Atuagagdliutit - 26.03.1993, Blaðsíða 10

NIVIARSIAQ
Arnat nukittuujupput :J
- aammattaaq
naalakkersuinermi
All.: Hans Pavia Rosing, folketing-imut ilaasortaq.
Tamatsinnut pingaarute-
qartoq qinersinissaq maan-
nakkut qanilliartorparput -
aprilip arfernani kommu-
nalbestyrelsinut qinersinis-
saq. Tamatsinnut - qitor-
natsinnut, inuusuttortat-
sinnut, utoqqaanerusortat-
sinnut utoqqartatsinnullu,
uagutsinnullu tamanut, an-
gutinut arnanut. Arnat - ua-
gut kulturitsinni ilaqutariit
inuunerannut akisussaaju-
arsimasut, maannakkut
inuiqatigiittut inuunitta in-
gerlajuarnissaa qulakkeer-
niarlugu sakkortunerujar-
tuinnartumik peqataaffi-
gaat.
Arnaq pinngitsoorneqar-
sinnaanngilaq - kialluunniit
tamanna assortorsinnaann-
gilaa. Anaanatut, nuliatut,
ilaqutariinni tulaavittut
toqqissisimanartutut. Inui-
aqatigiikkuutaani assigiinn-
gitsuni uagutsinni siam-
marsimaqaluta inuiaqati-
giiusuni arnaq ukiuni kin-
gullerpaani tulaavittut
pinngitsoorneqarsinnaann-
gitsutut saqqummeralut-
tuinnarsimavoq: arnaq naa-
lakkersuinikkut inuiaqati-
giiussutsikkullu siunnerfe-
qartoq.
Qinigaaffiup kingulliup
ingerlanerani arnat nukit-
tuut marluk Nuup kommu-
niani aqutseqataasimapput.
Borgmester Laannguaq
Lynge aamma borgmesterip
tullia siulleq Agnethe Da-
vidsen. Nunap illoqarfiisa
kommunillu annersaanni
ineriartortitsineq tamarmik
ilorraap tungaanut saatissi-
mavaat - taamaaliorsimap-
pullu sallaatsumik aalajan-
gersumillu piumassuseqar-
lutik. Piumassuseq, taa-
maallaat kalaallimut arna-
mut tunniussaagunartoq,
piumassusermi tamanna
sakkortooq nunatsinni pi-
ginngitsuugutsigu - sumiif-
finni ataasiakkaani nunami-
lu tamarmi - naalakkersui-
nikkut ineriartomitsinni
taamak angusaqartigisima-
navianngikkaluarpugut.
Kommunertik nakussa-
tut akisinnaalluartutullu
innuttaasunut sakkussann-
gortinniarlugu Laannguaq
Lynge aamma Agnethe Da-
vidsen qanittumik suleqati-
giissimapput. Taakkununn-
ga amatut inuup - innuttaa-
sut ataasiakkaat - iluaqutis-
saat tamatigut pingaarneru-
tinneqartarpoq. Oqaatsit
soorlu oqartussaaniarpal-
laarneq, ittoornasaarneq
akisussaassuseqannginner-
lu oqaatsimikkut atunngi-
laat. Akerlianilli soorlu ti-
kikkuminassuseq, allanik
isumassaaneq aalajangius-
sisinnaassuserlu, soorlulu
immikkorluinnaq arnatut
isumaliorsinnaassuseqarni-
tik, inuttut naalakkersui-
nikkullu ilisarnaatigillua-
raat.
Soorlu Laannguaq nam-
mineerluni oqartoq: Uagut
arnat sulinerput aatsaat ilu-
amik aallartilerparput. Ino-
qatitsinnut akisussaassu-
serput aalajangiusimavar-
put kommunillu suliassaa-
tai innuttaasullu kissaatigi-
saat pitsaanerpaamik isu-
magerusullugit.
