Atuagagdliutit - 01.10.1949, Qupperneq 9
nr. 19
AT U AGAG D LI UTIT
229
sartagkavut ilisimatsiagkavutdlo igdlinersioru-
mavdlugit nunavta sumivfia naleraralugo.
kalåtdlivtlne ingerdlatitaunerput tusarssau-
ssumik atautsimitarnertigutdlo agssortussutigalu-
go isumaKatiglnglssutigineKartångilaK, taimatut
landsrådine angnårtusårutigalugo oKaluserineKå-
sanane. igdlua-tungåtigutdle nunap åtavigissavta
iluane nålagarssuit nunavtfne ingerdlatitsinerat
agssuarineKartaKaoK oKalugiarnertigut avisitigut-
dlo. inuiait danskit kigdlilivfigineKaratik nålag-
kersorneKarnikut oKausigssaKaKatåuput. aker-
dlianigdle uvagut kalåtdlit pigmåussuseKartitau-
vugut, nauk ukiorpagssuit Danmarkip nunasia-
raluta tigumissarigåtigut, ilåtigutdlume perssuar-
siutigaluta nålagauvfingnut avdlanut oKaloKati-
gingnlssutigissarsimavdluta. taimåikaluartoK uva-
gut nunap inuvé angnerssuåkut asigfnagausima-
vugut.
sorssungnerssuaK avKutauvdlune Amerika-
miut nunavtfne såkutoKarfeKarnermfkut suliar-
ssuisigut Danmarkime nålagkersuissut aulaterne-
Karsimanerput nunarput piorsarneKarsfnaussoK?
Danmarkip nunavtfne ingerdlatitsinera nunane
avdlane nersortanigåt mikfngitsumik Danmarki-
me issoringnfssutinik oicauseKarfigineKartarpoK.
ingerdlatitsineK ajungfnerartaKigåt uvavtfnut mi-
sigissarpugut naKisimaneKartutut, uvdlordlo må-
na tikitdlugo pfssuseK tåuna malugisimajuardlu-
go, nauk silarssuarme inuiaKatigxt kfkutdlunit
naKisimaneKaratik nålagauvfigssuartigut suaorta-
raluartitdlugit.
»ukiut nutåt« »avdlångortiterivigssat« pigssa-
marutit tamaisa peKatauvfigerusugdlugit kamag-
toraluaravtigik akerartuissutut isumaKarfigine-
Kardluta nipangersarneKarsimavugut. ila, sule
paitsorsimanerup sualussusia!
»ernarsautigsslssut« tusardliuneKarmat ukiu-
ne tatdlimane namagsiniagssamågkat pivdlugit
issoringnfssut tamavta arajutsisimångilarput:
»ukiune 5-ne 500-lQnit!« tåussuminga issornar-
torsiuissup sulissugssat iloKiåinautikaluarai ku-
janartumik kisivta taimåitoKarsimångilagut. ma-
nale iloKiait ilauvdlutik sulissidermata KanoK
oKautigfsanerpai?
kommissioneKarnigssaK nunavtxnilo ilaussor-
tagssat tusardliuneKarmata niuvertoKarfingne ta-
mane »kalåtdlit nålagkersuissumigtut sivnTssigi-
ssaisa« — landsrådivut taima taissariaKalersi-
mangmata — Kinigait danskine nunavtinitune
mingnerungitsumigdlo kalålenativtine issornar-
torsiorneKarput. kommissioneKarnigssaK ilau-
ssortagssatdlo kalåtdlit tunganit issornartorsior-
neiiarmata isumanik nori<åissutinik igpigusiitinig-
dlunit ersserKigsunik tapertaKartineKangitdlat,
tamåna pivdlugo kalåtdlit issoringnfssutait susu-
pagineKartariar<aratik. — kommissioneKarnigssaK
angnertoKingmat kalåtdline tamane sulfssutigi-
niagkat kåmagtorneKaKaut. pivfigssarme nag-
dliusimangmat tamavta peiiatigigdluta sulfssuti-
giniagkat nangmagkiuniagagssavut pigssamårutig-
ssamågfnarnagit.
issoringnfssutitdle agssuarineKardlutik susu-
pagineKarsimåput. marsivdlo 20-åne 1948 Nung-
me rådiukut fssuarneKartoK imåipoK: »kalålimi-
nfnguit 20.000-linait tamarmik kommissionimut
ilauniarsfnåungitsut.«
1948 tikitdlugo Kinersisfnaussugut tamavta
landsrådivut idnigarfngilavut. Kinersisfnåussuse-
ra kommuninut kigdlei<arpoK, tåukualo landsrå-
digssarsiornermut akfssutagssarfngilånga, eritar-
sautigssTssumile sujunertaK tåuna namagsineKar-
tariaKaraluarpoK, tåssa tamavta Kinersisfnau-
ssugut landsråd inut taissfsagaluaravta. tamåna
pivdlugo kalåtdlit 20.000-linait sujunertarissait
tamarmik landsrådinlngitdlat.
landsrådit 1948-me statsministerimik inatsi-
ssartutdlo ilåinik Nungme atautsiméKateKarmata
pfssuseK tamåna ersseiKigsivoK. taimanfkut stats-
ministerip snjunersfltå »ukiune nutågssane« av-
dlångortiteralune ingerdlatitsinigssamik aken<u-
neKarmat akfssutiginiagkat landsrådine artorssau-
tigineKarsimåput. tamånalume tupigusiitigssåu-
ngilaK ingmingnut angnikiginigssåt, tarnimik na-
lungfssusiata misigissaKartfsangmatik ninersisf-
naussut tamarmik Kinigarfngingmatik, Kinigarf-
ngisamigdlo piumassait piumavfigineKarnigssait-
dlo nalornissorutigfsaKigamfkik.
sulfssutigissagssatdlo kommissioneKarnfkut
aitsåt sulfssutigineKarsfnaungmata inuit ikingne-
rit Kinigaisa landsrådit nangminérdlutik aulaja-
ngersimassait namagigtaitdliutigineKalerput. tå-
ssarpiardlume pfssuseK namaginångitsoK. kalåt-
dlivut nålagkersorneKarnfkut sivnissigissaKåsa-
guvta Kinersisfnaussugut susupagineKartariaKå-
ngfkaluaravta »ilasiåinaujumanata«.
nunavta nålagkersorneKarnfkut avdlångorti-
tigaunigsså danskinut fnuglaoKataunigssaK piv-
dlugo nalivtfnut nalerKutungorsarniarneKarmat