Atuagagdliutit - 01.04.1945, Qupperneq 7

nr. 17
ATUAGAGDLIUTIT
155
nungukatdlartugssåungfnamik. uliavdle akornu-
serpai. imåingilardle aumarssuit pissaunerat sfl-
jungnaersilaussoK. någga, migdlingilaK tåssa
atorneKarnerat atorfigssaKåssusiatdlo migdlinging-
mat. agdliartorungnaersitauginarpordle.
sunale pissuterpiauva fllia taima pissaune-
Kartigisina ungmat?
1. fllia 1 kg aumarssuarnit 1 kg-nit kissar-
nermik såkortunerussumik pilersitsissarpoK. 2.
maskinap ailamik ingerdlassup| aumarssuit nu-
kingata 8—15 °/0-Tnai atorsfnauvai, motårivdle
flliap nukingata 25—36 °/0-é. 3. Kavsérpagssuar-
tigut fllia aumarssuarnit atoruminauteKarneruvoK.
flliap umiarlornermut KanoK sukatigissumik
atornei<ariartornera kisitsisit 1914-mit 1932-mut
nautsorssorsimassut najontutaralugit takusinau-
varput. ajoraluarpordle 1932-p kingornatigut
kisitsisinik maligagssaKånginama. atauserdle na-
lunångilaa tåssa 1932-p kingornagut Kavsit åssi-
gTngitsut pissutigalugit sukanerungårtumik fllia
atorneKariartorsimassoK. imåiput:
1914 1924 1932
lingerdlautåinagdlit 8,0°/0 3,9°/o 2,0°/0
motorigdlit *) 0,5% 3,1% 14,4%
ailamik ing. flliam. aissugdl. 2,7% 26,8% 28,9%
» » aumarss. » 88,8% 66,2% 54,7%
umiarssuit motorigdlit 1912-me atorneKaler-
nermik kingornagut sukanissumik amerdliartor-
put. ukiune kingugdlerne nunat umiartorner-
mik ingerdlåssaKarnerussut tamarmik — Eng-
land kisime pfnane — umiarssualiarissartagait
amerdlanerussut motoriliussarput. kisitsisine ag-
dlagsimassune umiarssuit ailamik ingerdlatigdlit
flliamik aissugdlit amerdlagaluaKalutik kingorna
amerdliartorungnaerput motorigdlit atorner<arne-
rujartufnarmata flliamik atornikinarnerunertik
pissutigalugo. aumarssuit flliavdlo oKimåissutsi-
mikut åssigigsut kissarnea KanoK agtigissoK pi-
lersitagåt tungavigalugo fllia aumarssuarnit aki-
sunerungåtsiaraluaKalune aumarssuarnit pingår-
ningormat pfssutåuput:
(nangitagssat.)
*) tamatumuna pineKångitdlat skonnertit pujortulér-
Katdlo, pineKarputdle umiarssuavit »Disko«p maski-
nåtut ltumik maskinagdlit. maskinat tairaåitut rao-
toriuput. motore taimåitoK 1900-p sujuninguagut
tyskimit Rudolf Dieselimit sananesarKårpoK, taimåi-
tumigdlo motore taimåitoK »Dieselmotor«imik tai-
ssarpåt. Danmarkimut nersornautitut taissariaKar-
poK umiarssuaK taimåitumik motorilik sujugdlerpåK
»Selandia«mik atilik Danmarkime sananeKarKårtuv-
dlunilo atorneKalerKårtungmat. fabrikerssuit Køben-
havnimltut »Burmeister & Waindmik atigdlit mo-
toriliorfigssQput silarssuarme tusåmassaussut.
piumåssuseK nukiuvoK.