Agnethetulluunniit oqaa-
tigalugu: Uagut amat mee-
raagallarnitsinnit angerlar-
simaffimmi akisussaassut-
simik tigusinissamut peror-
sagaavugut. Akisussaassu-
seq tamanna qimarratigini-
kuunngisaannarparput,
taamaammallu inuaqati-
giiusugut ineriartortinne-
qamerput arnat peqataaffi-
ginngisaat annertunerusu-
mik takorloorsinnanngilar-
put.
Angutit arnallu naligiissi-
taanissaat Kalaallit Nu-
naanni ullormut oqaluuseri-
sassat ilagilernikuuaat.
Maani Nuummi immaqa
ilaasa apeqqutigisinnaavaat
arnat-uku naligiissitaanis-
saat pineqartoq - imaluun-
niit immaqa angutit nali-
giissitaanissaat pineqarne-
runerpa? Unali apeqquser-
neqarsinnanngilaq: SIU-
MUT partiitut naalakker-
suinikkut naligiissitsiner-
mik piviusorpalaartumik
ilungersuussisutut immik-
kuullarissuuvoq. Tassalu
aammarlugit - arnat taakku
nukittuut takukkit, sulias-
siissutinik annertuunik oqi-
maatsunillu ilungersuussil-
lutik tigusisimasut, uagut
tamatta pilluta. Tamarmillu
suliaminnik ingerlatitseq-
qinnissamut piareersimap-
put.
Oqaluttuarisaanermi ar-
narpassuit malunnaateqar-
luartut eqqaaneqarsinnaap-
put, inuit nuannersut pis-
sanganartullu, piginnaaner-
mik sallaassutsimillu tuni-
neqarsimanermikkut, pata-
jaatsumik akornuserneqar-
sinnaanngitsumillu eqqissi-
simallutik inuiaqatigiit suut
aqqutigalugit aqunneqar-
nissaannik tamatsinnut ilu-
aqutissamik tikkuartuussi-
nissamut piareersimasut.
Taamaattunik marlunnik
peqarpugut, Laannguaq
aamma Agnethe.
Namminneq oqaasii ato-
rumallugit: - Uagut arnat
siulitsinnit ilaquttatsinnillu
kingornussatsigut eqqortu-
liornissaq nalornisiginalu-
gulu misigissuseqarfigaar-
put, inuiaqatigiinni allann-
gorartuartuni ineriartortin-
neqartuartunilu pisariaqar-
tinneqarluinnartoq. Nukit-
ta atortuarnissaannut qi-
nersisartunit periarfissin-
neqarnissarput kissaati-
gaarput - arnatut innuttaa-
sutullu.
Af: Agga Lund, formand for ligestillingsrådet.
Agga Lund: Uagutsinni tamatta ilaqutariinnisuliassat peqataaffigaavut, angerlarsimaffiup
avataani iluanilu. Meeqqat ilinniartariaqarpaat aamma namminneq ilaqutariinni suliassa-
nutpeqataasariaqarnertik. SIUMUPilaqutariinnut anguniagaiinoqutigiit akisussaaqataa-
nermik misigisimanissaannut aqqutissiuussipput.
Agga Lund: Hos os deltager vi alle i familiens forskellige gøremål, såvel udenfor som
indenfor hjemmets lire vægge. Børnene må lære, at de også har opgaver at klare for
familien. SIUMUTs familiepolitik lægger op til ansvarlighed for alle familiemedlemmer.
Nunatsinni politikkikkut sulisussat
sorliit piukkunnarneruppat?
- arnat angutilluunniit??
All.: Agga Lund, Naligiissitaanissamut ataatsimiititaliami
siulittaasoq.
Apeqqutit akinnginnerini
imminut apereqqaartaria-
qarpugut,
- nunatsinni inuuniarner-
mut suut pingaarner-
paappat?
- nunatsinni inuunissamut
suut piumasaappat?
