ajo-
rungnaerumagåinile lamatigut sivisdmik nakor-
sartitariaKarpoK. sakiagdlulerumångikuvit uner-
sussutit manna onautigineKartut Kimerdlortar-
niåkit sapingisangnigdlo evKiluitdlisårniardlutit.
agssatit kukititdlo ipitsutiniarniåkit. mérartase
suångariartungitsut sanatoriamukartitarniarsigik
nakorsap tamatumunga unersupase. tnpamik
imigagssamigdlo atornerdluineK agsut navinar-
tflVOK.
11. Kiiersorångavit avdlat tununganiarlåsa-
vatit! mérartase tunitdlagtfnavérsarniarsigik.
12. senineK silåinarigsordlo sakiagdlumut
akiuiniarnivtine ikiortigivdluarnerpaussagssarå-
vut. tuberkulosip basiliata senineK silåinarigsor-
dlo sivisumik umavfigineK saperpåt. taimåitu-
mik sapingisangnik anérniartarniarit. nulorunga-
yatdlarnak sakissersimårniartarniarit. igdluvse
igalåve kujåmut (senernup tunganut) sangmiså-
put: silalo ajortfnago init silåinarigsartarniåkit.
amalo måko tapersiutariaKarput:
nuvfasernavérsårniaritse. angmassoKångitsu-
nik isigkavsigut atuganartarniåsause. siagdlertit-