Atuagagdliutit - 01.03.1946, Qupperneq 9
nr. 15
ATU AGAGDLIUTIT
137
pat akerKamingnit tigussaussut tamarmik aut-
dlaineKardlutik toKunenåsassut tyskit KanoK
iliorsimanerinik nalunaerutigingnigtoKarnigsså
kigsautigfngfnamfko. uvdlune kingugdlerne ku-
line sulivfigssuarmTnivne perKarnitsumik pitdla-
gaussutut sulistneKarpunga Kingtnip agdlagfing-
mltup perusuersariartordlune anisttariaKarnera'
nik nålagara oKarfigisimagavko. pitdlagaunivnut
ptssutauvoK sussagssarfngisavnut oirausigssaKar-
niarsimagama.
toKo ernarsautivne KagdliutuåinarpoK. ta-
matumunga ptssutaussut ilagåt tingmissartut så-
ssussineråne aseruingårnerit takussåka. åmalu-
me tigussaoKativta ilait periarférussissåinarpa-
vut. sumut pisimanersut ardlåinavtalunit ilisi-
massångilait; periarférutivinartarput kingornalo
takunenåsanatik. unuit ilane tigussaonatiga OKa-
loKatigåra ajoraluarnerardlugo uvagutaoK periar-
férussineKåsaguvta Kanordlo pisimanivtinik ila-
Kiitavut ikfngutivutdlo ilisimatfneKarsfnåungivig-
dlutik. oKautsikalo ima nangitdlugit eraaimava-
ra: toKo ersigingilara, nunagissavnile toKusagu-
ma, pingartumigdlo nunaga pivdlugo akifltdlu-
nga, ajungfnerutingåraluarpara, periarferussine-
KarnigssåinaK orniginångipatdlåKingmat.
1944-me Augustuse Kåumataugå tigussaoKa-
tivta ilait nivfngagaussut issigingnårtariaKarpara.
issigalugo sdrdlo fmaKa itsaK nåkigtarneK Kautu-
simaneKångfkatdlarmat pisimassut. tigussaussu-
gut 20.000-ussut tamavta katerssQtitfpåtigut, ati-
vutdlo taigordlugit tamavta najunerput påsiga-
miko napassut igdlugit nivfngåviliarait nivinga-
gagssatdlo mardluk nivingåvigssamingnut pisfsi-
nardlugit amoratarsinangordlugit Kungasisigut
anoréramtkik OKautsit åssigTngitsut ardlagdlit
atordlugit suna pivdlugo nivingagauvdlutik to-
Kutitåusassut nalunaerutigåt: tåssagOK Kimåniar-
dlutik oKåtarsimagaluarmåssuk.
nivlngagagssat KeKarfigissåt sagdliligamineK
isingmingneKarpoK. inuit timait mardluk ava-
terssortut nivingåput. minutit amerdlångitsut
Kångiutut flmåssusérutdlutik nivingåinalersut ar-
KarneKarput.
kamangårama ingminut nålagkersorneK sa-
pingajalerpunga. nivfngagaussut ånåuniarumav-
dlugit nivfngautait ernTnaa kipiartorumagaluar-
para nazistitdlo toKutsissfissut taorsiutdlugit ni-
vfngardlugit — tigussauvdlunile inigssfneKarfing-
me avdlamik periausigssaKångilan, kisiåne utar-
Kivdlune, utarKiuardlune, neriugdlune pissagssa-
mingnik pineKalernigssåt nagdliukumårtoK. OKa-
riartoKångivigdluta inigissavtfnut uterdluta inger-
dlaorpugut. nerilfsagavta oKumiaK atauserdlumt
ineK saperpara. ilama ilåta sikaritimik tuniga-
luarmanga pujortarnerdlunit ornigfngitdlufnar-
para, aitsånguaK issigissara nåkigtaitdliorneK
angingårmat nalivtfne pinigsså ilimagissariaKå-
ngfkaluaK kTnama sånltutut takordlortuaravko.
— tamåssa nivfngagaussunik issigingnårKårnera,
sunauvfale nivfngagaussunik issigingnårtfneKar-
tualisavdlunga.
(nangitagssat.J
iikiut tusintigdlit.
Atuagagdliutine 1943—44 nr. 13-me organist
Jonathan Petersenip agdlagå »ukiut tflsintigdlit«
atuarnarmat soKutigeKinarpoK. ilumut eKiat-
dlangnardlunilo umarigsautaorKajaraluaK nag-
dliiitorsiorfigalugo ukiumik uvdlormigdlo aula-
jangigkamik isumaKatiglssuteKarfigigåine.
ukiune måkunanerpiaK nålagauvfigssuarne
fnugtaussut pfngitsailissatut misigfssutsimik så-
kortorujugssuarmik pilersitsivigineKarsimåput —
inuiaKatigiussutsimik misiginermik — fmaKa su-
jornatigut naleKarsimångitsumik.
tamatumåtaoK — inuiaKatigfgtut misigfssut-
sip aulaterneKarnerata — nunarput angungitsii-
ngilå. Kåumarsagaunerup tungågut sulinialerneK
nunavtfne tamane tamåne eKinganerulersimavoK.
historialo najorKutarfsagåine uvdluvut måna
atugkavul tåssåuput sujulivta kalåtdlit Amérfkap
avangnånit — Akilinermit — nagdliussulerneri-
sa ukiumingnit tflsintilfngorfé.
sumigdlunit sujunersfiteKaråine sujunersute-
Karfigissat nipaKångfkunik tåssa isumaKatåungf-
ngitdlat, pitsaunerussarpordle akfssuteKardlune.
Kå isumaKatiglssuteKarfiginiartigo ukioK uvdlor-
dlo suna aulajangfsavdlugo. uvanga nangminer-
piaK isumaKarpunga 3’ Juli 1950 nagdliiitorsior-
figfsagåine kussanardlufnarsoralugo. 3’Juli Hans
Egedip nunavtfnut apflvfia iluagtitdlugo 1950-ilo
— kingusigkaluarnersoK — iluagtitdluåinardlugo.
uvdlormutdlo nagdlihtorsiortigssamut pikf-
ssutigssat sfitdlunft Atuagagdliutitigut nalunaer-
ssorniartigik. sordlo organiste oKarérsoK »taig-
dliat erinagdlit, OKalugiautigssiat« il. il.
taimailissoKåsagpat sordlflna åma kalåtdlit
Gronlandime nunaKalernerånit måna tikitdlugo
atortue pingårnerit sarKumersftariaKartut, ilå-
ngutdlugulo Kåinåkut sukaniuneK kfngussaKatår-
nerdlo.
Thorvald Simonsen, NarssaK kujatdlerraio.