iluanårtut iluanangitsutdlo åssigingissutåt suliat ing-
rm'kut nSmagsissaisa amerdlåssusinit pingilaK, sulianitdte
silatusårdlune suliarineKarsimassunit. amerdlasaut ilua-
Kutigingårsinaussamingnik suliaKangårsimagaluartut ajQ-
minaKissumigdle ajunårsimassut, suliarissåtdle nåkutigi-
neKardluarane pineKarsimavoK, taimåitumigdlo agssang-
mik igdluanik namagsissatik igdluanik aserortarsimavait.
pisimassut iluaKutigssatut atorniésavdlugit påsisimångi-
låt, piginåussuseKångitdlat ajunålernertik iluanårningor-
tiniåsavdlugo. pikorigkaluasaut pivfigssaKardluardlutig-
dlo, suliariniagkamingnile kukussuteKartuéinarput inu-
nermingnilo namagsiniagagssatik namngsisinaunagit.
atperdlaKaut ima oKartartut: »sumut nalerKuneru-
nersunga ilisimavdluéngilara, suliagssanigdle artornartu-
nik suliumatuvunga, aulajangerpungalo uvdlSnguamit
unungmut suliniartuartarumavdlunga, tauvame taimåiku-
ma kisa iluanårsmaujumårsimavunga.« uvangale taimåi-
soringitdluinarparal imalQnit inoKarnerdlune sianisåmik
nunamik agssaiuarumasinaussumik gultinik sølvinigdlu-
nit navssårniardlune. tamane iluanårutigssamingnik ni-
nerdlersut navssårténgitdlat. piginåussuserput tamåker-
dlugo ujagarput kisiat nanisinauvarput, aulajangersi-
massumigdle ujardlingikuvta SmåtaoK sumik pingårtu-
mik navssåKarnaviångilagut. milugissap kisime naussut
mivfigineK ajorpai, kisimile tungusunguitsåt taukunånga
aissarpå. iluaKutaunaviångilaK inilsungnivtine iliniarniv-
tigut sulinivtigutdlo KanoK iluaKutigssaKartigigaluaruvta
aulajangersimassumigdle sujunertarissaKarnata sulinia-
lersimaguvta, sujumutdlo suliagssavut aulajangersiméngi-
kuvtigik, taimailiordlutalo piginåussutsivut atautsimut
katitdlugit iluaKutigisinåungikuvtigik.
Elizabeth Stuart Phelps oKarsimavos: »aulajanger-
simassumik sujunertarissaKardlune inuneK pissagtineKar-
tarpoK. nipe, atissat, issikoK agdlSme inåp angalausé
malungnauteKaleraraut avdlångordlutigdlo inuk tåuna su-
junertarissaKardlune sulinialerångat. isumaKarpunga av-
Kusinerme inungnik ulivkårtume arnat ingmingnut inu-
tigssarsiordlutik ulåputigdlit iluanårtutdlo tikuarsinauv-
dlugit. angalaortarpume ingmingnut tatigissutut nSmagi-
ssututdlo issikoKardlutik, atissardlugkaluarpatalQnit ta-
ména malungnararaoK, nåpautivdlflnlme Kasuneruvdldnit
tamåna pérsisinåungilå.«
umiartortup sumungnarfigssane ilisiméngitarångago
anore tigsiarnartOK pigssaussaringilaK.
Carlyle oKarsimavoK: »pingortitaK nukigdlånganer-
påK agdlåt namagsissasars/naunOK piumåssutsine tamaisa
nSmagsiniagkaminut atautsimut atorniarunigit nukigtu-
nerussordle tamalånik suliaKarniartoK n3magsissaKarane.
ermup Kaersumut kusertuartup KaersoK mångeraluaKi-
ssok iterssissarå, kuvdle sarfarnerata KaersoK Karssutt-
nardlugo kugtarångame sunguamik avdléngortitaringilå.«
suliariniagkatit sussutdluntt nuånarivdluardlugit pi-
ssarniåkit, atuåsaguvit, sulisaguvit pinguåsaguvitdlflnit
åssigigsitdlugit.
(O. S. Marden, — Kr. L.)