Atuagagdliutit - 16.01.1941, Qupperneq 2
90
ATUAGAGDLIUTIT
nr. 12
ilumut Frankrig inukitdliartorpoK. Aipanig-
tartut ikiliartuinarpnt avitutdlo amerdliartordlu-
tik. toKussut inussunit amerdlanerujuarpnt, mér-
Kiornerdlo pitsaujungnaeriartorpoK. mérKat inu-
ssartut ukiut mardluk rnatuma sujornagut infl-
ssartunit 50.000-nik ikiliput, snlilo ikiliartortuAi-
nardlulik. taima ikiliartornerup inuiait inflnerat
nalorninartorsiortipa, Frankrigilo uvdlunut na-
vianartunut Kanigdliartortitdlugo. 1935-me toKU-
ssut infissunit 13000-nik amerdlaneruput. 1930-p
kingornagut inugligut nåkariarneK sualugtitdlua-
lerpoK. tamånalo kisa nålagkersuissutigut ilaging-
nilo sulissutigut nipitumik nivdlerratigineKaler-
poK. Frankrigimilume påvip tugdlerssue imalu-
nit biskorpit 5 angalatitAuput inuiait franskit ima
kalerrisardlugit: »Frankrig pilertoKissumik inue-
riikiartorpoK. aseroriartornerup tamatuma nA-
kåukiartornermut ingerdlati'påtigut, inuiangnut
avdlanertanut uvavtinut isåssunnt tiguainiartu-
nutdlumt tuniutlnariaKalersisinauvdluta. tamåna
anigorumavdlugo ikiutigssaK taerKårtariaKartoK
tåssa: kristumiutut ilericorissusermut (kristne
moral) uterneK, Kutsigsumit penuissaK nalang-
niardlugo imaiton: »kinguågssissardluse amer-
dliartoritse!«
oKaorKigsåriimut tamatumunga avisit ilat
akivoK: »atarainangårtuse, maligagssiuissariaKar-
puse, palaserpagssuit matiitorpagssuitdlo arnat
inuerukiartornermut pissoKataungmata (tfissa
åipaKarneK ajormata.)
Frankrigime katiileKarfit taimtiitoK mérar-
tarKortuneruput. taukunanime mernanut Kamu-
siortut sule amerdlaneruput toKussunut igdlerfi-
liortunfngarnit.
ParTsimil akfssutaussutut avisit ilåt agdlauti-
gissaKarpoK: »kussanaKaoK ilagit tungantt mér-
KiorKuneKaravta — amale perorsarneKasåput. mé-
ran atauseii inungornerminit 14-nik ukioKa-
lernerminut pilersugaussarpoK mingnerpfimik
100.444 frc.-nik kamigpait, taimataoK atissat, ig-
dlumik åtartorneK KanoK akeKartut naluvisigik?
amalo sulivfigssaileKinerssuaKl sulivfigssaKångit-
sut untritilingnik tusinteKartitdlugit inuit amerdla-
nerussut pissariaKarnerpat? imalunit isuma imAi-
nerpa sulivfigssaeriitut amerdlisarumavdlugit? nu-
kagpiaiKat piumaneKardluarneruput sorssungneii
pivdlugo, inussusermile pissariaaartut amigautau-
put.«
ukiut untrilgdlit rnatuma sujornagut nunar-
ssuarme inuit 1500 miliuniutitauput, nalivtine
2000 miliunmgorsimassut, amale 1500 miliuni-
nut nakariarKigsimassut. AssigTgsarivdlune naut-
sorssuinikut minutime atautsime mériiat 75 nA-
kartarput.
Frankrigip inuisagpatdlårnera nalagauvfiup
pfssagttkiartornigssånut pissariai<artunut ajoKU-
tauvoK ukunflna: naussorigsaim'kut sulissugssai-
leKinerssuarmut. sulissugssaileKinangarmAme ma-
na Frankrigime naussorigsaissut agfait nunanit
avdlanit pissuput — Italiamiuvdlutik polAkiuv-
dlutigdlunit. amame manarpiaK Frankrigip ta-
kornartat pfngitsorneK saperamigit ingmingne
sulissartul pitdlAmaussunik ilfniarfeKåsagpata.
Aipagssanik sAkutugssaKarnigssannit ajoKutauvoK.
sorssungneKalisagaluarpatdlo Frankrigip Afrika-
me Kernertutine isumavdlfitigissariai<Asavai —
mAssalume nålagauvfigssuarne sAkutoKarnerunig-
ssaK pingårtitaujarlorugtortoK.
Frankrig mana 41 mili. inonarpoK. manale
pissutsit taima TnAsagpata ukiut 50 KangiunerAne
Frankrig 30 mili. migssiliufnardlugit inoKaleru-
marpoK — sulilo ajornerusinauvoK sorssungne-
Kalisagpat.
silamiut oKalugtuarissaunerAnik atuartitau-
nivtigut ajoKersorneKarpugut in-ugtuvatdlalerni-
kut ingmingnut sassutei<Atalernerit pilersartut.
amale: inukitdliartornea nAkAukiartutaussartoK.
silamiut'OKalugtuarissaunerAnik agdlagtartut ila-
ta ilisimassaKartipatigut itsaK grikerit Rumamiu-
nut atassortaisa sujungnaernerAnik. tAssagoK piu-
ssarneK aningaussAinaitdlo eKiasungnerdlo ptssu-
serisimavait, Aipanigkumanatigdlo taimalo ilaKu-
taringnermik sujulerssugaKaratik.
Frankrig kisime taimAingilan. nålagauvfitdle
Kavserssuit inugtusartariaKarnertik isumAngorti-
kiartufnarpat. DanmarkimilunTme inuit amer-
dliartunglssusianut pastssutiginiartarpat atuarfit
inugssaileKinerulernerat.
Frankrigime ministerit ilat OKalungnermine
oKarsimavoK: »mérauteKarnerussariaKarpugut.
mérKat pingitsorsinAungilavut Frankrig atAsag-
pat. taimalo oKarsfnausorivugut Frankrig tA-
ssaungmat nålagauvfik mérKat amerdlaneruler-
nigssat sujunertarigamiuk, iluKutaringnut mé-
rartai'Kortunerussunut, ukiumut 6 mili. franci-
nik tunississartoK.«
pei Kingnigssamigdlo isumagingnigtut ilat oKa-
lugiarnermine oKarpoK: »Kernertut nunasiavtinl-