Atuagagdliutit - 01.10.1943, Blaðsíða 10

42
ATUAGAGDLIUTIT
nr. 5
aningaussat unuk tamåna issigingnårtitsiner-
me isersimassut 104 kr. Danmarkimut katerssui-
nermut tuniuneKarput.
unangmineK nutaussoK nuånarineKartordlo
måna inerneKarpoK, unangmiartortutdlo pfkoreKi-
ssut umiarssuarmingnik angerdlamut autdlarput.
neriutigårput unangmineK pitsångoriartordlu-
nilo tamavtfnut nakussagsautåusassoK.
ManitsoK, Sivtimparip 3-åne 1943.
Hans Christiansen.
Danmarkime pisimassut Aprilip 9-ånit
1940-mit Augustusip 29-ånut 1943-me.
(nangitat.)
sujugdlermik nalornissorutigåt Danmarkip
taima piaivfigineKarliginine åtåsfnaujumårnerå.
tamatumanile danskit sujornagornit angnerussu-
mik påsisimånguatsiarpåt Danmarkip isumav-
dluarnartumik sujunigssaKarnigsså aningaussanik
akenianit tiguneKarsfnaussunik tungaveKarsfnåu-
ngitsoK, danskitdie tamarmik suliniardluarnerå-
nik atordluainiartarnerånigdlo.
danskiussut tamarmik pingårtitaråt piuma-
ssaralugulo inuiagtut atåssutigisfnaussatik tama-
nut nåpertuivdluartumik sulfssutigineKåsassut.
tamåna pfssutauvoK nunarput mikissungugaluaK
pisungutigssanigdlo pigssarsiagssaKångfkaluaK isu-
makuluteKarnata inuiaKatigigtut angussaKardluar-
simanivtfnut. tungaviussumik tamatumfnga ku-
nutitsiniartunit kikunitdlunit arsårneKarsfnåungi-
lagut, tungaviuvdlo tåussuma danskit Kularute-
Kartmgitdluinarpai Kunutitsissussut Kimagugpata
nunavtfne ujajagait sulinivtigut kingumut utertt-
sinåusagivut.
kisalo nunane avdlane pisimassussut dan-
skinut isumakulfitigssingartarsimåput. tamanime
påsineKardlutnarsimavoK mana sorssungnerme
Tyskland ajorssartitåungigpat Danmarke isu-
mavdluarnartumik sujunigssaerutdlulnåsassoK,
Danmarkivdlo sujunigssamut isumavdlutituarigå
Tysklandip ajugauvfigineKarnigsså. perKautåne
Evrupame klpasigsume nålagauvfit tamarmik
Tysklandimit ajorssartitåuput, Englandilo kisime
saperssislneKarane. 1940-me ukiåkut Tysklandip
plssauneKangårnera påsinarserugtormat saperssi-
sitaunigssålo ilimanångitdlmnartutut ilingmat
Danmarkime isumakulflteKarfiungårpoK. erini-
narslngitsordle isumavdluarnartoKaleriartulerpoK.
Hitler isumaKarsimagalurpoK Frankrig ajorssar-
teriaruniuk erninaK England tugdliutisassoK akiu-
niarungnåisassordlo. taimanilo pernardlune Hitler
ilimagissame pårdlagtuanik napitanarpoK. tuluit
akiuniarungnåingitdlat nauk Hitlerip tingmissau-
terpagssuarminut sassutititdlugit saperssisiniar-
dlufnaraluarai. Hitlerip pilerssårutigisimavå 1941-
me upernakut England ajorssartitdluinaréruniuk
akeruamik niingutåt Rusland sassutilisavdlugo.
England saperssisingeriaramiuk Rusland sassii-
nlnariaKalerpå nauk Englandimit kitimigut så-
ssunesarnigsse årdlerKutiginaraluartoK. taimaing-
mat såkutorpagssuane tamaisa Ruslandimut aut-
dlartineK saperpai nauk taima piukoruteKarsi-
magaluardlune; tamånalume pfssutauvoK Rus-
land ajugauvfigfngingmago. Ruslandip pfssau-
neKåssusia nunane tamane uivssumfssutaungår-
poK, rusitdlo såkutue nersorneKangårput tyskit
såkutorpagssuisa nunåkut ajugauvfigineKarsfnau-
sorineKångitsut saperssisfneKarsfnaunerat taku-
tingmåssuk. pisimassut tamåko il ua rtitd 1 ugi t
Amerika sorssungnermut piarérsåsavdlune piv-
figssaKarsimavoK, tamatumalo kingunerå Tysk-
landip akeraisa suleKatigigdlutik sassussiualerne-
rat Tysklandip ajorssartitaunigssånik Kularnau-
teKångitsumik kinguneKartugssaussoK.
nunarssuarne pisimassut tamåko tamarmik
DanmarkimutaoK suniuteKarput uvdlune artor-
nartune Klmagsautauvdlutik, nikatdlulfngfnigssa-
mutdlo kåmagtuissuvdlutik. danskitdlume ilat-
slnalfngitdlat. tyskit neriorssuissardlutik sujora-
sårissardlutigdlo danskinik Kanigdlisaigaluarput
ilatsTnalersfniardlugit, danskitdie ilatstnalersfne-
Kångitdlat. tyskit tamaviårdlutik Danmarkime
takutfniarsimagaluarpåt KanoK nålagauvffnguit
Tysklandimit igdlersorneKartut KujassariaKartiga-
lutigdlo ajungitsunik atugagssaKartigissut; suju-
nigssamut sujunertarissamigtut Danmarke ag-
ssuarnartunik takussagssaKarfiunane ilorrisimår-
dluardlune inuvfigissagssatut, tyskit pissortaraln-
git, takuneKarsfnaoiKuvdlugo tamaviårdlutik su-
lisimagaluarput. danskitdie ilatsTnalersutut akuer-
ssulerumångitdlat. 1943-me upernakut danskit
inatsissartuinut ilaussugssanik Kinersinerup er-
ssersfpå danskit 98°/o-é tyskit suliniarnerånut
ilalerissunut akerdliussut. kisalo tyskit pissusså-
rungnaerdlutik Kunutitsiniarnertik tamåkerdlugo