Atuagagdliutit - 16.01.1948, Qupperneq 5

nr. 2
ATUAGAGDLIUTIT
17
• Kartut nunanit avdlanit tugtunik erRtissiniartl-
nane.
nujuitsunigdle tugtflteKarneR nujuartanik
årKigssussivigingningnermit Kavsitigut iluating-
narneri'issuteKarpoK, malungnarstsagpatdlo ilua-
tingnautaussut tamåkua nujuitsunik tugtflteKar-
nerme akigssaiautausfnaussut matusfnåusagait
tauva ajtinginerulfpara sujunersfltigigatdlaruvko
kalåtdlit nunåne tugtut nujuartat nujuitdlisar-
nigssåt, tugtunik nunanit avdlanit pissunik er-
Kussiniångtkatdlartitdlune. isumagigatdlagara ta-
måna navsuiarniardlugo misigssorsimassat er-
Karsautitdlo måko sarKumiutisavåka.
tugtut nujuitsut Skandinaviamitut.
påsissåka maligdlugit tugtunit nujuitsunit
nerKagfiginarnerpaussut, fimasfnåusagunik sordlo
ukiume orssuaussanik ilaKardluartunik nerissa-
riaKartarput. orssuaussanik nåmagtunik pingfku-
nik ajuleriartortarput. maunale ernlnaK taine-
KåsaoK Skandinaviamisut orssuaussarigtigissunik
sule kalåtdlit nunåne navssåKartoKångingmat,
Kularåralo peKarnersoK. imåingilardle kalåtdlit
nunåne orssuaussaKångitsoK. orssuaussai-uko av-
dlaussut Skandinaviamisutdlo peKartigingitsoK.
nalersiussiniardlunga kalåtdlit nunåne Skandi-
naviamilo misigssuissarnivkut tamåna ilisimav-
dluarpara, sivisGmigdlo naliingerérpara uming-
mait tugtutdlunit kalåtdlit nunånltut orssuaussa-
nik nerivatdlårtungitsut. Skandinaviame tugtut
nujuitsut neKimik pivfiuvdluartarnigssånik ili-
manaraluaKissut måne flmassfitigilernigssånut
kalåtdlit nunåta naussue akornutåuput, inussu-
tigssartaKåssutsimfkut Skandinaviap tugtuinutnu-
juitsunut ukiume orssuaussartordluarumassunut
nåmagkunångingmata. tauvalo åma Skandina-
viame tugtut nujuitsut ukiume najorumavdluf-
nartarpait orpigpagssuit merKutaussagdlit angner-
tdrssuit, KåKatdle aussame nerissagssarsiorfigi-
ssardlugit. kisiåne Skandinaviap orpigpagssua-
Karfine agdlåt tugtut ilåne ukiume nåmagtunik
orssuaussartugagssaeråtarput, tauvalo låpit pår-
ssissait avdlatut ajulerångamik orplt Kåvinitut
orssuaussat (Kaersut Kalipaussait) merKutaussa-
lingnik Kagdlivigsimassartut nåkåtftariaKartarpait
avdlamik nerissagssaeråneråne tamåkutortiku-
mavdlugit.
taimåikaluartoK Skandinaviame tugtflteKar-
neK ingerdlavdluarpoK, tåssane inugpagssuit in-
dustrimik inussuteKartut orpigpagssuit Kissuitdlo
sulivfigssuarne suliarinerånik suliaKarlut ujarne-
rivingnltutdlo tugtut nenait mamartut mamari-
ssaKingmatigik pisfssutigisinaussamingnigdlo akig-
ssarigsårdlutik. Kimugtuitsut avKutaisa alorneKar-
dluartartut sisamat Sverigime nunat tugtfiteKar-
fiussut avKusårpait neKit nutåt pisissugssanut
ingerdlatilertorneKarsinautitdlugit. agdlåt Kava-
ne Sverigip kujatåne Københavnimilo tugtut ne-
Kait tuniniarneKartarput. kalåtdlitdle nunåne
taima ajtingitsigissunik tugtdteKarfigssaKaranilo
tuniniaivigssaKångilaK.
tugtut nujuitsut Alaskamitut
ukiune 1891—92 rusit Asiap kangiane pigi-
ssånit Tjukter Halvømit erKuneKarput. 1200 er-
KuterKårneKarsimassut kinguågssiordlutik miliQ-
nit sivnerpait. tåssalo tamåssa misilineK iluag-
titdluarsimariarame åma Kavsérpagssuarnik ka-
jumigsisitsisimassoK kalåtdlit nunånut tugtut nu-
juitsut erKuneKarnigssånik. tåssflna puigorneKar-
tarpoK Alaska pissusesarmat mardlungnik kalål-
dlitdle nunåt atausinarmik, tåssa Alaska issig-
torlaKardlunilo ilå fssigtuviungingmat, tåunalo
orpigpagssuarujugssuaKarmat mersutaussalingnik
nunasissunigdlo inugpagssuaRardlune. nauk Ala-
skame tugtflteKarneK Alaskap Issingneranikaluar-
dlune tssigtuviångitsortame Kissungnik pivfiusl-
naunera Kanigkamiuk iluaKutigå, tamånale tai-
neKarKigkumårpoK.
Alaskame tugtut Skandinaviame tugtut pf-
ssusiånut akerdliussumik orpigpagssuanångitsoK
ukioK tamåt nerissagssarsiorfigisinauvåt. tamå-
na pivdlugo Alaskame onåtårineK kalåtdlit nu-
nåne plssutsinut nalerKfisorinarpoK, åma kalåt-
dlit nunåne tugtoKarsfnåusangmat orpigpagssuait-
sup KåKatdlo nerissagssartåinik nerisinaussunik,
tugtutdlo Alaskamitut kalåtdlit nunånltunut nu-
juartanut nalerKiutdlugit kalåtdlit nunåne pfssut-
sinut nalerKutfngineruput, åmalo neKiklneroKaut.
takutdlatsiåinardlugo Alaskap tugtuata nujuitsup
malungnautigineruvå mikfssutsine, OKautigine-
Kartutdlo maligdlugit avangnamut migdliartor-
poK, åmalo piginenarnertik sivitsoriartortitdlugo
migdliartorput. tugtfltigineKarnermingne migdle-
riarput, nåpikajungnartarputdlo tugtut atautsimi-
tut amerdlanerssait anglssusesartut angut inersi-
massoK sivfiainut nagdlinardlugo. Point Barrowi-
me tugtut toKutat neKait OKimåissuseKartarpå-
ngoK 45—50 kg-nik, kujasingnerussumile Seward
Peninsulame 90—100 kg-nik. ersserKingnerussu-
nik navsuiauteKångingmat erKoriarneKåinarsl-
nauvoK tamatuma patsiså sunaunersoK, tauvalo
erKaerKårtariaKarput ingmingnufnaK nuliartarne-
rat inussutigssaKardluartunigdlo nerissaKångfne-
rat. kingugdlerdlo tåuna isumaKarfiginarpoK
ukioK kaujatdlagdlugo orpigpagssuaKångitsuml-
tuåinarneK imana tugtunut tåukunånga pitsau-
vatdlårsimångitsoK. Kularnångitsumik nerissait
amerdlåssutsimikut nåmagkaluarput, erssernig-
sumigdlo taissariaKarpoK åssilissat åssilivingnik
åssilissat najornutaralugit tugtut nerivfigissarta-
gait Alaskame naggoringneroRissut angnertune-
ruvdlutigdlo kalåtdlit nunånituntngarnit.
(nangitagssat.)