Nunatsinni qangaaniilli
ileqquliunneqarnikuuvoq
politikkikkut sulisussatut
piukkunnarnerusartut an-
gutit, imminnummi aamma
piukkunnerusarsimassaga-
mik, arnat suliassaat anger-
larsimaffiup iluaniittus-
saammata.
Ukiunili kingullerni nu-
natsinni inuusaatsip allann-
gupiloornerata nassataanik
arnaq angerlarsimaannara-
ni aamma akissarsioqataa-
sariaqalerpoq, taamaalillu-
nilu angerlarsimaffiup ava-
taani pisunut akuuneruler-
luni. Angerlarsimaffimmi
suliassat allatut agguaatta-
riaqalerput, aamma angut
meeqqerillunilu igasariaqa-
lermat, errugassat errortas-
sallu aamma suharisariaqa-
lerlugit.
Naligiimmik periarfissa-
qavinnissamut angutip eq-
qarsartaatsimigut sungiuni-
agassaraa amatulli anger-
larsimaffimmi akisusaaqa-
taalluni su lisar iaqalerneq,
tamannalu pissutigalugu al-
laat nallinnartutut isigine-
qarsinnaasameq.
Amattaaq sungiunnia-
gassaraa suliannaami an-
gummut nalitut tunniun-
nissai.
Politikkikkut sulineq?
Oqarusuppunga nunatsinni
politikkikkut suliniaraanni
pisariaqartoq piginnaassu-
seqarluarneq, soqutiginnin-
neq kiisalu qanigisanik ila-
quttanik nunaqqatigiinnillu
tapersersorneqarneq. Tas-
sani apeqqutaatikkusun-
nanngilaq amaaneq ima-
luunniit angutaaneq.
Hvem er bedst egnede til det
politiske arbejde i vort land?
- kvinder eller mænd??
dog ændret radikalt. Kvin-
derne må tage uden for
hjemmet for at bidrage til
familiens økonomiske for-
pligtelser. På denne måde
bliver kvinderne inddraget
mere i livet uden for hjem-
met, og arbejdet i hjemmet
må fordeles på en anden må-
de. Manden må også tage del
i børnepasning, madlav-
ning, opvask og tøjvask.
For at realisere ligestil-
ling / ligeværdighed, må
manden for sin del vænne
sig til at påtage sig dette
medansvar i det hjemlige ar-
bejde og til, at han af nogle
oven i købet kan ynkes for
det.
Samtidig må kvinden for
sin del vænne sig til at afgive
noget af sin suverænitet i
hjemmet til manden.
Hvad med det politiske
arbejde?
Jeg mener, at kravene for at
tage del i politisk arbejde må
være kvalifikationer, inter-
esse samt opbakning fra fa-
milie / omgangskreds og
medborgere. Her skulle
spørgsmålet om køn ikke
gerne være afgørende.
Agga Lund: Angutit arnallu politikkikkut. naligiimmik suleqatigiittut inuiaqatigiit pisaria-
qartippat, politikkikkut suliassat annertuut pitsaasumik naammassiniarlugit. SIUMUT
tunaartaralugu politikkikkut suliassanik agguataarineq naligiissoq - arnaaneq angutaaner-
luunnit apeqqutaatinnagit - angujartuaarluarparput.
Agga Lund: Mænd og kvinder i ligeværdigt politisk samarbejde giver samfundet den dimen-
sion, der skal til for at klare den politiske udfordring. Med SIUMUT er vi godt på vej til en
ligeværdig fordeling af de politiske opgaver - uanset køn.
Før vi svarer på disse
spørgsmål, må vi spørge os
selv
- hvilke livsværdier sætter
vi højest?
- hvordan kan vi klare de
forpligtelser, vi stilles
over for i vort samfund?
Det har igennem tiderne i
vort samfund været kuty-
me, at mændene bliver be-
tragtet som de bedst egnede
til politisk arbejde. De må
også selv have haft denne
opfattelse samtidig med, at
kvindernes plads ansås for
at være i hjemmet.
I de senere år er vilkårene